Stanisław Nowodworski

Polityka i administracja

Stanisław Marian Nowodworski, urodzony 11 października 1873 roku w Warszawie, a zmarły 22 września 1931 roku w tym samym mieście, był osobą o wielu talentach i osiągnięciach. Jako prawnik i polityk odegrał ważną rolę w kształtowaniu życia społecznego swojego czasu.

Stanisław Nowodworski był nie tylko prawnikiem, ale także energicznym działaczem społecznym oraz ministrem sprawiedliwości. W historii II Rzeczypospolitej zapisał się na kartach jako senator I kadencji, angażując się w sprawy narodowe i społeczne.

Jego tożsamość była również związana z rodzinnym dziedzictwem: był synem Jana Nowodworskiego oraz wnukiem Franciszka Nowodworskiego. To szlachetne pochodzenie wpływało na jego wartości i podejście do życia publicznego.

Życiorys

Stanisław Nowodworski rozpoczął swoją edukację po ukończeniu gimnazjum w Warszawie, decydując się na studia prawnicze na Uniwersytecie w Petersburgu, które zakończył w 1897 roku. Po powrocie do Warszawy, odbył aplikację w Sądzie Okręgowym, a w 1903 roku został mianowany adwokatem przysięgłym.

Już w 1907 roku aktywnie angażował się w działalność Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich. W latach 1914–1915 był członkiem Komitetu Obywatelskiego miasta Warszawy, a w okresie od sierpnia do 11 września 1915 pełnił funkcję prokuratora Trybunału przy tymże Komitecie. Działalność Nowodworskiego obejmowała także współpracę w straży obywatelskiej. W 1916 roku zyskał zaufanie mieszkańców Warszawy, zostając wybranym na radnego.

Nowodworski odegrał kluczową rolę jako jeden z założycieli Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego, które reprezentował w Międzypartyjnym Kole Politycznym od listopada 1916 do października 1918. Od 13 stycznia 1917 roku przebywał w niemieckich więzieniach, najpierw w Lauben, a następnie w Modlinie.

Wiosną 1919 roku został ponownie radnym Warszawy, a 1 kwietnia tego samego roku otrzymał nominację na sędziego Sądu Apelacyjnego. Wkrótce potem, w okresie od 24 lipca 1920 do 19 czerwca 1921, był ministrem sprawiedliwości w rządzie Wincentego Witosa. 28 listopada 1921 roku objął urząd prezydenta miasta stołecznego Warszawy, z którego zrezygnował 7 grudnia 1922 roku, kiedy to został powołany na członka Naczelnego Trybunału Administracyjnego.

12 listopada 1922 roku, jako przedstawiciel Narodowego Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy, został wybrany senatorem, a wkrótce potem objął przewodnictwo klubu parlamentarnego swojego stronnictwa. Ponownie, od 28 maja do 15 grudnia 1923 roku, pełnił funkcję ministra sprawiedliwości w rządzie Wincentego Witosa. W maju 1926 roku dostał nominację na sędziego Sądu Najwyższego i zrezygnował z mandatu senatora. Z dniem 29 października 1926 został członkiem Trybunału Kompetencyjnego, a w 1930 roku piastował stanowisko wiceprzewodniczącego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów RP.

Stanisław Nowodworski został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera P-3-14). W 2022 roku, z inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego, grób ministra Nowodworskiego przeszedł gruntowną renowację. Całe przedsięwzięcie zrealizowano dzięki współpracy Fundacji Stare Powązki oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Przypisy

  1. Trwają prace konserwatorskie przy nagrobkach Ministrów II RP – Fundacja Stare Powązki [online] [dostęp 26.03.2023 r.].
  2. Cmentarz Stare Powązki: JAN NOWODWORSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 23.12.2019 r.]
  3. Akt chrztu. [dostęp 03.08.2016 r.]

Oceń: Stanisław Nowodworski

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:15