Barbara Lewandowska

---

Życiorys

Barbara Lewandowska, urodzona 16 kwietnia 1929 roku w Warszawie, była córką Wacława oraz Marianny z domu Andrzejczak. W trudnym czasie okupacji niemieckiej, stała się aktywną członkinią 15. Żeńskiej Drużyny Harcerskiej Szarych Szeregów. Podczas powstania warszawskiego działała pod pseudonimem „Wirta”, gdzie pełniła rolę sanitariuszki w Oddziale „Barry” Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa, biorąc udział w zmaganiach na szlaku bojowym obejmującym Stare Miasto, kanały oraz Śródmieście Północ.

Po zakończeniu powstania, jako jeniec, została uwięziona najpierw w Stalagu 344 Lamsdorf, a następnie w Stalagu IV-B/H Zeithain. Po wojnie, poświęciła się nauce, zdobywając wykształcenie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiowała pedagogikę oraz psychologię. W życiu osobistym wyszła za mąż za Jana Szymczyka, który również był powstańcem.

Debiut literacki Lewandowskiej miał miejsce w 1952 roku, kiedy to zaczęła publikować w prasie dla dzieci. Rok później dołączyła do redakcji wydawnictwa Nasza Księgarnia, gdzie pracowała do 1959 roku. Następnie, w wyniku pewnych zmian zawodowych, związała się z Wydawnictwem Harcerskim, a później z Polskim Radiem, dla którego napisała wiele słuchowisk radiowych. W 1967 roku została członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Ekspert w swojej dziedzinie, kierowała także kilkoma działami tematycznymi w „Świerszczyku”, a w latach 70. XX wieku przez dwie dekady pełniła rolę redaktora naczelnego magazynu dla dzieci „Miś”.

Lewandowska była także autorką wielu wierszy i prozy dla dzieci, w jej twórczości można dostrzec połączenie realizmu z fantastycznymi motywami, często wzbogaconymi o elementy edukacyjne. Poza słuchowiskami, pisała również teksty piosenek dla radia i telewizji, głównie do muzyki Franciszki Leszczyńskiej, a także dialogi filmowe i scenariusze.

W ciągu swojej niezwykłej kariery, Lewandowska została uhonorowana wieloma nagrodami, w tym Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymała Medal Komisji Edukacji Narodowej w 1974 roku, natomiast w 1982 roku nagrodę Prezesa Rady Ministrów (wspólnie z Janiną Krzemińską), a w 2007 roku srebrny Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.

Wyróżniona tytułem „Honorowej Babci” przez Przedszkole nr 395 w Warszawie, organizowane są tam także Ursynowskie Przeglądy Twórczości Barbary Lewandowskiej. W 2015 roku przedszkole uzyskało imię pisarki, co stanowi wyraz pamięci i szacunku dla jej twórczości.

Barbara Lewandowska zmarła 16 września 2019 roku w Warszawie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D22-5-8).

Wybrana twórczość

Twórczość Barbary Lewandowskiej obejmuje szereg prac illustrowanych przez znane postacie dziecięcej literatury. Poniżej przedstawiam jej wybrane dzieła:

• Lato czarodziej. Halina Gutsche (ilustr.). Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1963. OCLC 836048162.
• Nie dziw się żyrafie. Barbara Baranowska (ilustr.). Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1963. OCLC 832946411.
• Nawet przedmioty mają kłopoty. Włodzimierz Terechowicz (ilustr.). Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1968. OCLC 830905437.
• Stragan pani Jesieni. Teresa Wilbik (ilustr.). Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1969. OCLC 829889947.
• Daleko i blisko. Teresa Kosińska (ilustr.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976. OCLC 830985692.
• Mokry łakomczuch. Janina Krzemińska (ilustr.). Nasza Księgarnia, 1976. OCLC 804990937.
• Odlot. Elżbieta Murawska (ilustr.). Nasza Księgarnia, 1982. ISBN 83-10-08235-5.
• Poczytaj mi…. Bohdan Butenko (ilustr.). Nasza Księgarnia, 1984. ISBN 83-10-08621-0.
• Kropka szczęścia. Hanna Grodzka-Nowak (ilustr.). Nasza Księgarnia, 1984. ISBN 83-10-08623-7.

Większość z tych prac jest pięknie ilustrowanych, a brak numerów stron w książkach sugeruje, że mają one charakter kompozycji graficznych, skupiających uwagę na ilustracjach oraz treści. Lewandowska, współpracując z utalentowanymi ilustratorami, stworzyła pozycje, które z pewnością zapadają w pamięć młodym czytelnikom.

---

Oceń: Barbara Lewandowska

---