Janina Bobińska-Paszkowska

---

Życiorys

Janina Bobińska-Paszkowska przyszła na świat 14 marca 1884 roku w Warszawie, w rodzinie Jana Bobińskiego oraz Stanisławy z Tołwińskich. Jej brat nosił imię Stanisław. Edukację artystyczną rozpoczęła po ukończeniu pensji Henryki Czarnockiej. Od 1904 roku kontynuowała naukę w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Konrada Krzyżanowskiego. W roku 1907 zdobyła miano pierwszej kobiety, która uzyskała absolutorium z tej prestiżowej instytucji.

Po tym osiągnięciu, Janina wyjechała do Paryża z mężem, malarzem Janem Brzezińskim, gdzie kontynuowała swoje kształcenie artystyczne. W stolicy Francji z sukcesem brała udział w wystawach, a w 1908 roku otrzymała pierwszą nagrodę w konkursie Cercle International des Artistes, co zapewniło jej dwuletnie stypendium oraz status członka rzeczywistego. Kolejna część jej podróży artystycznej odbyła się w Bretanii, gdzie razem z mężem oraz artystami, takimi jak Michał Boruciński, Zofia Katarzyńska i Tadeusz Pruszkowski, miała okazję zwiedzić tę malowniczą krainę, a następnie Prowansję. Wkrótce potem jej prace, w tym obrazy Procesja w Bretanii na Święto Morza oraz Opowieść fal, zostały zaprezentowane na Salonie Jesiennym.

Po powrocie do rodzinnego miasta, Janina zdobyła kilka wyróżnień za swoje projekty plakatów. Wspólnie z mężem wygrała ogólnopolski konkurs Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości na polichromie kościoła w Radomsku, co zakończyli w 1914 roku. W rámci swoich projektów poznała rzeźbiarza Józefa Paszkowskiego, z którym wzięła ślub w 1918 roku, po unieważnieniu swojego pierwszego małżeństwa. Początkowo mieszkała w Częstochowie, jednak w 1920 roku przeniosła się do Zakopanego, gdzie wspólnie z Paszkowskim założyła wytwórnię zabawek ludowych.

W 1923 roku osiedliła się w Warszawie, gdzie aktywnie prowadziła własny salon artystyczny. Przyjaźniła się z wieloma artystkami i artystami, takimi jak Pią Górska, Molly Bukowska, Zofia Katarzyńska-Pruszkowska, Kazimiera Alberti, Teodor Zioomek oraz Konrad Winkler. Małżeństwo z Paszkowskim, z którym miała syna Lecha, zakończyło się rozwodem w późnych latach dwudziestych XX wieku, a Bobińska-Paszkowska samodzielnie wychowywała syna.

W swojej twórczości artystycznej zajmowała się przede wszystkim malowaniem scen rodzajowych, portretów (zwłaszcza kobiecych), pejzaży oraz martwej natury. Jej styl ewoluował w kierunku wyraźniejszych kontrastów i pastelowych barw, co przyczyniło się do uproszczenia formy w nawiązaniu do włoskiego renesansu oraz neoklasycyzmu. Jej prace były wielokrotnie prezentowane w Zachęcie, w tym w ramach jej indywidualnych wystaw w latach 1928 i 1931.

Janina Bobińska-Paszkowska otrzymała także liczne nagrody, w tym wyróżnienie za obraz Z grzybobrania na Salonie Dorocznym w 1928 roku oraz srebrny medal za Kąpiel synka w 1938 roku. W 1937 roku była laureatką Wystawy Konkursowej Morskiej. Uczestniczyła również w szeregu wystaw poza Warszawą, w takich miejscach jak Zakopane, gdzie miała miejsce siedziba Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, a także podczas Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, w Amsterdamie, Budapeszcie oraz w Paryżu. Niestety, jej wystawa retrospektywna, zaplanowana na październik 1939 roku, została przerwana przez wybuch II wojny światowej, a wiele jej prac uległo zniszczeniu.

Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, Janina z sukcesem kontynuowała swoją działalność artystyczną. Brała udział w wystawach grupy „Zachęta” oraz w I Ogólnopolskiej Wystawie Grafiki Artystycznej i Rysunku w Warszawie w 1956 roku. 11 lipca 1955 roku została uhonorowana Srebrnym Krzyżem Zasługi w związku z dziesięcioleciem Polski Ludowej oraz za swoje osiągnięcia w kulturze i sztuce.

Bobińska-Paszkowska była członkinią Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Związku Zawodowego Polskich Artystów Malarzy, Bloku Związku Zawodowego Artystów Plastyków i Międzynarodowego Stowarzyszenia Kobiet Pracujących Zawodowo. Ponadto, współzałożyła Sekcję Morską Polskiego Towarzystwa Artystycznego. Zmarła 21 listopada 1973 roku w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Służewskim.

Jej dzieła znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie oraz w Domu Polskim w Melbourne.

---

Oceń: Janina Bobińska-Paszkowska

---