Ludwik Perski, znany polski reżyser, urodził się 21 października 1912 roku w Warszawie, gdzie spędził dużo czasu w swojej karierze zawodowej. Jego życie zakończyło się 28 grudnia 1993 roku w tym samym mieście.
Perski był autorem wielu filmów dokumentalnych, które wpisały się w historię polskiej kinematografii. Jego twórczość odzwierciedlała ważne aspekty społeczne oraz kulturowe, co czyni go istotną postacią w polskim środowisku filmowym.
Życiorys
Był Żydem z pochodzenia. Swój rozwój edukacyjny rozpoczął, kończąc Wyższą Szkołę Handlu Zagranicznego w Wiedniu w latach 1930–1933. Karierę w kinematografii rozpoczął w początkowych latach 30-tych, gdzie pełnił rolę asystenta reżysera oraz operatora w filmach fabularnych.
W okresie od 1940 do 1943 roku był asystentem operatora w Kijowskiej i Aszchabadzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych. Po tej dacie, w latach 1943–1945, współorganizował Czołówkę Filmową 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, co wywarło znaczący wpływ na jego dalszą karierę.
W latach 1945–1950 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego Polskiej Kroniki Filmowej oraz zajmował się realizacją filmów dokumentalnych. Od roku 1950 rozpoczął pracę jako reżyser w WFDiF w Warszawie, gdzie zrealizował wiele znaczących projektów filmowych.
Ostatecznie, zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze A30-3-21, pozostawiając po sobie dorobek, który na zawsze pozostaje w pamięci.
Filmografia (wybór)
Filmografia Ludwika Perskiego obejmuje znaczną liczbę dzieł, które odzwierciedlają jego talent i pasję do sztuki filmowej. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły, które Ilustrują jego niezwykłą kreatywność i zaangażowanie w kinematografię.
- 1946 – Sprawa najważniejsza,
- 1946 – Trzy kroki naprzód,
- 1947 – Warszawa 1945–1948,
- 1950 – Julian Marchlewski,
- 1952/54 – Warszawa. Dokumenty walki, zniszczenia, odbudowy,
- 1954 – Synowie ludu,
- 1958 – Warszawiak w Kijowie,
- 1959 – „Batorym” do Polski,
- 1959 – Pan Profesor. Monografia Raczej Żartobliwa,
- 1960 – Mój teatr,
- 1962 – Oczekiwanie (współreżyser),
- 1965 – Portret dyrygenta,
- 1966 – Hamlet x 5,
- 1968 – Za naszą i waszą wolność,
- 1970 – Oczami przyjaciół,
- 1971 – Godzina 11.15,
- 1977 – O Warszawie raz jeszcze,
- 1982 – Karol Szymanowski – impresje, wspomnienia,
- 1985 – Opowieść zamkowa,
- 1987 – Maria Kuncewiczowa. Wspomnienia o ludziach, książkach i zdarzeniach.
Warto zauważyć, że wyreżyserował ponad 140 filmów dokumentalnych, co czyni go jedną z kluczowych postaci w dziedzinie polskiego dokumentu filmowego. Jego twórczość wciąż inspiruje dzisiejszych twórców i pozostaje ważnym punktem odniesienia w historii kina.
Ordery i odznaczenia
W kontekście osiągnięć Ludwika Perskiego, należy podkreślić liczne wyróżnienia, które uzyskał w trakcie swojej kariery zawodowej oraz społecznej. Do najbardziej znaczących odznaczeń, jakie otrzymał, należą:
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1975),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959),
- Złoty Krzyż Zasługi (5 marca 1952),
- Medal za Warszawę 1939–1945,
- Medal 30-lecia Polski Ludowej,
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej,
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1979).
