Jan Baptysta Chrzciciel Czempiński, noszący herb Lew z Laurem, to postać niezwykle istotna w polskiej historii medycyny. Urodził się w 1721 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się 7 lutego 1786 roku.
Czempiński był nie tylko lekarzem związanym ze Szkołą Rycerską, lecz także pełnił zaszczytną funkcję sekretarza królewskiego. Pochodząc z warstwy mieszczańskiej, dokonał znaczącego kroku w kierunku uzyskania szlachectwa, które zostało mu nadane przez Sejm Rozbiorowy.
Jednym z jego największych osiągnięć było wprowadzenie pierwszego szczepienia na ospę prawdziwą w Polsce, co z pewnością miało ogromne znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego w tamtych czasach.
Życiorys
Jan Baptysta Czempiński przyszedł na świat w 1721 roku, w rodzinie z mieszczańskich kręgów w Warszawie. Swoje wykształcenie zdobył w szkołach jezuickich, a dalszą edukację kontynuował na Uniwersytecie Padewskim, gdzie w 1744 roku osiągnął tytuł doktora zarówno w dziedzinie filozofii, jak i medycyny.
Po powrocie do rodzinnej Polski, Czempiński zainaugurował swoją praktykę lekarską oraz objął funkcję sekretarza królewskiego. Jego umiejętności oraz wiedza zostały docenione, ponieważ w 1767 roku powołano go na lekarza Szkoły Rycerskiej w Warszawie.
W 1769 roku, współpracując z Troszlem, Czempiński przeprowadził jedno z najistotniejszych wydarzeń w historii medycyny w Polsce. W Szpitalu Dzieciątka Jezus wykonał bowiem pierwsze w kraju szczepienie przeciwko ospie prawdziwej, co stanowiło przełom w ochronie zdrowia publicznego.
W 1775 roku Czempiński został nobilitowany na sejmie, a w 1781 roku otrzymał przywilej nobilitacyjny od Stanisława Augusta Poniatowskiego. Mimo zebranych oszczędności ze swojej dobrze prosperującej praktyki lekarskiej, wynoszących 200 000 złotych polskich, stracił je w wyniku nieudanej inwestycji budowlanej.
Życie prywatne
Jan Baptysta Czempiński był synem mieszczanina oraz sekretarza królewskiego Ambrożego Tomasza Czempińskiego oraz Teresy. W swoim życiu dwukrotnie zawierał małżeństwa, jednak jedynie w pierwszym z nich z Magdalena Miller, około roku 1750, doczekał się potomka – syna Pawła. Jego druga żona pozostaje nieznana z imienia, a z nią nie zdołał mieć dzieci.
Najbardziej owocnym w aspekcie rodzinnym było jego trzecie małżeństwo z Prowidencją Fontaną, reprezentującą herb Fontana, które zaowocowało piętnastoma dziećmi. Spośród nich dziewiątka przeżyła, co świadczy o złożonej rodzinnej sytuacji Czempińskiego.
Przypisy
- Marek Jerzy Minakowski: Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl). Wielka Genealogia Minakowskiego, 13.08.2018 r. [dostęp 13.08.2018 r.]
- a b Aleksander Maciesza: Polski Słownik Biograficzny. T. IV: (Chwalczewski Jerzy – Dąbrowski Ignacy). Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1938.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Jan Bogdanowicz (1894–1967) | Alina Hulanicka | Marcin Bańbura | Maria Janina Broel-Plater-Skassa | Marek Sznajderman | Stanisław Rybicki (lekarz) | Róża Herman | Andrzej Pawłowski (lekarz) | Stefan Rosental | Stanisław Bartoszewicz | Jerzy Kiwerski | Zofia Steinberg | Eleonora Reicher | Józef Jan Celiński | Grzegorz Zwykielski | Ludwik Kadler | Paulina Seidenbeutel-Karbowska | Andrzej Danysz | Ryszard Brzozowski | Józef SteinOceń: Jan Baptysta Czempiński