Michał Hieronim Starzeński

Szlachta i monarchia

Michał Hieronim Starzeński, przedstawiciel rodu z herbem Lis, urodził się 29 września 1757 roku w Warszawie i zmarł 16 października 1824 roku w Hnilicach. Był postacią znaczącą w polskiej historii, pełniąc m.in. rolę hrabiego oraz starosty brańskiego w latach 1774–1794. Jako powstaniec kościuszkowski, zapisał się w dziejach narodowych, a także jako pamiętnikarz. Działał na rzecz organizacji administracji w Obwodzie Białostockim oraz w Kraju Tarnopolskim, a w latach 1810–1811 był marszałkiem obwodu białostockiego.

Był synem Macieja Maurycego oraz Anieli z Biberstein Trembińskich, która nosiła herb Rogala. W 1782 roku z ramienia ziemi bielskiej zasiedlił się jako poseł na sejm. W 1788 roku brał udział w pracach Komisji Wojskowej Obojga Narodów, a w 1792 roku piastował funkcję komisarza cywilnego z Prowincji Wielkopolskiej w tej samej komisji. Jako członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, odegrał ważną rolę w kształtowaniu nowoczesnych struktur państwowych.

W czasie zawirowań historycznych był rotmistrzem Kawalerii Narodowej, a jego zasługi w organizacji sił zbrojnych w 1792 i 1794 roku są szczególnie cenione. Starzeński był także organizatorem i dowódcą batalionu strzelców ziemi bielskiej, co świadczy o jego militarnej aktywności i przywództwie.

W uznaniu swoich zasług, otrzymał polski Order Świętego Stanisława oraz rosyjski Order Świętej Anny. Jako hrabia cesarstwa, uznany został hrabią w Prusach 7 grudnia 1799, a następnie, w 1819 roku w Kongresówce przez Heroldię Królestwa Polskiego.

Jego życie prywatne było związane z żoną Anną Barbarą z Kuczyńskich, z którą miał dwóch synów: Józefa Leona oraz Macieja Ignacego, a także dwie córki: Annę i Marię. Jego potomkami byli m.in. Wiktor Wacław i Kazimierz Władysław.

Starzeński był autorem pamiętników, z których wiele części zaginęło na przestrzeni lat. Jego prace zostały wydane w 1914 roku pod tytułem: Na schyłku dni Rzeczypospolitej: kartki z pamiętnika Michała Starzeńskiego (1757-1795).

Przypisy

  1. a b Zofia Zielińska: Starzeński Michał Hieronim. [w:] Polski Słownik Biograficzny t. XLII/2003-2004 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 13.05.2019 r.]
  2. Adam Skałkowski, Towarzystwo przyjaciół konstytucji 3 maja, Kórnik, 1930 r., s. 79.
  3. Ciąg dalszy Kalendarzyka narodowego i obcego na rok ... 1792 czyli II część, z konstytycyami od roku 1788 dnia 6 października do roku 1791 dnia 23 grudnia przez daty oznaczonemi, [1792 r.], s. 542.
  4. Tadeusz Korzon, Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. Dokończenie epoki przedrozbiorowej epoka porozbiorowa, t. III, 1923 r., s. 178.
  5. Dyaryusz Seymu Wolnego Ordynaryinego Warszawskiego Szescio-Niedzielnego Roku [...] MDCCLXXXII, Warszawa [1782 r.], [b.n.s].
  6. Urzednicy podlascy XIV-XVIII wieku. Spisy, Oprac. Ewa Dubas-Urwanowicz, Włodzimierz Jarmolik, Michał Kulecki, Jerzy Urwanowicz, Kórnik 1994 r., s. 192.
  7. Спісы маршалкаў шляхты Гарадзенскай губерні ў ХІХ ст. (паводле Люцыяна Шчукі), w: ГЕРОЛЬД LITHERLAND № 3–4 (3). Горадня, 2001 r., s. 111.
  8. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908 r., s. 886-887.
  9. Bauer 1981 r., s. 175.
  10. prawdopodobny błąd, chodziło o Prowincję Małopolską.

Oceń: Michał Hieronim Starzeński

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:23