Marian Fuks, który przyszedł na świat w 1884 roku w Warszawie, miał ogromny wpływ na rozwój polskiej fotografii. Był nie tylko fotografem, ale również fotoreporterem oraz filmowcem, co sprawiło, że jego wkład w sztukę wizualną był naprawdę wielki.
W historii fotografii w Polsce Fuks jest również znany jako założyciel pierwszej agencji fotograficznej w kraju, którą nazwał Agencją Fotograficzną Mariana Fuksa Propaganda. Dzięki jego działalności, oraz zaangażowaniu w rozwój branży, fotografia stała się dostrzeganą i szanowaną formą sztuki.
Dodatkowo, Marian Fuks był również członkiem założycielskim i długoletnim przewodniczącym Stowarzyszenia Pracowników Fotografii w Warszawie, co podkreśla jego znaczącą rolę w środowisku fotograficznym i chęć wpływania na rozwój zawodu fotografa w Polsce.
Życiorys
Marian Fuks był nieodłącznie związany z warszawskim środowiskiem fotograficznym, a jego życie i twórczość koncentrowały się przede wszystkim w Warszawie. Jego prace koncentrowały się głównie na fotografii portretowej oraz reportażowej, dotyczącej różnych aspektów życia społecznego i politycznego. W dokumentacji ważnych wydarzeń historycznych uchwycił m.in. demonstrację patriotyczną w Warszawie w 1916 roku, ostatnie lata I wojny światowej, wkroczenie wojsk polskich do Kijowa w 1920 roku, przewrót majowy w 1926 roku, a także uchwycił momenty związane z Józefem Piłsudskim na moście Poniatowskiego podczas przewrotu majowego 12 maja 1926 roku.
Jako profesjonalny fotograf, rozpoczął swoją działalność w 1906 roku, kiedy to został etatowym fotoreporterem nowo powstałego tygodnika Świat. W tym samym roku otworzył własny zakład fotograficzny przy skrzyżowaniu ulicy Marszałkowskiej i Alei Jerozolimskich, a w 1910 roku przekształcił go w Agencję Fotograficzną Mariana Fuksa Propaganda, która współpracowała zarówno z prasą krajową, jak i zagraniczną. To również w 1910 roku był jednym z inicjatorów powołania Stowarzyszenia Fotografów Zawodowych Królestwa Polskiego.
Marian Fuks był także współzałożycielem Stowarzyszenia Pracowników Fotografii w 1914 roku, organizacji zrzeszającej właścicieli żydowskich firm fotograficznych, którym kierował aż do 1932 roku. Poza fotografią reportażową, Fuks zajmował się także filmowaniem i m.in. sfilmował pogrzeb Bolesława Prusa w 1912 roku. Rejestrował również inne istotne wydarzenia, takie jak proces Damazego Macocha czy hr. Ronikera. W jego dorobku znajdowały się także filmy fabularne, takie jak Obłąkany (1912) oraz Carewicz (1918), które produkował we współpracy z aktorem Stefanem Jaraczem.
Niestety, Marian Fuks zmarł 23 lutego 1935 roku, a jego ciało pochowane zostało 27 lutego na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie przy ulicy Młynarskiej. Niestety, archiwum fotograficzne Fuksa zostało zniszczone podczas działań wojennych w 1939 roku, co przyczyniło się do utraty części jego dorobku artystycznego. W 2018 roku, aby uczcić jego pamięć i z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, w warszawskim Domu Spotkań z Historią zorganizowano wystawę fotografii, przybliżającą sylwetkę Mariana Fuksa jako pierwszego fotoreportera II RP.
Przypisy
- a b c d Marjan Fuks – Życie i twórczość | Artysta | Culture.pl. archive.fo, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- a b c Król fotoreporterów II RP – TVP Tygodnik – Magazyn widzów i czytelników. web.archive.org, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- DHS – Marjan Fuks. Pierwszy fotoreporter II RP. web.archive.org, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- Marjan Fuks pierwszy fotoreporter II RP Wystawa DSH. web.archive.org, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- a b Marian Fuks – pierwszy fotoreporter II RP. archive.fo, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- - a b c d e f g Żydowski Instytut Historyczny – Marian Fuks. archive.fo, 30.10.2014 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- - a b Dokumentaliści – Marian Fuks [online], web.archive.org, 10.06.2019 r. [dostęp 10.06.2019 r.]
- Joanna Kinowska: Marjan Fuks. listopad 2018 r.
- Wacław Żdżarski – Historia fotografii warszawskiej. Wydawca – Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
- Ignacy Płażewski – Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Wydawca – Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.
- Leksykon fotografów warszawskich 1845–1945: Fuks Marian. Leksykon fotografów warszawskich 1845-1945. [dostęp 10.06.2019 r.]
- Marian Fuchs w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Ruth Kowalska | Hanna Orthwein | Tadeusz Bogucki | Hanna Karwowska | Felka Płatek | Zofia Merle | Tomasz Szczeciński | Zofia Raczkowska | Adrianna Chlebicka | Piotr Mitzner | Ludwik Hering | Tomasz Zygadło | Jan Ciecierski (aktor) | Kazimierz Szemioth | Agnieszka Szczepańska | Jerzy Kiszkis | Aleksander Ford (aktor) | Karolina Noińska | Zyta Rudzka | Janusz WarmińskiOceń: Marian Fuks (fotograf)