Rafał Marszałek

---

Życiorys

Rafał Marszałek jest osobą o bogatym dorobku edukacyjnym i zawodowym. W 1957 roku ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie. W 1972 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych, a od 1973 do 1990 roku był pracownikiem Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.

W historii ważnym momentem był 23 sierpnia 1980 roku, kiedy Marszałek włączył się w apel 64 uczonych, pisarzy oraz publicystów, nawołując władze komunistyczne do podjęcia rozmowy ze strajkującymi robotnikami.

Od 1990 do 1995 roku pełnił funkcję dyrektora Instytutu Polskiego w Moskwie, a w latach 1995–1998 był wicedyrektorem Departamentu Promocji i Informacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dodatkowo, jako pełnomocnik ministra spraw zagranicznych, zajmował się obchodami roku 2000, a w latach 2001–2005 pracował jako I radca ambasady RP w Lublanie.

Rafał Marszałek ma również osiągnięcia w dziedzinie szachów. W 1979 roku zdobył tytuł mistrza FIDE, reprezentując Polskę na arenie międzynarodowej. W 1973 roku zdobył tytuł mistrza Warszawy, a jako członek klubu WKSz Legion Warszawa, ośmiokrotnie sięgnął po złoty medal drużynowych mistrzostw Polski w latach: 1960, 1961, 1964, 1967, 1969, 1972, 1980 oraz 1984. Jego indywidualne osiągnięcia w mistrzostwach Polski w latach 1965–1979 obejmują trzykrotne X miejsca w takich latach jak 1973, 1977 i 1979.

W swojej karierze osiągnął najwyższy ranking 2395 punktów w dniu 1 stycznia 1976 roku, zajmując tym samym 9. miejsce wśród polskich szachistów. Jego życie i działalność są przykładem połączenia pasji do sztuki i sportu oraz zaangażowania społecznego.

Nagrody i wyróżnienia

Rafał Marszałek jest uznawanym artystą, który zdobył liczne nagrody oraz wyróżnienia w swojej karierze. Jego osiągnięcia są dowodem na niezwykły wkład w polską kulturę filmową.

• Zdobywca prestiżowej nagrody im. K. Irzykowskiego w latach 1967, 1972, 1975, 1980,
• W 1981 roku, w Łagowie, wspólnie z Krzysztofem Mętrakiem oraz Andrzejem Wernerem, otrzymał Złote Grono Stowarzyszenia Filmowców Polskich, nagrodzone za obronę autentycznych wartości sztuki filmowej,
• Laureat nagrody im. B. Michałka za książkę „Kino rzeczy znalezionych”, wyróżnioną jako najlepsza książka filmowa roku 2006,
• W 2012 roku dotarł do nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii krytyka filmowa, przyznanej ex aequo z Michałem Oleszczykiem,
• W 2013 roku został odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
• W 2021 roku uzyskał nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich „za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii”.

Książki

Rafał Marszałek to autor wielu znaczących dzieł literackich, obejmujących szeroką tematykę związaną z filmem i kulturą. Jego książki są istotnym wkładem w polską krytykę filmową oraz historię kina.

• Nowy film angielski (1968),
• Powtórka z życia (1970),
• Pamflet na kino codzienne (1974),
• Polska wojna w obcym filmie (1976),
• Kamień w wodę (1980),
• Filmowa pop-historia (1984),
• Historia filmu polskiego t. V (1985) i VI (1994) – współautor i redaktor naukowy,
• ZAIKS u progu nowego wieku (1998); wyd. II poszerzone: Tworzymy i chronimy. 95 lat ZAIKS-u (2013),
• Kino rzeczy znalezionych (2006),
• Niedoczas (2020),
• Poradnik dla znerwicowanych szachistów (2024).

Każda z tych publikacji przyczynia się do rozwoju wiedzy o kinematografii, oferując nowe spojrzenia i analizy dotyczące filmu w Polsce oraz na świecie.

---

Oceń: Rafał Marszałek

---