Justyna Kreczmarowa


Justyna Florentyna Kreczmarowa, znana z domu Karpińska, to postać o bogatej historii teatralnej i filmowej w Polsce. Urodziła się 14 października 1918 roku w Warszawie, gdzie również zakończyła swoje życie 14 stycznia 2008 roku.

Była nie tylko utalentowaną aktorką, ale również aktywną pedagogiem akademickim, który kształcił młode pokolenia artystów. Jej wkład w polską kulturę oraz edukację artystyczną pozostaje zauważalny i inspirujący do dziś.

Życiorys

Justyna Kreczmarowa była znaczącą postacią w polskim teatrze. Córka Zygmunta Karpińskiego, ukończyła Studia Wandy Siemaszkowej we Lwowie. W 1939 roku zdała eksternistyczny egzamin aktorski, a już w tym samym roku, wystąpiła na deskach teatru w Stanisławowie, początkowo używając nazwiska Justyna Karpińska. Po wybuchu II wojny światowej, jej kariera przeniosła się do Państwowego Polskiego Teatru Dramatycznego we Lwowie, gdzie pracowała od 1940 do 1941 roku.

Po zajęciu Lwowa przez Niemców, Justyna wraz z mężem Janem Kreczmarem znalazła się w Warszawie. Tam podjęła pracę jako kelnerka w kawiarni „U Elny Gistedt”. Jej mąż natomiast pracował jako barman. Równocześnie Justyna rozwijała swoje umiejętności artystyczne, uczęszczając na lekcje śpiewu u Andy Kitschman oraz na rytmikę do Janiny Mieczyńskiej. W latach 1941–1942 współpracowała z Teatrem Komedia w Warszawie.

W chwili wybuchu powstania warszawskiego, przebywała z mężem na wsi, gdzie na świat przyszedł ich syn Adam. Od 1944 roku, oboje występowali w Teatrze Wojska Polskiego w Lublinie. Justyna Kreczmarowa grała również na scenach teatrów w Łodzi, Katowicach oraz Warszawie, w Teatrze Polskim, w którym pracowała od 1946 do 1980 roku, kiedy to przeszła na emeryturę. Była również członkinią Kabaretu Dudek.

W latach 1948–1985, aktorka brała udział w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia, co potwierdza jej wszechstronność artystyczną. Ostatni raz na scenie pojawiła się w 1987 roku, odgrywając rolę starej aktorki w sztuce Władysława Terleckiego „Krótka noc”, w reżyserii Jana Bratkowskiego.

Justyna Kreczmarowa była także pedagogiem w PWST w Warszawie w latach 1955–1967. Oprócz tego, była matką satyryka i poety Adama Kreczmara, a także teściową Krzysztofa Daukszewicza, który był mężem jej córki, Małgorzaty Janiny Kreczmar.

Justyna zmarła w Warszawie i została pochowana w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 190-5,6-24,25).

Filmografia

Justyna Kreczmarowa, znana z wielu niezapomnianych ról, ma bogatą filmografię, która obejmuje różnorodne produkcje. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły z jej dorobku artystycznego:

  • 1948: Ulica Graniczna – Wanda, córka Kuśmiraka,
  • 1951: Młodość Chopina – Zuska, służąca Chopinów,
  • 1967: Zbrodnia lorda Artura Savile’a – Lady Gladys Wintermere,
  • 1967: Twarzą w twarz – żona Kozłowskiego,
  • 1988: Dziewczynka z hotelu Excelsior – starsza pani.

Teatr TV

Justyna Kreczmarowa, utalentowana aktorka, pozostawiła po sobie niezapomniane ślady w polskim teatrze telewizyjnym. Przez lata swojego aktorskiego dorobku, wzięła udział w wielu niezwykłych produkcjach.

