Irena Domańska, urodzona 9 lipca 1903 roku w Warszawie, to postać, która miała znaczący wpływ na polski system opieki zdrowotnej i życie publiczne. Jej działalność nie ograniczała się tylko do pracy lekarskiej, gdyż była również zaangażowaną działaczką partyjną oraz państwową.
Odeszła z tego świata 28 stycznia 1985 roku w swoim rodzinnym mieście, Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii Polski.
Życiorys
Urodziła się w rodzinie Stefana Twardowskiego (1874–1955) oraz Jadwigi z Radzimińskich (1882–1919). W jej rodzinie były także dwie siostry: najstarsza zmarła po półtora miesiąca życia, a także Jadwiga (1919–1981) oraz dwóch braci: Tadeusz (1906–1940), porucznik rezerwy, który został zamordowany w Katyniu, oraz Wacław (1908–1989). Ukończyła studia medyczne w Strasburgu.
Już od 1923 roku angażowała się w działalność ruchu robotniczego, przynależąc do kolejnych organizacji: KPP, FPK, PPR oraz od 1948 roku do PZPR. W końcu lat 30. razem z mężem ochotniczo wyruszyli do Hiszpanii, gdzie walczyli w XIII Brygadzie Międzynarodowej, dowodzonej przez Bolesława Mołojca, członka KPP.
W trakcie II wojny światowej aktywnie działała w francuskim ruchu oporu. Do 1947 roku pełniła funkcję delegata PCK na Francję. Po powrocie do Polski zaangażowała się w działalność Polskiego oraz Międzynarodowego Czerwonego Krzyża.
Pełniła szereg istotnych funkcji, w tym w latach 1955–1970 oraz ponownie 1974–1979 była prezesem PCK, w latach 1970–1974 wiceprezesem, a od 1979 roku pełniła zaszczytną rolę honorowego prezesa. Dodatkowo była dyrektorem Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie.
W latach 1953–1956 zasiadała jako posłanka w Sejmie PRL I kadencji. Była żoną Mieczysława Domańskiego, lekarza oraz działacza Komunistycznej Partii Polski, który zginął w trakcie hiszpańskiej wojny domowej. Zmarła w Warszawie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 234-1-13,14).
Ordery i odznaczenia
Irena Domańska to postać, która zasłużyła się w wielu dziedzinach, a jej osiągnięcia zostały uhonorowane licznymi odznaczeniami. Oto lista nagród, które otrzymała w trakcie swojej kariery:
- Order Sztandaru Pracy II klasy, nadany 22 lipca 1950 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymała 24 listopada 1947 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 13 stycznia 1955 roku,
- Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych z 1966 roku,
- Medal Międzynarodowego Czerwonego Krzyża im. Henri Dunanta.
Przypisy
- „Mój dziadek Stefan” – Janusz Twardowski | Kronika techniki pompowej [online], 14.08.2014 r. [dostęp 25.07.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JADWIGA TWARDOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 26.02.2018 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13.01.1955 r. nr 0/113 - na wniosek Ministra Zdrowia.
- M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1012 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie podniesienia zdrowotności Narodu”.
- M.P. z 1947 r. nr 153, poz. 910 „za zasługi w pracy społecznej”.
- "Strażak: pismo Związku Ochotniczych Straży Pożarnych", nr 14 (325), 16-31.07.1966 r., s. 14.
- Leksykon historii Polski z 1995, s. 145.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Mirosława Kątna | Henryk Woroniecki | Karol Bąkowski | Stanisław Cieślak (polityk) | Stanisław Nowodworski | Piotr Stolarek | Stanisław Twardo | Wojciech Stpiczyński | Janusz Świtkowski | Hanna Gucwińska | Karol Małcużyński | Maciej Bando | Aleksandra Wiktorow | Ignacy Robb-Narbutt | Andrzej Halicki | Andrzej Werner (działacz społeczny) | Ireneusz Nalazek | Krzysztof Jacek Hinz | Tadeusz de Virion | Stefan RottermundOceń: Irena Domańska