Jerzy Edward Kiwerski to postać, która na zawsze pozostanie w pamięci wielu osób. Urodził się 24 czerwca 1937 roku w Warszawie i zmarł 6 lutego 2024 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskiej medycynie.
Był nie tylko znanym lekarzem ortopedą, ale także profesorem zwyczajnym oraz doktorem habilitowanym nauk medycznych. W swojej karierze pełnił wiele zaszczytnych funkcji, takich jak rektor Wyższej Szkoły Rehabilitacji w Warszawie oraz konsultant w Oddziale Rehabilitacji.
Jego działalność naukowa i praktyczna sprawiła, że stał się światowej sławy specjalistą w dziedzinie ortopedii, traumatologii i rehabilitacji. Ponadto, Kiwerski był również byłym dyrektorem Stołecznego Centrum Rehabilitacji oraz konsultantem Centrum Kompleksowej Rehabilitacji, gdzie miał ogromny wpływ na rozwój rehabilitacji w Polsce.
Życiorys
Profesor Jerzy Kiwerski przyszedł na świat 24 czerwca 1937 roku w rodzinie o inteligenckim pochodzeniu w Warszawie. Po ukończeniu Gimnazjum Wojciecha Górskiego w 1954 roku, podjął studia medyczne w Szczecinie w Pomorskiej Akademii Medycznej, gdzie w 1963 roku uzyskał dyplom ukończenia nauki. W okresie między 1954 a 1962 rokiem zdobywał doświadczenie zawodowe, pracując w Zakładzie Anatomii Prawidłowej Pomorskiej Akademii Medycznej, gdzie początkowo był laborantem, a następnie awansował na zastępcę asystenta.
W 1962 roku związał się zawodowo z Zakładem Anatomii Patologicznej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie jako asystent. Po odbyciu staży podyplomowych, które miały miejsce w Szpitalu Czerniakowskim oraz Instytucie Matki i Dziecka, od 1 stycznia 1965 roku związał swoje życie zawodowe z Stołecznym Centrum Rehabilitacji w Konstancinie. Już na początku swojej kariery zyskał uznanie jako lekarz z pasją do nauki oraz dydaktyki.
W 1967 roku, doc. Marian Weiss zatrudnił go w nowo utworzonej Klinice Rehabilitacji Akademii Medycznej. W ciągu kolejnych dziesięciu lat piastował różne stanowiska w tej klinice, mianowicie asystenta, starszego asystenta, a następnie adiunkta. Dzięki zdaniu odpowiednich egzaminów zdobył w 1967 roku pierwszy, a w 1969 drugi stopień specjalizacji w rehabilitacji. Zaintrygowany chirurgią, postanowił specjalizować się w ortopedii oraz traumatologii, uzyskując tytuł specjalisty pierwszego stopnia w 1971 roku, a drugi stopień w tym zakresie w 1974 roku.
W 1971 roku obronił swoją pracę doktorską na temat „Postrzałowe uszkodzenia nerwów obwodowych”, a cztery lata później uzyskał stopień doktora habilitowanego dzięki pracy zatytułowanej „Próby zwiększania przydatności ręki tetraplegika drogą stosowania przeszczepów nerwów i stymulatorów implantowanych”. W 1984 roku w wyniku Uchwały Rady Państwa, otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a pod koniec lutego 1999 roku, został nominowany przez Ministra Zdrowia na profesora zwyczajnego w Akademii Medycznej w Warszawie.
Profesor Kiwerski kierował Katedrą i Kliniki Rehabilitacji w warszawskiej Akademii Medycznej od 1981 do 2007 roku, pełniąc jednocześnie funkcję Naczelnego Dyrektora Centrum Rehabilitacji im. Prof. Mariana Weissa w latach 1991-1998. Jako ordynator oddziału neuroortopedycznego Centrum Rehabilitacji w Konstancinie między 1973 a 1999 rokiem, zainicjował skomplikowane leczenie pacjentów po urazach kręgosłupa.
W okresie 1987-1991 był członkiem Krajowego Zespołu Specjalistycznego w zakresie rehabilitacji, a także konsultantem regionalnym w tej dziedzinie. W latach 1982-2002 pełnił funkcję specjalisty wojewódzkiego do spraw rehabilitacji dla województwa stołecznego. Jako kierownik programu resortowego MZXII „Rehabilitacja” w latach 1981-1990, a także konsultant krajowy w obszarze rehabilitacji medycznej od 2002 do 2008 roku, wywarł znaczny wpływ na rozwój rehabilitacji w Polsce.
