Róża Maria Herman, znana również jako Lubińska, to postać, która na stałe wpisała się w historie zarówno w dziedzinie medycyny, jak i szachów. Urodziła się 16 stycznia 1898 roku w Warszawie, a jej życie zakończyło się 7 marca 1995 roku w Łodzi.
Była lekarką pochodzenia żydowskiego, której osiągnięcia dostrzegano nie tylko na polu medycznym, ale również w świecie szachów. Róża Herman zyskała renomę jako czołowa polska szachistka w okresie międzywojennym oraz po zakończeniu II wojny światowej, dumnie reprezentując Polskę w tej królewskiej grze.
Życiorys
Róża Herman przyszła na świat w 1898 roku w Warszawie. Ukończyła gimnazjum w swoim rodzinnym mieście, a następnie podjęła studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Specjalizowała się w chorobach wewnętrznych, co stanowiło istotny element jej kariery zawodowej.
W czasie II wojny światowej przebywała w Warszawie, gdzie musiała stawić czoło trudnym realiom okupacji niemieckiej. Kiedy getto warszawskie zostało utworzone, Róża znalazła schronienie w mieszkaniu Aleksandry Rowińskiej, którą poznała na studiach. Po zakończeniu działań wojennych, w lipcu 1944 roku, udała się do majątku ziemskiego na Lubelszczyźnie, gdzie doczekała się zakończenia konfliktu.
Jej kariera szachowa jest imponująca. Herman brała udział w trzech turniejach o mistrzostwo świata kobiet:
- 1935 (Warszawa) – VI-VII miejsce z wynikiem 3½ pkt z 9 partii,
- 1937 (Sztokholm) – X-XVI miejsce z wynikiem 7 pkt z 14 partii,
- 1950 (Moskwa) – XVI miejsce z wynikiem 3 pkt z 15 partii.
W okresie międzywojennym zdobyła IV miejsce w I Mistrzostwach Polski Kobiet w Warszawie w 1935 roku oraz VI miejsce w II mistrzostwach w 1937 roku, gdzie triumfowała Regina Gerlecka. Dodatkowo, w turnieju kobiecym w Semmering w 1936 roku zajęła XI miejsce, który wygrała Sonja Graf.
Róża Herman była dwukrotną mistrzynią Polski kobiet, zdobywając tytuł w latach 1949 i 1950. Poza tym, w 1951 roku otrzymała srebrny medal. Uczestniczyła w finałowych turniejach o mistrzostwo Polski osiemnastokrotnie, co podkreśla jej znaczącą obecność w polskim szachowym świecie. Tytuł mistrzyni międzynarodowej uzyskała w 1950 roku dzięki udziałowi w turnieju o mistrzostwo świata kobiet.
Róża aktywnie propagowała szachy wśród młodzieży, a za swoje zasługi została uhonorowana odznaką „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” oraz tytułem Mistrza Sportu. Jej mężem był neurolog Eufemiusz Herman, z którym miała córkę Krystynę, studentkę filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, która tragicznie zginęła w 1944 roku.
Róża Herman spoczywa w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi, pozostawiając po sobie niezatarte ślady zarówno w medycynie, jak i w świecie szachów.
Przypisy
- a b Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego – Osoby – H – Herman Róża Maria (nieznane) [online], getto.pl [dostęp 16.06.2024 r.]
- Nagrobek na Starym Cmentaru w Łodzi [dostęp 16.06.2024 r.]
- Dr. Med. Róża Maria Herman (Lubińska) 1898–1995 w BillionGraves GPS Headstones | BillionGraves [online], billiongraves.com [dostęp 16.01.2024 r.]
- Semmering (Women). [dostęp 20.07.2010 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Andrzej Pawłowski (lekarz) | Stefan Rosental | Stanisław Bartoszewicz | Ludwik Sauvan | Leon Dudrewicz | Jan Fryderyk Wilhelm Malcz | Wanda Zamenhof-Zaleska | Estera Markin | Irena Steckiewicz-Krzeska | Józef Skłodowski (lekarz) | Stanisław Rybicki (lekarz) | Marek Sznajderman | Maria Janina Broel-Plater-Skassa | Marcin Bańbura | Alina Hulanicka | Jan Bogdanowicz (1894–1967) | Jan Baptysta Czempiński | Jerzy Kiwerski | Zofia Steinberg | Eleonora ReicherOceń: Róża Herman