  • 1958: Apollo z Bellac jako Teresa,
  • 1961: Przesada jako pani domu,
  • 1962: Jestem dorosły,
  • 1965: Damy i huzary jako Panna Aniela,
  • 1965: Stanisław i Bogumił jako Wszesława,
  • 1968: Czy to jest miłość jako Przyjaciółka,
  • 1969: Pan inspektor przyszedł jako pani Birling,
  • 1972: Pod własnym dachem jako Hilda Midway,
  • 1973: Szczęście Frania jako Lipowska,
  • 1974: Małżeństwo Antoniny jako Konsulowa,
  • 1974: Śmierć w samochodzie jako Leokadia Rumicka,
  • 1976: Morderstwo odkrywa prawdę jako pani Thatcher.

Każda z tych ról wniosła coś wyjątkowego do jej kariery i przyczyniła się do rozwoju polskiej sztuki teatralnej. Kreczmarowa z pewnością pozostanie w pamięci widzów jako jedna z najważniejszych postaci sceny telewizyjnej.

Spektakle teatralne

Justyna Kreczmarowa miała wiele znakomitych ról teatralnych na przestrzeni swojej kariery, a każda z nich była wyjątkowa i zapadająca w pamięć. Oto lista niektórych spektakli, w których wystąpiła:

  • 1942 – Kocham cztery kobiety, Teatr Komedia w Warszawie, gdzie zagrała pokojówkę,
  • 1945 – Wesele, Teatr Wojska Polskiego w Łodzi, w roli Zosi,
  • 1946 – Świerszcz za kominem, Teatr Powszechny, jako żona Piribingla,
  • 1947 – Pan inspektor przyszedł, Teatr Polski w Warszawie, w roli Sheili Birling,
  • 1949 – Mąż i żona, Teatr Polski w Warszawie, w roli Justysi,
  • 1952 – Pułkownik Foster przyznaje, Teatr Polski w Warszawie, jako Li Ao Yang,
  • 1955 – Dom kobiet, Teatr Polski w Warszawie, w roli Ewy Łasztówny,
  • 1957 – Oficer werbunkowy, Teatr Polski w Warszawie, w roli Wiktorii Balance,
  • 1958 – Obrona Ksantypy, Teatr Polski w Warszawie, jako Ksantypa,
  • 1960 – Ich czworo, Teatr Polski w Warszawie, w roli żony,
  • 1961 – Wesele, Teatr Polski w Warszawie, jako Gospodyni,
  • 1963 – Bracia Karamazow, Teatr Polski w Warszawie, w roli Gruszeńki,
  • 1967 – Wędka Feniksany, Teatr Polski w Warszawie, jako Feniksana,
  • 1972 – Lęki poranne, Teatr Polski w Warszawie, w roli Bednarkowej,
  • 1973 – Świętoszek, Teatr Polski w Warszawie, w roli Doryny,
  • 1975 – Pigmalion, Teatr Polski w Warszawie, jako pani Eynsford Hill,
  • 1978 – Owca, Teatr Polski w Warszawie, w roli żony Wiszącego,
  • 1979 – Gorzkie żale w stróżówce, Teatr Polski w Warszawie, jako Jonasowa,
  • 1981 – Pan Tadeusz, Teatr Polski w Warszawie, jako Podkomorzyna,
  • 1983 – Maestro Jarosław, Teatr Polski w Warszawie, w roli Portierki,
  • 1987 – Krótka noc, Teatr Polski w Warszawie, jako Stara aktorka.

Każda rola to nie tylko wyzwanie, ale także szansa na pokazanie swoich umiejętności aktorskich w różnych odsłonach.

Ordery i odznaczenia

Justyna Kreczmarowa, znana z wielu osiągnięć, została uhonorowana różnorodnymi odznaczeniami. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

  • krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1966 roku,
  • krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 11 lipca 1955 roku,
  • medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku.

Przypisy

  1. a b Encyklopedia, POŻEGNANIE Justyna Kreczmarowa (14.10.1918-13.01.2008) [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 24.07.2024 r.]
  2. Cmentarz Stare Powązki: KRECZMAROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 26.09.2023 r.]
  3. Anna Retmaniak: Portret słowem malowany. Wydawnictwo Prószyński i S-ka, 2013 r., s. 89. ISBN 978-83-7839-559-1.
  4. Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984 r. ISBN 83-03-00758-0.
  5. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Oceń: Justyna Kreczmarowa

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:20