Janusz Warmiński

---

Życiorys

Janusz Warmiński, w czasie II wojny światowej, pełnił aktywną rolę jako członek Armii Krajowej, używając pseudonimu Murzyn. W stopniu podchorążego wziął udział w powstaniu warszawskim, gdzie dowodził plutonem w Grupie „Kampinos”. Po wojnie, w 1945 roku, uzyskał eksternistyczny egzamin aktorski, co otworzyło mu drzwi do kariery artystycznej.

W latach 1945–1947 Warmiński pracował jako aktor oraz asystent reżyserów w Teatrze Polskim w Poznaniu, a następnie od 1947 do 1949 roku związany był z Teatrem Wojska Polskiego w Poznaniu. Jego kariera teatralna rozwijała się dalej w Teatrze Nowym w Łodzi w latach 1949–1952. Był jednym z ważnych założycieli teatru, obok takich artystów jak Kazimierz Dejmek, Danuta Mancewicz, Barbara Rachwalska, Janusz Kłosiński oraz Wojciech Pilarski.

W 1950 roku Janusz zadebiutował jako reżyser, realizując przedstawienie Makar Dubrawa autorstwa Aleksandra Korniejczuka. Kolejne lata, od 1952 do 1958 oraz 1960 do 1996, były związane z kierowaniem warszawskim Teatrem Ateneum im. Stefana Jaracza. Pod jego dyrekcją teatr zyskał status jednego z najważniejszych w stolicy, a repertuar znacząco wzrósł na wartości. Warmiński stworzył jeden z najbardziej interesujących zespołów aktorskich i z powodzeniem wprowadzał współczesne dzieła dramatyczne oraz klasykę literatury światowej.

W latach 70. reżyserował wiele spektakli nawiązujących do kluczowych wydarzeń w historii Polski. Janusz Warmiński pozostawał aktywny aż do końca swojego życia, a jego ostatnia premiera miała miejsce 10 czerwca 1995 roku. W przygotowaniu miał również siedem przedstawień dla Teatru Telewizji.

Warmiński był również związany z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą, jednak po ogłoszeniu stanu wojennego zdecydował się na wystąpienie z jej szeregów. Po zakończeniu życia, wspólnie z żoną Aleksandrą Śląską, znalazł miejsce spoczynku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 339-3-5,6).

Zrealizowane przedstawienia

Teatr Nowy w Łodzi

W 1950 roku Janusz Warmiński zadebiutował jako reżyser, rozpoczynając swoją karierę artystyczną od realizacji spektaklu pod tytułem Makar Dubrawa. W tym samym roku podjął się również reżyserii przedstawienia Zwycięstwo. W kolejnych latach, w 1951 roku, przyszedł czas na inscenizację Horsztyńskiego. Wracając dekady później, w 1960 roku, zrealizował polską prapremierę sztuki Śmierć komiwojażera.

Teatr Ateneum w Warszawie

W teatrze Ateneum Warmiński w 1953 roku wykonał znaczną ilość prac. Obejmowały one między innymi inscenizację i reżyserię Południka 49. W tym samym roku zrealizował także Ostatniego oraz Pannę Malczewską. Kolejne lata to okres intensywnej działalności, w 1954 roku wyreżyserował Chwasty i Pojedynek, a rok później Neapol, miasto milionerów. To tylko krótki przegląd jego twórczości, gdyż na liście pojawiły się również takie tytuły jak Yerma, Soledad, Tartuffe, czyli Świętoszek, Tramwaj zwany pożądaniem, a nawet Więźniowie z Altony.

W 1962 roku przybyły do repertuaru sztuki takie jak Andorra i Marie – Octobre, by w 1964 roku wzbogacić ofertę o Nocną opowieść. Szczególne uznanie zyskał w 1965 roku, kiedy to stworzył zarówno dramaturgiczne opracowanie, jak i reżyserię Zamku. Następne lata to dalsze sukcesy, z tytułami takimi jak Świadkowie albo nasza mała stabilizacja i śmieszny staruszek, Mąż i żona, oraz Incydent w Vichy.

Na przełomie lat 60. i 70. powstało wiele znaczących przedstawień, w tym Biesy, Kuchnia, Bal manekinów i Panna Tutli Putli. Jego kariera trwała aż do lat 90., kiedy opracował i wyreżyserował Za i przeciw.

