Aleksander Augustyn Andrzej Szukiewicz, urodzony 20 listopada 1816 roku w Warszawie, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej literatury i kultury. Zmarł 23 listopada 1885 roku w Przemyślu, pozostawiając po sobie bogaty dorobek twórczy.
Był on nie tylko pisarzem, ale również tłumaczem i dziennikarzem, co czyniło go wszechstronnym twórcą i działaczem kulturalnym. Warto dodać, że jego działalność publiczna obejmowała również funkcję radnego miasta Krakowa, co świadczy o jego zaangażowaniu w życie społeczne tej ważnej polskiej metropolii.
Życiorys
Aleksander Szukiewicz przyszedł na świat w rodzinie pochodzącej z wojskowej tradycji, jako syn porucznika 4 Pułku Piechoty Liniowej, Augustyna Szukiewicza, oraz jego żony, Karoliny z Piotrowskich (1797-1858). Po rozstaniu z ojcem, matka Aleksandra, wyszła za mąż za Juliana Assura (1822), dentystę z Sztokholmu, lecz po trzech latach ich związek także zakończył się rozwodem. W 1825 poślubiła Wincentego Janowskiego, z którym w 1832 postanowiła na stałe osiedlić się w Krakowie.
Aleksander zadebiutował jako poeta w 1834 roku, publikując swoje wiersze w leszczyńskim Przyjacielu Ludu. W Krakowie związał się z uzdolnionymi artystami, takimi jak Gustaw Ehrenberg, Franciszek Żygliński oraz Edmund Wasilewski. Razem działali w radykalnym Stowarzyszeniu Ludu Polskiego, które miało na celu promowanie idei społecznych i kulturowych. W latach 1838–40 podjął studia z zakresu literatury na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie również był aktywnym członkiem wrocławskiego Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego, z kuratorem Janem Evangelistą Purkyně, który zapewne wpłynął na jego zainteresowanie kulturą czeską.
Podczas swoich podróży do Pragi Aleksander mógł zdobywać wiedzę i doświadczenie, a także przetłumaczył na język polski trzy dramaty oraz trzyaktową operę „Vert-Vert”, która była wystawiana w Warszawie. W 1838 rozpoczął współpracę z poznańskim Tygodnikiem Literackim. W 1840 roku nabył folwark Ludwinów, jednak już po roku sprzedał to gospodarstwo i zamieszkał przy ulicy Grodzkiej 41 w Krakowie, co świadczy o jego ciągłej mobilności.
W 1843 roku Aleksander zawarł związek małżeński z Matyldą Chartowicz. W czasach Wiosny Ludów aktywnie uczestniczył w ruchu narodowym w Krakowie. Od marca 1848 do stycznia 1849 pełnił rolę redaktora radykalno-demokratycznego dziennika Jutrzenka. W październiku 1848 został wybrany do Rady Miejskiej Krakowa, na której funkcji pozostawał do lipca 1853 roku. W 1849 stał na czele Komitetu ds. Zaopatrzenia Wojsk Austriackich, a w 1850 roku, w wyniku pożaru Krakowa, ucierpiał, tracąc swój dobytek, w tym cenny księgozbiór oraz rękopisy.
W październiku 1851 objął stanowisko sekretarza redakcji oraz redaktora politycznego w Czasie. W 1856 roku na tych łamach opublikował „Powieść krakowską”, która przedstawiała trudne losy zrujnowanej rodziny szlacheckiej. W latach 1853–68 był odpowiedzialny za redakcję „Kalendarza Powszechnego”, wydawanego w Krakowie, a w 1861 roku wstąpił do Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego w Krakowie. Podczas swojej działalności jako redaktor Czasu, kilka razy stawał przed sądem z powodu artykułów wyrażających solidarność z Powstaniem Styczniowym, uzyskując uniewinnienie od Sądu Najwyższego w Wiedniu.
W 1866 roku jednak powrócił do działalności w Radzie Miejskiej Krakowa oraz członkostwa w Towarzystwie Naukowym Krakowskim. Od 1873 roku był członkiem nadzwyczajnym Akademii Umiejętności. Po rezygnacji z mandatu radnego w 1877 roku, przejął prowadzenie rubryki politycznej w Przeglądzie Polskim między 1877 a 1882 rokiem. Z powodu problemów ze wzrokiem w 1883 roku przerwał swoje zaangażowanie dziennikarskie i udał się do syna Karola do Przemyśla, gdzie zmarł w 1885 roku. Aleksander Szukiewicz spoczął na cmentarzu Głównym w Przemyślu.
Zdobywając życie z Matyldą z Chartowiczów, doczekali się synów: Władysława (1843-68), który był doktorem nauk prawniczych i współpracował z „Czasem”; Karola (1844-1903), który był inżynierem oraz ekonomistą, a także zastępcą dyrektora kolei Łupkowsko-Przemyskiej oraz prezesem Krakowskiego Towarzystwa Technicznego; Bolesława (ur. 1843) oraz Wandę (ur. 1849), która wyszła za Romana Jakubowskiego. W hołdzie dla jego zasług, jedną z ulic w Krakowie nazwano jego imieniem.
Przypisy
- W akcie drugiego małżeństwa Karolina przedstawiła pismo dowódcy 4 pułku, zaświadczające o śmierci jej męża w dniu 28.02.1817 r. Jednak Augustyn w roku 1823 zgłosił narodziny swojej córki Balbiny w USC w Warszawie
- ASC, Warszawa, Cyrkuł 1, 1822, akt nr 96. [dostęp 31.10.2016 r.]
- Akta stanu cywilnego gminy (cyrkułu) III miasta Warszawy, 1816, akt 434. [dostęp 31.10.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stanisława Gall-Kron | Tomasz Gliński | Wacław Szpakowski | Andrzej Dębski | Jacek Kaczmarski | Ingrid Pitt | Grzegorz Daukszewicz | Stanisław Miłaszewski | Halina Gallowa | Artur Żmijewski (artysta) | Barbara Lewandowska | Zuzanna Hertzberg | Tadeusz Fijewski | Jadwiga Chojnacka | Janusz Warnecki | Justyna Kreczmarowa | Aga Zaryan | Włodzimierz Kotoński | Jerzy Sosnowski (pisarz) | Ludmiła NiedbalskaOceń: Aleksander Szukiewicz