Krzysztof Maurin


Krzysztof Maurin był wyróżniającą się postacią w dziedzinie nauki, łącząc wiele pasji i talentów, które zaowocowały jego znaczącym wkładem w matematyczne i filozoficzne myślenie w Polsce. Urodził się 14 lipca 1923 roku w Warszawie, gdzie również spędził swoje ostatnie dni, odchodząc 14 stycznia 2017 roku.

Jako wybitny matematyk, fizyk matematyczny oraz filozof, Maurin zyskał uznanie w środowiskach akademickich, wnosząc nowe idee i interpretacje znanych koncepcji. Jego prace pozostają inspiracją dla wielu przyszłych pokoleń naukowców.

Młodość i edukacja

Urodziny Krzysztofa Maurina miały miejsce 14 lipca 1923 roku w Warszawie, w rodzinie wyznania luterańskiego. Jego ojciec był inżynierem chemicznym, natomiast matka charakteryzowała się wszechstronnym zainteresowaniem humanistycznym. W 1924 roku rodzina przeniosła się do Kalisza, gdzie Krzysztof spędził swoje wczesne lata.

W czasie II wojny światowej, młody Maurin musiał stawić czoła trudnym warunkom. Początkowo zdobywał wiedzę i doświadczenie, pracując w garbarni w Kaliszu. Aby uniknąć wcielenia do Wehrmachtu i wyjazdu na front wschodni, ukrywał się w Warszawie pod pseudonimem Michał Mazur. W 1942 roku zdał maturę na tajnych kompletach.

Po ukończeniu szkoły średniej, podjął naukę na tajnym Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie kontynuował swoje kształcenie aż do zakończenia wojny, a studia zakończył w 1947 roku.

Działalność naukowa

Po zakończeniu studiów Krzysztof Maurin rozpoczął pracę jako asystent na Wydziale Matematyki i Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W 1951 roku uzyskał stopień doktora u profesora Stanisława Mazura, na podstawie pracy zatytułowanej O samosprzężonych równaniach eliptycznych drugiego rzędu i pewnych układach równań eliptycznych. W 1958 roku dokonał habilitacji, a cztery lata później został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W 1969 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Zainicjował tworzenie Katedry Metod Matematycznych Fizyki na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i stanowił jeden z kluczowych kontynuatorów warszawskiej szkoły matematycznej po II wojnie światowej.

Był ekspertem w dziedzinie teorii reprezentacji grup oraz przestrzeni Hilberta, stworzył również szereg pionierskich monografii, które stały się znane w polskojęzycznym obszarze nauki. Od początku lat 70. kierował seminarium „Systemy otwarte” na UW, na którym regularnie gościło wiele wybitnych osobistości z Polski i zagranicy, w tym niemiecki fizyk Carl Friedrich von Weizsäcker, którego prace tłumaczył na język polski.

Maurin łączył swoją działalność akademicką z wykładami na wielu uniwersytetach w Europie, między innymi w Niemczech, Francji, Włoszech, Szwecji oraz Szwajcarii. W latach 80. był zapraszany do wygłaszania wykładów na papieskich seminariach w Castel Gandolfo. Autor popularnego trzytomowego podręcznika akademickiego Analiza, wydawanego przez PWN, był także członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 1960 roku uhonorowano go Nagrodą im. Stefana Banacha.

W dorobku naukowym Maurina znajduje się ponad sto artykułów. Jego zainteresowania obejmowały nie tylko matematykę i fizykę, ale również filozofię oraz teologię. W swoich pracach często odzwierciedlał złożone relacje pomiędzy matematyką a filozofią i teologią. W latach 60. i 70. publikował artykuły w miesięczniku Znak pod pseudonimem Michał Mazur, a w latach 90. był członkiem rad naukowych czasopism takich jak Gnosis oraz Albo albo.

Był także związany z kręgiem intelektualnym w Komorowie, skupionym wokół Roberta Waltera. Wysoko cenił dorobek takich myślicieli jak Martin Buber, Viktor Frankl, Rudolf Bultmann, Karl Jaspers, Gershom Scholem, Raimon Panikkar, Jan Paweł II, Karl Löwith, Rudolf Otto, Walter F. Otto, Carl Gustav Jung, Paul Tillich, Henry Corbin, Friedrich Weinreb, Rudolf Steiner, Jerzy Prokopiuk oraz Jean Gebser.

Publikacje

Oto zestawienie publikacji Krzysztofa Maurina, które obejmują różnorodne aspekty matematyki oraz jej zastosowań.

