Stanisław Rongenc, znany również pod swoimi pseudonimami takimi jak Stary, Stary Robert oraz Transportowiec, który przyszedł na świat 20 lutego 1897 roku w Warszawie, był postacią niezwykle znaczącą w kontekście polskiego ruchu socjalistycznego i komunistycznego. Jego życie, pełne zaangażowania i walki, zakończyło się tragicznie 4 października 1944 roku, również w Warszawie.
Rongenc był nie tylko działaczem politycznym, ale także powstańcem warszawskim, który w czasie swojego życia odgrywał kluczową rolę w różnych organizacjach związkowych. W latach 1931-1938 pełnił funkcję sekretarza generalnego Zarządu Głównego Związku Zawodowego Transportowców, co świadczy o jego znaczącym wkładzie w rozwój ruchu robotniczego w Polsce.
W okresie 1943-1944 Rongenc kierował Komitetem Centralnym Robotniczej Partii Polskich Socjalistów (RPPS), co oznacza, że miał ogromny wpływ na politykę i organizację pracy w tym okresie. Hiro łaskotania pozostaną nie tylko w pamięci jego współczesnych, ale i w historii Polski jako symbol walki o prawa pracownicze oraz sprawiedliwość społeczną.
Z zawodu był brązownikiem, co przyczynia się do jego różnorodnych doświadczeń zawodowych i społecznych, które kształtowały jego przyszłą działalność polityczną. Życie Stanisława Rongenca to przykład determinacji i niezłomności w dążeniu do lepszej przyszłości dla swoich współobywateli.
Życiorys
W 1915 roku Stanisław Rongenc zaangażował się w działalność Polskiej Partii Socjalistycznej – Lewicy oraz w Klubie Robotniczym imienia Tadeusza Rechniewskiego. Jego aktywność była kontynuowana, gdy od 22 lipca 1917 roku był członkiem zarządu Robotniczego Stowarzyszenia Spożywczego „Samopomoc”. W listopadzie 1918 po połączeniu sił uczestniczył w kreacji Rady Delegatów Robotniczych w Warszawie, występując jako reprezentant „młodego pokolenia robotników”.
W dniach 15-16 grudnia 1918 uczestniczył w zjeździe zjednoczeniowym PPS-Lewicy oraz SDKPiL, a także w zjeździe założycielskim KPRP/KPP. W połowie 1919 zdobył status członka Komitetu Warszawskiego KPRP. Jego aktywności polityczne były związane z ryzykiem – kilkakrotnie aresztowano go za działalność komunistyczną. W 1921 roku, na polecenie KPRP, próbował utworzyć w Kielcach oraz Starachowicach „czerwoną frakcję” lokalnego oddziału związku zawodowego metalowców.
W latach 1922-1924 dalej związany był z Warszawą, angażując się w ruch zawodowy spożywców. Współorganizował komunistyczny Robotniczy Związek Zawodowy Przemysłu Mącznego, pełniąc funkcję sekretarza w latach 1922-1923. Po złączeniu tego związku ze Związkiem Robotników Przemysłu Spożywczego stał się członkiem egzekutywy „czerwonej frakcji” piekarzy. Z kolei 4 lutego 1923 roku wybrano go do Rady Kasy Chorych Warszawy, gdzie zasiadał w zarządzie od 24 maja do 24 września 1923 roku.
Od 1925 roku Rongenc był aktywistą ruchu zawodowego transportowców, w tym Związku Zawodowego Automobilistów (ZZA), a potem Związku Zawodowego Transportowców (ZZT). Odtąd wystąpił z KPP i w 1929 roku wstąpił do PPS, gdzie stał się działaczem lewego skrzydła. Od 1930 roku był członkiem Komitetu Dzielnicowego PPS Starówka. W latach 1931-1936 pełnił funkcję w Warszawskim Okręgowym Komitecie Robotniczym PPS, a w lutym 1934 roku był delegatem na XXIII Zjazd PPS.
Rongenc był zwolennikiem koncepcji współpracy z komunistami. Od 15 lutego 1926 członek zarządu warszawskiego ZZA, gdzie aktywnie współorganizował ogólnopolską integrację związków zawodowych kierowców. Po utworzeniu w maju 1923 roku scentralizowanego Związku Zawodowego, został wiceprzewodniczącym jego Zarządu Głównego. W okresie od października 1926 do maja 1927 był sekretarzem warszawskiego oddziału ZZA, a później kierownikiem Gospodarczo-Kredytowego Stowarzyszenia Automobilistów w Warszawie. W sierpniu 1931 roku został wybrany sekretarzem generalnym ZG ZZT, zajmując tę pozycję do stycznia 1938. W latach 1931-1939 był członkiem Komisji Rewizyjnej Komisji Centralnej Związków Zawodowych.
W trakcie okupacji współpracował z „Barykadą Wolności” oraz ugrupowaniem Polscy Socjaliści. 1 września 1941 roku brał udział w konspiracyjnym zjeździe, na którym zjednoczono grupy lewicy socjalistycznej, co doprowadziło do powstania PS. Jako współpracownik Bundu, od wiosny 1943 roku pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Warszawskiego RPPS, a od września tego samego roku przewodniczył Komitetowi Centralnemu RPPS. W okresie tym prawie nieustannie prowadził rozmowy z prominentnymi działaczami PPR, w tym z Władysławem Gomułką, Bolesławem Bierutem, Aleksandrem Kowalskim, Ignacym Logą-Sowińskim oraz Władysławem Bieńkowskim w kwestiach przystąpienia odłamu RPPS do KRN.
26 czerwca 1944 roku partia, którą kierował, zmieniła nazwę na PPS-Lewica. Na początku powstania warszawskiego rozwijał rozmowy z Zenonem Kliszką oraz zorganizował aprowizację dla ludności cywilnej i wsparcie dla żołnierzy AL. Tuż przed kapitulacją Żoliborza odniósł poważne rany, a po kilku dniach zmarł. 8 października 1946 roku, wskutek uchwały Prezydium KRN, został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy. Jego spoczynek zapewniono na Wojskowych Powązkach, w kwaterze A23-10-2.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna - warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Rafał Gan-Ganowicz | Marian Kenig | Anatol Mühlstein | Feliks Perl | Adam Ronikier | Tadeusz Antoni Mostowski | Krzysztof Gawkowski | Rafał Mikusiński | Marian Olewiński | Krystyna Tokarska-Biernacik | Jerzy Gołaczyński | Roman Kurzbauer | Tadeusz Lutoborski | Jakub Dawid Hopensztand | Bartosz Cichocki | Dorota Dulińska | Maurycy Mayzel | Zofia Daszyńska-Golińska | Tadeusz Lubiejewski | Przemysław Marzec (dyplomata)Oceń: Stanisław Rongenc