Karol Małcużyński


Karol Małcużyński to postać, która z pewnością zapisała się w historii Polski jako wybitny dziennikarz oraz publicysta. Urodził się 20 czerwca 1922 roku w stolicy kraju, Warszawie, gdzie również zakończył swoje życie 13 czerwca 1984 roku.

W trakcie swojej kariery Małcużyński pełnił także rolę bezpartyjnego posła na Sejm PRL, gdzie reprezentował interesy społeczności w ramach VII i VIII kadencji. Jego działalność w mediach oraz polityce znacząco wpływała na życie publiczne w Polsce.

Życiorys

Karol Małcużyński był postacią z bogatym dziedzictwem rodzinnym. Urodził się jako syn Witolda Małcużyńskiego, dyrektora warszawskiej giełdy, a jego bliskimi byli także brat Witold, utalentowany pianista, oraz siostra Teresa Maria, żona Władysława Minkiewicza, znanego tłumacza. Mimo iż posiadał wykształcenie wyższe niepełne, jego życie zawodowe było pełne ważnych osiągnięć.

Karol pełnił funkcję korespondenta polskiego na procesach norymberskich, które dotyczyły hitlerowskich zbrodniarzy. W latach 1946-1948 był korespondentem „Robotnika” w stolicy Francji, Paryżu. Od 1949 roku zaczynał publikować swoje teksty w „Trybunie Ludu”. W latach 50. XX wieku redagował materiały dla Polskiej Kroniki Filmowej, a w latach 1956-1960 był radcą prasowym polskiej ambasady w Londynie.

W latach 70. prowadził popularny program telewizyjny o tematyce publicystycznej, Monitor. Dodatkowo, od 1971 roku pełnił rolę prezesa ZAiKS, a w 1974 roku został wybrany do Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Od 1976 roku do końca swojego życia był posłem w Sejmie VII i VIII kadencji. W 1982 roku wstrzymał się od głosu w ważnym głosowaniu dotyczącym ustawy o szczególnej regulacji prawnej w trakcie stanu wojennego, a później wygłosił krytyczne wystąpienie powierzchniujące peany na temat stanu wojennego, które były wypowiadane przez innych parlamentarzystów.

W 1949 roku, wraz z Bronisławem Wiernikiem, wydał książkę pod tytułem Józef Pehm-Mindszenty – szpieg w kardynalskiej purpurze, w której udowadniał, że kardynał József Mindszenty był zamieszany w faszyzm oraz szpiegostwo. Jego dotychczasowa twórczość obejmowała również kilkanaście innych publikacji i prac publicystycznych.

Karol Małcużyński był również pierwowzorem Krzysztofa Glebowicza, głównego bohatera powieści Ludzie w akwarium autorstwa Stefana Kisielewskiego. Był mężem Ireny z domu Szymkiewicz, lekarza psychiatry, z którą mieli dwoje dzieci: córkę Magdę oraz syna Karola, który również wybrał zawód dziennikarza.

Karol Małcużyński zmarł w Warszawie, a jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Powązkowski, gdzie został pochowany w kwaterze 171-5-24.

Publikacje

Karol Małcużyński, jako autor wielu znaczących publikacji, dostarcza czytelnikom istotnych informacji i kontekstu historycznego.

  • Józef Pehm-Mindszenty, szpieg w kardynalskiej purpurze,
  • Norymberga Niemcy 1946,
  • Oskarżeni nie przyznają się do winy,
  • Szkice warszawskie,
  • Zanim zapłonęła Warszawa: Fakty i dokumenty o Powstaniu Warszawskim.

Ordery i odznaczenia

Karol Małcużyński był osobą, która w swoim życiu otrzymała wiele nagród i odznaczeń, co stanowi wyraz uznania dla jego osiągnięć. Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych wyróżnień, które zdobył:

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
  • Order Sztandaru Pracy II klasy, zdobyty w 1964 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 15 stycznia 1955 roku,
  • Komandor Orderu Infanta Henryka, odznaczenie przyznane w 1976 roku.

Nagrody

Karol Małcużyński, uznany twórca filmowy, zdobył wiele nagród w swojej karierze. Oto lista jego najważniejszych osiągnięć:

  • Państwowa Nagroda Artystyczna II stopnia (zespołowa) w dziale kinematografii za film dokumentalny Szeroka droga (1950),
  • Nagroda Państwowa III stopnia za współautorstwo scenariusza, przyznana wspólnie z Ludwikiem Perskim i Stanisławem Jankowskim, za film dokumentalny Warszawa (1953),
  • Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji za całokształt pracy publicystycznej w TVP (1963),
  • Nagroda Ministra Obrony Narodowej III stopnia (1964),
  • Złoty Ekran dla najwybitniejszej indywidualności telewizyjnej w 1965 roku (1966),
  • Nagroda Ministra Obrony Narodowej II stopnia (1968),
  • Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia (1969),
  • Nagroda Ministra Obrony Narodowej (1975).

Przypisy

  1. Karol Małcużyński [online], geni.com, 02.05.2022 r. [dostęp 17.08.2024 r.]
  2. Agnieszka Niedek, Gdy sierpień taki piękny jest..., 18.07.2020 r. [dostęp 17.08.2024 r.]
  3. The MS Batory: Culture.pl Readers Share their Photographs and Memories, culture.pl [dostęp 17.08.2024 r.]
  4. Karol Małcużyński, Bronisław Wiernik: Józef Pehm-Mindszenty – szpieg w kardynalskiej purpurze, Książka i Wiedza 1949 r.
  5. Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, 20.07.1964 r.
  6. Zmarł Karol Małcużyński, „Kurier Polski”, nr 117 z 14.06.1984 r., s. 2.
  7. Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984 r.
  8. M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r. nr 0/157 – na wniosek Prezesa Zarządu Głównego R.S.W. „Prasa”.
  9. Ordem do Infante D. Henrique, Ordens Honoríficas Portuguesas, 1976 r.
  10. Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. 06.08.1950 r., Warszawa: Związek Literatów Polskich [dostęp 17.08.2024 r.]
  11. Cmentarz Stare Powązki: KAROL MAŁCUŻYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 18.12.2019 r.]
  12. Józef Pehm-Mindszenty, szpieg w kardynalskiej purpurze [online], lubimyczytac.pl [dostęp 12.03.2020 r.]
  13. Norymberga Niemcy 1946 [online], lubimyczytać.pl [dostęp 12.03.2020 r.]
  14. Oskarżeni nie przyznają się do winy [online], lubimyczytac.pl [dostęp 12.03.2020 r.]
  15. Szkice warszawskie [online], lubimyczytac.pl [dostęp 12.03.2020 r.]
  16. Zanim zapłonęła Warszawa: Fakty i dokumenty o Powstaniu Warszawskim [online], lubimyczytac.pl [dostęp 12.03.2020 r.]
  17. Karol Małcużyński w bazie filmpolski.pl
  18. a b Karol Małcużyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 17.08.2024 r.]

Oceń: Karol Małcużyński

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:17