Nagrody
Ludwik Perski, uznawany za jednego z najwybitniejszych twórców filmowych, zdobył wiele znaczących nagród na przestrzeni swojej kariery. Oto niektóre z jego osiągnięć:
- Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia (zespołowa) za realizację filmu Julian Marchlewski (1950),
- Nagroda Państwowa III stopnia za film Warszawa (1953),
- „Srebrna Palma” w Cannes za zrealizowany wspólnie z Witoldem Gierszem film animowany Oczekiwanie (1962),
- Nagroda Specjalna w Konkursie Filmów Turystycznych w Warszawie za film W każdą niedzielę (1964),
- „Brązowy Lajkonik” na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie w kategorii innych form krótkiego metrażu; za „interesującą próbę analizy warsztatu aktorskiego” w filmie Hamlet x 5 (1966),
- „Złoty Medal” na MFF Dokumentalnego w La Felguera za film Portret dyrygenta (1967),
- II Nagroda na FF Artystycznych w Buenos-Aires za film Portret dyrygenta (1967),
- „Złoty Gołąb” na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Animowanych DOK Leipzig za film Za naszą i waszą wolność (1968),
- Nagroda Przewodniczącego PRN Krakowa „Srebrny Lajkonik” na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie (1969),
- „Srebrny Gołąb” na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Animowanych DOK Leipzig za film Oczami przyjaciół (1970),
- Nagroda „Srebrny Kompas” na Festiwalu Filmów Krajoznawczych i Turystycznych w Warszawie za film Godzina 11.15 (1971),
- Wyróżnienie na Przeglądzie Filmów o Sztuce w Zakopanem za film Godzina 11.15 (1972),
- I Nagroda Generalnego Konserwatora Zabytków MKiS na Muzealnym Przeglądzie Filmów w Kielcach za film Plac Zamkowy nr 4 (1974),
- Dyplom Honorowy na Przeglądzie Filmów o Sztuce w Zakopanem za film Plac Zamkowy nr 4 (1974),
- Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (1974),
- Nagroda m. st. Warszawy (1977),
- Nagroda Biura Podróży „Inturist” na MFF w Moskwie za film O Warszawie raz jeszcze (1977),
- II Nagroda na MFF Turystycznych w Spindlerowym Młynie za film O Warszawie raz jeszcze (1977),
- Nagroda Specjalna na MFF Turystycznych w Tarbes za film O Warszawie raz jeszcze (1977),
- III Nagroda „Brązowy Pegaz” na Przegląd Filmów o Sztuce w Zakopanem za film Za bramą wielkiej ciszy (1984),
- Nagroda Specjalna na Ogólnopolskim Przeglądzie Filmów o Miesiącach Pamięci Narodowej w Warszawie za film Za bramą wielkiej ciszy (1987),
- „Złoty Ekran” – nagroda pisma „Ekran” w kategorii Film dokumentalny i reportaż za rok 1987 – za film Maria Kuncewiczowa. Wspomnienia o ludziach, książkach i zdarzeniach (1988).
Te wyróżnienia są dowodem na niestrudzoną pracę i wybitne umiejętności Ludwika Perskiego w dziedzinie sztuki filmowej.
Upamiętnienie
Ludwik Perski to postać, która doczekała się szczególnego upamiętnienia w formie filmu dokumentalnego.
Film ten, wyreżyserowany przez Jana Łomnickiego w roku 2000, nosi tytuł Ludwik Perski. Krótkie wspomnienia z długiego życia.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 18.08.2024 r.]
- Święto polskiej kinematografii [online], Filmopedia [dostęp 06.05.2023 r.]
- W czasie wojny. Rzeczpospolita, 10.11.2008 r. [dostęp 21.10.2022 r.]
- Uznanie dla twórców kultury [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19.07.1984 r., s. 1–2.
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 10, 01.09.1979 r., s. 12.
- Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 06.08.1950 r. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 18.08.2024 r.]
- M.P. z 1952 r. nr 28, poz. 396 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- Ludwik Perski w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Tarkowski | Maria Bujańska | Franciszek Ksawery Woyna | Franciszek Black | Ewa Cendrowska | Andrzej Nowicki (pisarz) | Aleksander Kokular | Aleksander Krywult | Józef Sikorski | Aleksandra Jasińska-Nowicka | Stanisław Jerzy Kozłowski | Patrycja Markowska | Andrzej Kasten | Ewa Chotomska | Norbert Zawisza | Romana Popiel | Mirosław Bałka | Hanna Lachert | Aleksandra Bieńkowska | Adam AstonOceń: Ludwik Perski