  • Analysis. Parts I-III, D. Reidel – PWN, Dordrecht – Warszawa 1980,
  • Analiza. Cz. I. – Elementy (Biblioteka Matematyczna, t. 69), PWN, Warszawa 1991 (wyd. 5 zm., adaptował i fragmenty z wyd. ang. przeł.: T. Szapiro),
  • Analiza. Cz. II. – Ogólne struktury, funkcje algebraiczne, całkowanie, analiza tensorowa (Biblioteka Matematyczna, t. 70), PWN, Warszawa 1991 (wyd. 2 zm.),
  • Analiza. Cz. III. – Analiza zespolona, dystrybucje, analiza harmoniczna (Biblioteka Matematyczna, t. 71), PWN, Warszawa 1991 (z wyd. ang. przeł. T. Szapiro),
  • General Eigenfunction Expansions and Unitary Representations of Topological Groups (Monografie Matematyczne, t. 48), PWN, Warszawa 1968,
  • Metody przestrzeni Hilberta, PWN, Warszawa 1959 (1 wyd.),
  • Methods of Hilbert Spaces (Monografie Matematyczne, t. 45), PWN, Warszawa 1972 (2nd rev. ed., transl. from Polish by A. Alexiewicz & W. Zawadowski),
  • The Riemann Legacy: Riemannian Ideas in Mathematics and Physics, Kluwer Academic, Boston 1997, ISBN 0-7923-4636-X,
  • Słowo wstępne, [w:] Carl F. von Weizsäcker, Jedność przyrody, wybór i tłum.: K. Maurin, PIW, Warszawa 1978 (s. 5–28),
  • Narodziny integralnej świadomości. Refleksja nad dziełem Jeana Gebsera, „Literatura na Świecie”, 1982, nr 3–4 (128/129), s. 74–93,
  • Matematyka jako język i sztuka, [w:] S. Nowak (red.), Wizje człowieka i społeczeństwa w teoriach i badaniach naukowych, PWN, Warszawa 1984 (s. 253–278), ISBN 83-01-05077-2,
  • Logos (Język) i jego rola kosmotwórcza, [w:] J. A. Janik, P. Lenartowicz SJ (red.), Nauka – Religia – Dzieje. VI Seminarium interdyscyplinarne w Castel Gandolfo, 6-8 sierpnia 1986, Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, Kraków 1988 (s. 120–182); dyskusja do wykładu: s. 242–247,
  • Matematyka a fizyka, Warszawa 2010, PWN, ISBN 978-83-01-16256-6.

Miejsce spoczynku

Krzysztof Maurin zmarł w Warszawie, a jego prochy znalazły miejsce obok prochów ukochanej żony, Lidii, z d. Kępkowicz (1926–2011). Oboje spoczywają w grobie znajdującym się na cmentarzu w Sobieniach-Jeziorach, w pobliżu Garwolina, w kwaterze C-16-7.

Ordery i odznaczenia

Krzysztof Maurin, postać o znacznym dorobku, został uhonorowany za swoje zasługi w sposób szczególny. Oto lista odznaczeń, które zostały mu przyznane:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2017),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (22 lipca 1955).

Przypisy

  1. Janusz Czyż. Czas i uniwersyteckie czy uniwersalne bycie Profesora Krzysztofa Maurina (14 lipca 1923–14 stycznia 2017). „Nauka”. Nr 4, s. 131–164, 2018. Warszawa: Polska Akademia Nauk. [dostęp 24.02.2024 r.]
  2. Ostatnia droga prof. Krzysztofa Maurina [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 31.01.2017 r. [dostęp 24.02.2024 r.]
  3. Miejsca spoczynku osób związanych z Wydziałem Fizyki UW [dostęp 24.02.2024 r.]
  4. Lidia Maurin, Warszawa, 11.01.2011 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 24.02.2024 r.]
  5. Lidia Maurin 09.02.1926 - 07.01.2011 - O Niej [online], KuPamięci [dostęp 24.02.2024 r.]
  6. REJESTR SPADKOWY PL: wynik wyszukiwania [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 27.02.2022 r.]
  7. M.P. z 1955 r. nr 125, poz. 1624 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22.07.1955 r. nr 0/1363 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  8. Prezydent odznaczył pośmiertnie prof. Krzysztofa Maurina. prezydent.pl, 31.01.2017 r. [dostęp 06.02.2017 r.]
  9. Krzysztof Maurin – biogram. [dostęp 15.01.2017 r.]
  10. Maurin Krzysztof, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 17.09.2021 r.]

Oceń: Krzysztof Maurin

Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:18