Teatr Telewizji

W 1993 roku Warmiński przeniósł swoją sztukę na ekran telewizyjny, realizując Detektywa. Wcześniej w 1979 roku miał na koncie Bal manekinów, gdzie zajął się tekstem oraz reżyserią. Jego adaptacje znalazły się również w programach telewizyjnych z 1973 roku, w tym W domu z powrotem i Cena. W 1970 roku stworzył scenariusz i reżyserię dla Granicy, a jego umiejętności adaptacyjne przejawiają się także w projekcie Łagodna z 1968 roku. Ostatnie lata działalności artystycznej to kontynuacja jego pasji i zaangażowania w sztuki teatralne, które wzbogaciły polską kulturę.

Role teatralne

Janusz Warmiński jest znanym aktorem, który zyskał uznanie dzięki swoim różnorodnym rolom teatralnym. W ciągu swojej imponującej kariery zagrał w wielu przedstawieniach. Poniżej przedstawione są jego najważniejsze osiągnięcia w teatrze:

• 1945 – Matura jako Janos Horvath (reż. Władysław Stoma),
• 1945 – Droga do źródeł jako Przybysz (reż. Stefan Drewicz),
• 1946 – Wesele jako Rycerz (reż. W. Stoma),
• 1946 – Powrót jako Francis (reż. W. Stoma),
• 1946 – Wieczór Trzech Króli jako Sebastian (reż. Bronisław Dąbrowski),
• 1946 – Zamach jako Mirek (reż. Emil Chaberski),
• 1946 – Dlaczego zaraz tragedia jako Miś (reż. Władysław Neubelt),
• 1946 – Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale (reż. Leon Schiller),
• 1946 – Rewizor jako Żandarm (reż. Karol Borowski),
• 1947 – Dom otwarty jako Adolf (reż. Tadeusz Chmielewski),
• 1947 – Dwa teatry jako Leśniczy (reż. K. Borowski),
• 1947 – Wiele hałasu o nic jako Don Pedro (reż. K. Borowski),
• 1947 – Fircyk w zalotach jako Fircyk (reż. Zofia Modrzewska),
• 1947 – Damy i huzary jako Edmund (reż. Z. Modrzewska),
• 1948 – Omyłka jako Leon (reż. Lidia Zamkow),
• 1948 – Grzegorz Dyndała jako Klitander (reż. Danuta Pietraszkiewicz),
• 1950 – Bohaterowie dnia powszedniego jako Inżynier Nagy (reż. J. Warmiński).

Każda z tych ról przyczyniła się do rozwoju jego kariery oraz wzbogaciła polski teatr.

Ordery i odznaczenia

Janusz Warmiński, znany ze swojego wkładu w rozwój kultury i społeczności, został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które odzwierciedlają jego zaangażowanie i poświęcenie. Jego dorobek odznacza się szczególnymi wyróżnieniami, które zdobył na przestrzeni lat.

• Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1979 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 19 lipca 1954 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany 22 lipca 1952 roku,
• Krzyż Walecznych, przyznany w 1959 roku,
• Krzyż Partyzancki, również zdobyty w 1959 roku,
• Medal 30-lecia Polski Ludowej, przyznany w 1974 roku,
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, nadana w 1966 roku,
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony dla Kultury Narodowej”, przyznana w 1987 roku.

Te odznaczenia są nie tylko symbolem uznania, ale także świadectwem wielkiego dorobku Janusza Warmińskiego w dziedzinie kultury i społecznej działalności.

Nagrody i wyróżnienia

Janusz Warmiński zdobył liczne nagrody oraz wyróżnienia, które świadczą o jego wybitnych osiągnięciach artystycznych. Jego praca w teatrze została doceniona na wielu płaszczyznach, co potwierdzają poniższe wyróżnienia:

• Nagroda Państwowa II stopnia za reżyserię własnej sztuki Zwycięstwo w Teatrze Nowym w Łodzi (1951),
• Nagroda artystyczna miasta Warszawy (1966),
• I miejsce w plebiscycie „Tygodnika Kulturalnego” dla spektaklu Cena Arthura Millera w Teatrze Telewizji (1971),
• Nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki I stopnia (1975),
• Nagroda Komitetu ds. Polskiego Radia i Telewizji (1978),
• Nagroda teatralna tygodnika „Przyjaźń” za reżyserię Mewy Antona Czechowa w Teatrze Ateneum w Warszawie (1978),
• Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1988),
• Nagroda Klubu Biznesmenów „Złota karta” (1993),
• Dyplom Ministerstwa Kultury ZSRR (1979).

Ponadto, otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej dla Teatru Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie z okazji pięćdziesięciolecia działalności (1979).

---

Oceń: Janusz Warmiński

---