Ewa Teresa Mańkiewicz-Cudny, urodzona 18 maja 1944 roku w Warszawie, to wyjątkowa postać w polskim świecie nauki i mediów. Jako fizyczka, redaktorka oraz dziennikarka, ma na swoim koncie imponującą karierę, która obejmuje szeroką działalność w popularyzacji wynalazczości oraz nauki.
W ciągu swojej kariery Ewa Mańkiewicz-Cudny stworzyła ponad 300 artykułów, które odnoszą się do różnorodnych aspektów nauk ścisłych, techniki oraz kultury technicznej. Jej prace nie tylko edukują, ale także inspirują młodsze pokolenia do odkrywania tajemnic świata nauki i techniki.
Życiorys
W młodym wieku Ewa Mańkiewicz-Cudny była zaangażowana w działalność Związku Harcerstwa Polskiego, gdzie szybko awansowała do stopnia podharcmistrzyni oraz komendantki obozu harcerskiego. W 1968 roku zakończyła swoje studia z zakresu fizyki na Uniwersytecie Warszawskim, zdobywając solidne podstawy w tej dziedzinie. Jej kariera jako fizyczka obejmowała prace w obszarze fizyki jądrowej oraz historii techniki.
Na początku swojej zawodowej drogi spędziła rok jako nauczycielka fizyki, by następnie w 1967 roku rozpocząć pracę w „Horyzontach Techniki”, gdzie pełniła rolę dziennikarki i popularyzatorki nauk ścisłych oraz techniki. W drugiej połowie lat 70. podjęła pracę w Zjednoczeniu „Mera” jako ekspertka odpowiedzialna za kontakty zewnętrzne, co przyczyniło się do jej dalszego rozwoju zawodowego.
W latach 80. Ewa była współtwórczynią popularnego dwumiesięcznika „Zrób to sam” oraz autorką trzytomowej encyklopedii „Vademecum Zrób Sam”. Jej działalność obejmowała również angaż w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej. W 1982 roku objęła stanowisko kierowniczki działu Nauka w „Przeglądzie Technicznym”, a dzięki swojej ciężkiej pracy została awansowana na zastępczynię redaktora naczelnego. Od września 1989 do 2021 roku piastowała funkcję redaktorki naczelnej, stając się pierwszą kobietą w historii tego czasopisma.
Była także inicjatorką plebiscytu na Złotego Inżyniera „Przeglądu Technicznego”. Niezależnie od swoich obowiązków redaktorskich, publikowała ciekawe artykuły dotyczące elektroniki, a także wspierała rozwój przemysłu i popularyzację techniki wśród młodego pokolenia. W 2003 roku zdała egzamin państwowy na Członka Rady Nadzorczej Spółek Skarbu Państwa.
W 1984 roku, razem z grupą wykładowców z Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, a także dziennikarzami-popularyzatorami, Ewa Mańkiewicz-Cudny założyła Towarzystwo Kultury Technicznej (TKT). Organizacja ta, w 1986 roku, uzyskała status członka Naczelnej Organizacji Technicznej. W latach 1984–1992 pełniła tam rolę sekretarza generalnego, a w latach 1992–1999 była wiceprezeską. Od 2000 do 2020 roku sprawowała funkcję prezeski TKT.
W latach 1997–2008 pełniła funkcję wiceprezeską Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej (FSNT-NOT) oraz została wybrana prezeską tej organizacji w 2012 roku, co czyni ją pierwszą kobietą na tym stanowisku. W 2021 roku została ponownie wybrana na czwartą kadencję. W ramach FSNT-NOT zorganizowała różnorodne seminaria polonijne „Polacy Razem”. Dodatkowo, Ewa Mańkiewicz-Cudny jest członkinią Akademii Inżynierskiej w Polsce, a także Rady Metrologii Głównego Urzęd Miar oraz Rady Działalności Pożytku Publicznego, gdzie reprezentowała stronę pozarządową od 2015 do 2018 roku. Jest także członkinią honorową Towarzystwa Konsultantów Polskich.
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia
Ewa Mańkiewicz-Cudny jest postacią wyróżniającą się w zakresie nauki oraz techniki, a jej osiągnięcia zostały docenione poprzez liczne odznaczenia. Wśród najważniejszych nagród, które zdobyła, znajdują się:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w propagowaniu i upowszechnianiu polskiej myśli technicznej, za wkład w rozwój innowacyjności polskiej gospodarki” (2022),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla rozwoju nauki i techniki polskiej” (2005),
- Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi na rzecz upowszechniania osiągnięć nauk technicznych” (1997),
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Medal „Pro Patria” (2016),
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- Odznaka Honorowa „Za Zasługi dla Wynalazczości”,
- Polska Nagroda Jakości (PNJ),
- Srebrna, Złota i Diamentowa Honorowa Odznaka FSNT-NOT,
- Medal im. Feliksa Kucharzewskiego,
- Medal im. Piotra Drzewieckiego.
Osiągnięcia te świadczą o jej niezrównanym wkładzie w rozwój polskiej nauki oraz techniki, a także o jej zaangażowaniu w propagowanie wartości kulturalnych i edukacyjnych.
Przypisy
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 03.11.2022 r. nr rej. 468/2022 o nadaniu orderów (M.P. z 2023 r. poz. 93).
- Janusz M.J.M. Kowalski, Ewa Mańkiewicz-Cudny rozpoczyna czwartą kadencję jako prezes FSNT NOT [online], Liderzy Innowacyjności, 27.09.2021 r. [dostęp 25.01.2023 r.]
- Pierwsza kobieta prezesem Naczelnej Organizacji Technicznej [online], Nauka w Polsce, 12.12.2008 r. [dostęp 25.01.2023 r.] .
- a b c Mgr Ewa Mańkiewicz-Cudny, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 25.01.2023 r.] .
- a b c Ewa Mańkiewicz-Cudny: wojna odcisnęła piętno na moim dzieciństwie [online], Jedynka – Polskie Radio, 05.04.2011 r. [dostęp 25.01.2023 r.] .
- Krajowy Rejestr Sądowy Towarzystwa Kultury Technicznej (nr KRS: 0000104138).
- Mamy już 150 lat [online], przeglad-techniczny.pl, 02.01.2017 r. [dostęp 25.01.2023 r.]
- Rada Działalności Pożytku Publicznego [online], bip.kprm.gov.pl
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18.10.2005 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2005 r. nr 80, poz. 1135).
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15.01.1997 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 1997 r. nr 19, poz. 191).
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Alfred Korzybski | Józef Kołodziejczyk | Władysław Pożaryski | Zygmunt Moczarski | Marceli Handelsman | Krzysztof Maurin | Alodia Kawecka-Gryczowa | Maria Joanna Radomska | Adam Pszczółkowski | Juliusz Zakrzewski | Janusz Tadeusz Maciuszko | Izabela Wasiak | Marek Perkowski | Maria Bogucka | Krzysztof Szczypiorski | Jan Tomasz Gross | Maria Kamińska (językoznawca) | Ewa Machut-Mendecka | Agnieszka Frączek | Władysław SterlingOceń: Ewa Mańkiewicz-Cudny