W 2007 roku objął stanowisko rektora Wyższej Szkoły Rehabilitacji w Warszawie, a oprócz tego prowadził wykłady oraz seminaria w Zakładzie Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Równocześnie kontynuował pracę w Stołecznym Centrum Rehabilitacji, pełniąc funkcję konsultanta Oddziału Rehabilitacji.
Dorobek naukowy
Jerzy Kiwerski to wybitny naukowiec, który ma na swoim koncie ponad 700 publikacji, w tym również 100 prac w obcych językach. Dodatkowo, wygłosił 520 referatów, z czego 110 zostało przedstawionych poza granicami kraju. Jego wkład w literaturę fachową obejmuje 28 podręczników, monografii oraz kilka tekstów zbiorowych, w których był autorem, redaktorem lub współredaktorem. To również entuzjasta konferencji naukowych, z ponad 500 referatami wygłoszonymi na różnorodnych kongresach oraz sympozjach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych.
Najważniejsze osiągnięcia naukowe
Wśród kluczowych osiągnięć badawczych Jerzego Kiwerskiego można wyróżnić:
- wyjaśnienie mechanizmu urazu nerwu obwodowego w jamie postrzałowej,
- elektrodiagnostykę uszkodzeń rdzenia kręgowego,
- wykorzystanie funkcjonalnej stymulacji rdzenia kręgowego do wymuszenia użytecznej funkcji porażonej ręki,
- przywrócenie prostych funkcji porażonej ręki przez przeszczep nerwu mięśniowo-skórnego na nerw pośrodkowy,
- wprowadzenie w Polsce stabilizacji złamanego zęba kręgu obrotowego śrubą dociskową,
- wdrożenie wszczepów z ceramiki korundowej w chirurgii kręgosłupa,
- opracowanie kompleksowej metody leczenia uszkodzeń rdzenia kręgowego,
- recenzowanie ponad 180 projektów naukowych (KBN, MNiSW).
Dorobek dydaktyczny
Jerzy Kiwerski posiada imponujący dorobek dydaktyczny, który obejmuje szeroki zakres działalności w obszarze edukacji i nauki. W jego osiągnięciach można wyróżnić kilka kluczowych elementów.
- Promowanie 4 habilitacji, 28 doktoratów, ponad 120 prac magisterskich i 230 prac licencjackich,
- Recenzowanie 32 prac habilitacyjnych, 44 doktoratów oraz około 150 prac magisterskich, a także 30 wniosków o nadanie tytułu profesora i jednego o nadanie tytułu doktora honoris causa,
- Recenzowanie około 450 prac do periodyków (udział w pracach 15 Komitetów Redakcyjnych, w tym 5 zagranicznych),
- Kierowanie blisko 90 specjalizacjami lekarskimi w zakresie rehabilitacji i chirurgii urazowej,
- 30 lat dydaktyki podyplomowej na kursach specjalizacyjnych i atestacyjnych do egzaminu państwowego z rehabilitacji medycznej,
- Organizowanie egzaminów specjalizacyjnych i przewodnictwo komisjom egzaminacyjnym,
- 50 lat wykładów, seminariów oraz ćwiczeń klinicznych w zakresie rehabilitacji medycznej dla studentów WUM, AWF i WSR.
Jego wkład w rozwój edukacji medycznej oraz specjalistycznego kształcenia jest niezastąpiony i stanowi istotny element w historii polskiej rehabilitacji medycznej.
Przynależność do towarzystw naukowych
Jerzy Kiwerski, jako uznana postać w swojej dziedzinie, wniósł istotny wkład do polskiego środowiska naukowego, uczestnicząc w różnych towarzystwach oraz organizacjach zawodowych. Poniżej przedstawiamy pełen zakres jego działalności.
