Ludwik Hering


Ludwik Hering, który przyszedł na świat 2 lipca 1908 roku w Warszawie, a zmarł 4 grudnia 1984 roku w tym samym mieście, był wybitnym polskim pisarzem, znanym przede wszystkim z opowiadań na temat czasów okupacji. Chociaż jego twórczość koncentrowała się na dramatycznych doświadczeniach II wojny światowej, Hering odegrał również istotną rolę w życiu literackim i teatralnym Polski.

Jednym z jego najbardziej znaczących osiągnięć było mentorowanie Mironowi Białoszewskiemu, z którym wspólnie zakładał Teatr Osobny, instytucję kulturalną, która miała ogromny wpływ na rozwój sztuki teatralnej w Polsce. Hering był bliskim przyjacielem i partnerem Józefa Czapskiego, malarza i pisarza, który z szacunkiem wspominał jego wpływ na swoją twórczość, pisząc: „Nie śmiem nazwać go moim uczniem, bo sam w swoim czasie zawdzięczam mu swoją wizję malarską”.

Życiorys

Ludwik Hering, artysta z wyrazistym rodowodem, należał do warszawskiej rodziny inteligenckiej związanej z kalwinizmem. Jego edukacja artystyczna rozpoczęła się w Szkole Rysunkowej im. Gersona, jednak w wieku 19 lat, w wyniku tragicznych okoliczności, jakimi był m.in. samobójstwo ojca, zrezygnował z dalszej nauki. Dzięki staraniom przyjaciela swojego ojca, Hering zyskał zatrudnienie jako bibliotekarz w pałacu Małachowskich w Nałęczowie. W 1933 roku postanowił powrócić do Warszawy z zamiarem podjęcia studiów na Akademii Sztuk Pięknych, chociaż zrażała go do tego przytłaczająca „zatęchła atmosfera skostniałej secesji”.

W 1934 roku, podczas wystawy kapistów w siedzibie IPS-u, nawiązał bliską znajomość z Józefem Czapskim, który szybko stał się jego mentorem w zakresie malarstwa. Obaj artysta osiedli w 1936 roku w Józefowie, poświęcając swój czas zarówno pisaniu, jak i malowaniu. Warto zaznaczyć, że w tym okresie Hering nie publikował jeszcze swojej twórczości. W obliczu wydarzeń wojennych Hering przejął opiekę nad dziełami Czapskiego, które pozostawił w pracowni na ulicy Filtrowej, gdy ten udał się na front we wrześniu 1939.

Trudności w ich relacji nie zakończyły się nawet po aresztowaniu Czapskiego w obozie w Starobielsku. Dzięki wymianie listów udało się im utrzymać kontakt przez kolejne 33 lata. Hering, zamieszkując początkowo w Lesznie 113, a później z rodziną, w tym z Ludmiłą Murawską, na ulicy Częstochowskiej 44, zyskał pewne towarzystwo. W tym czasie poznał Mirona Białoszewskiego, z którym się zaprzyjaźnił i stał się jego mentorem.

W okresie okupacji Hering pełnił rolę stróża w magazynach garbarni Temmlera i Szwedego, a także organizował pomoc dla Żydów, wyprowadzając ich z gett oraz zapewniając schronienie. Kryjąc się pod nazwiskiem brata, Leonarda, który zginął w Auschwitz, pomógł również pisarzowi Adolfowi Rudnickiemu.

5 sierpnia 1944 roku, kiedy na Częstochowską przypuściła atak kolaborująca z okupantem Rosyjska Wyzwoleńcza Armia Ludowa, dorobek artystyczny Heringa i Czapskiego uległ zniszczeniu, a jego rodzina została uwięziona. Po pewnym czasie Hering zdołał uciec z obozu na Pruszkowie, jednak znowu był zmuszony do długiej tułaczki. Gdy wojska rosyjskie wkroczyły do Radomia w styczniu 1945, Hering został aresztowany na 48 godzin w wyniku pomyłki dotyczącej jego nazwiska. Ostatecznie, dzięki wsparciu Marii Czapskiej, uzyskał wolność i możliwość przeprowadzki do Łodzi, gdzie mieszkał w Domu Literatów i zaczął tworzyć opowiadania.

W późniejszych latach, Hering współpracował z młodszą generacją artystów, a zwłaszcza z Ludmiłą Murawską, która była jego siostrzenicą. Spotkania, które organizowali od 1953 roku, przerodziły się w teatr, którego Hering stał się duchowym kreatorem. Od 1955 roku, wraz z Murawską, pracował nad kostiumami i scenografią dla sztuk Białoszewskiego, takich jak Wyprawy krzyżowe, w Teatrze Na Tarczyńskiej.

W 1958 roku, Hering i jego współpracownicy opuścili ten teatr, tworząc własny, działający do 1963 roku, Teatr Osobny. W latach 70. Białoszewski ujawniał, że Hering był autorem lub współautorem wielu jego sztuk. Warto zauważyć, że w 1970 roku PIW wydał zbiór dramatów Teatr Osobny, który ukazał się pod nazwiskiem Białoszewskiego, chociaż autorstwo Heringa zostało uznane w późniejszym czasie.

Hering przeszedł na emeryturę w 1972 roku, po śmierci matki i siostry. Jego debiut w Paryżu, po trzech dekadach rozłąki z Czapskim, nastąpił dzięki jego staraniom. W 1984 roku, ze względu na problemy zdrowotne, trafił do szpitala, gdzie przeszedł drobną operację. Niestety, 4 grudnia 1984 roku, popełnił samobójstwo, a jego ciało spoczęło na cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie, w grobie rodzinnym.

Twórczość

Twórczość Ludwika Heringa obejmuje wiele znaczących dzieł, które wpisały się w historię literatury polskiej. Wśród nich można wymienić:

  • „Meta, Ślady, Zieleniak”, zawarte w: W oczach pisarzy. Antologia noweli wojennej (1939–1945), Rzym: Instytut Literacki 1947,
  • „Teatr Osobny”, napisane we współpracy z Mironem Białoszewskim, wydane w Warszawie przez PIW w 2015 roku,
  • „Józef Czapski / Ludwik Hering, Listy. T. I–II”, opracowane przez Ludmiłę Murawską-Péju, Dorotę Szczerbę, Julię Juryś oraz Piotra Kłoczowskiego, Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, wydane w latach 2015–2016.

Każde z tych dzieł przyczynia się do rozwoju literatury i ukazuje różnorodność stylistyczną, jaką Hering potrafił osiągnąć w swoich tekstach.

Przypisy

  1. Teatr osobny - Państwowy Instytut Wydawniczy [online], piw.pl [dostęp 09.02.2021 r.]
  2. a b c d e f g h i j k ElżbietaE. Skoczek ElżbietaE., Najbliżsi Czapskiemu: Ludwik Hering | Józef Czapski [online] [dostęp 08.02.2021 r.]
  3. a b c d TadeuszT. Sobolewski TadeuszT., Hering, Czapski, Białoszewski [online], Miesięcznik Znak, 26.01.2012 r. [dostęp 08.02.2021 r.]
  4. a b Katalog der Deutschen Nationalbibliothek [online], portal.dnb.de [dostęp 08.02.2021 r.]
  5. a b GROBONET - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie [online], wawamlynarska.grobonet.com [dostęp 08.02.2021 r.]

Oceń: Ludwik Hering

Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:20