- Jako członek, założyciel oraz Prezes Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji w latach 1992-1998, Kiwerski jest członkiem honorowym tego towarzystwa od 2002 roku,
- Współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Inżynierii Biomedycznej, gdzie również pełnił funkcję Vice Przewodniczącego Zarządu Głównego w 2010 roku,
- Pełnił rolę Vice Przewodniczącego w latach 1996-1999, a później Przewodniczącego Komitetu Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej Polskiej Akademii Nauk od 1999 do 2007 roku,
- Członek Komitetu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej Polskiej Akademii Nauk począwszy od 1993 roku,
- Długoletni członek Polskiego Towarzystwa Ortopedów i Traumatologów, gdzie dwukrotnie sprawował funkcje Vice Przewodniczącego oraz Przewodniczącego Sekcji Spondyloortopedii PTOiT,
- Założyciel Polskiego Towarzystwa Biomechaniki oraz Polskiego Towarzystwa Inżynierii Medycznej,
- Współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji Neurologicznej, będąc jednocześnie członkiem Zarządu,
- Zasiada w roli eksperta w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju od 2012 roku,
- Reprezentował Polskę w European Board of Physical Medicine and Rehabilitation w latach 1998-2008,
- Członek International Society of Paraplegia oraz Spine Society of Europe,
- Członek Research Board of the American Biographical Institute od 2001 roku,
- Aktywnie angażujący się w prace redakcyjne jako członek Komitetów Redakcyjnych przynajmniej 12 fachowych periodyków,
- Jego prace były cytowane w wielu międzynarodowych wydaniach biograficznych,
- Otrzymał tytuł Man of the Year w latach 2001, 2004 oraz 2005 od American Biographical Institute,
- Oprócz tego, Kiwerski jest członkiem wielu innych towarzystw krajowych oraz międzynarodowych.
Kontrybucja Jerzego Kiwerskiego w obszarze rehabilitacji i inżynierii biomedycznej podkreśla jego zróżnicowane zainteresowania oraz profesjonalizm.
Odznaczenia i wyróżnienia
Jerzy Kiwerski to postać o bogatym dorobku, która została uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami i odznaczeniami za swoje zasługi w dziedzinie zdrowia oraz edukacji. Jego osiągnięcia są szczególnie wartościowe i doceniane w środowisku medycznym.
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2015),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
- Złoty Krzyż Zasługi (1974),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (2010),
- Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1982),
- Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1979),
- Medal Pro Masovia (2013),
- Medal im. Adama Grucy (1994),
- Złota Odznaka Towarzystwa Walki z Kalectwem,
- Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii,
- Odznaka Zasłużony dla Polskiej Ortopedii i Traumatologii (2013),
- Medal 50-lecia Akademii Medycznej w Warszawie,
- Medal 50-lecia Polskiej Akademii Nauk,
- Nagroda Ministra Zdrowia I stopnia (1975 i 1982 – zespołowe, 1976, 1981, 1989 i 1994 – indywidualne),
- Nagroda Prezydenta Warszawy (1980),
- 10 nagród I i II stopnia JM Rektora i inne.
Każde z tych odznaczeń świadczy o jego niezwykłej pracy oraz oddaniu w służbie społecznej i zawodowej. Jerzy Kiwerski to przykład osoby, która swoją działalnością przyczynia się do rozwoju medycyny i edukacji w Polsce.
Przypisy
- Jerzy Kiwerski, Warszawa, 09.02.2024 r. - kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 09.02.2024 r.]
- AdamA. Stępień AdamA., Odszedł prof. dr hab. Jerzy Edward Kiwerski [online], Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 08.02.2024 r. [dostęp 09.02.2024 r.]
- MarekM. Krasuski MarekM., Moi Nauczyciele [online], krasuski.com [dostęp 04.09.2017 r.]
- Jubileusz 50-lecia pracy w zawodzie lekarza Prof. zw. dr hab. n. med. Jerzego Kiwerskiego – Wyższa Szkoła Rehabilitacji w Warszawie FIZJOTERAPIA | RATOWNICTWO | DIETETYKA | STUDIA PODYPLOMOWE [online] [dostęp 03.09.2017 r.]
- Prof. dr hab. n. med. Jerzy Kiwerski | CKR, „CKR” [dostęp 03.09.2017 r.]
- Kiwerski i inni, Rehabilitacja medyczna, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005 r.
- Janusz.J. Kapuścik Janusz.J., Wspó·lcześni uczeni polscy : s·lownik biograficzny / 2 H – ·L., Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji, 1999 r.
- Pikoń i inni, Złota księga nauki polskiej 2006 : naukowcy Zjednoczonej Europy, Gliwice: Helion, 2006 r.
- M.P. z 2015 r. poz. 324
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Jan Baptysta Czempiński | Jan Bogdanowicz (1894–1967) | Alina Hulanicka | Marcin Bańbura | Maria Janina Broel-Plater-Skassa | Marek Sznajderman | Stanisław Rybicki (lekarz) | Róża Herman | Andrzej Pawłowski (lekarz) | Stefan Rosental | Zofia Steinberg | Eleonora Reicher | Józef Jan Celiński | Grzegorz Zwykielski | Ludwik Kadler | Paulina Seidenbeutel-Karbowska | Andrzej Danysz | Ryszard Brzozowski | Józef Stein | Danuta ŁozińskaOceń: Jerzy Kiwerski