Feliks Rybicki, którego pełne imię brzmi Feliks Bronisław Tymoteusz Rybicki, był wybitną postacią w polskiej muzyce. Urodził się 24 stycznia 1899 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 24 sierpnia 1978 roku, również w tym samym mieście.
Jako kompozytor, dyrygent oraz pedagog, Rybicki znacząco wpłynął na rozwój polskiej kultury muzycznej. Jego osiągnięcia i wkład w muzykę są nadal cenione i badane przez współczesnych muzyków i badaczy.
Życiorys
Feliks Rybicki był obranym w społeczeństwie synem Józefa Rybickiego oraz Aleksandry z Borzysławskich. W 1916 roku zakończył edukację w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie, co stanowiło początek jego muzycznej drogi. W okresie od 1919 do 1925 studiował kompozycję pod okiem Romana Statkowskiego, a po śmierci swojego nauczyciela kontynuował naukę u Witolda Maliszewskiego, dodatkowo kształcąc się w zakresie dyrygentury u Emila Młynarskiego oraz Henryka Melcera w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w stolicy.
W 1924 roku zawarł związek małżeński z Heleną z d. Penther, która żyła w latach 1903–1976. Po kilku latach intensywnego kształcenia, w 1926 roku miał miejsce jego debiut dyrygencki w Filharmonii Warszawskiej, gdzie w latach 1937–1939 pełnił funkcję dyrygenta Chóru Oratoryjnego. W okresie drugiej wojny światowej Rybicki uczył gry na fortepianie oraz występował w warszawskich kawiarniach, co ukazuje jego przystosowawcze umiejętności w trudnych czasach.
Po wojnie, od 1945 roku, aktywnie działał jako dyrygent oraz kompozytor w Polskim Radiu, przyczyniając się do ożywienia środowiska muzycznego. W latach 1951–1953 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Sopocie, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodymi adeptami sztuki muzycznej. Od 1957 roku, aż do momentu przejścia na emeryturę w 1970 roku, z powodzeniem kierował orkiestrą oraz chórem Państwowego Liceum Muzycznego w Warszawie.
W trakcie swojego twórczego życia, Feliks Rybicki skomponował ponad 50 opusowanych dzieł, które obejmowały różne formy muzyczne, w tym utwory na orkiestrę, chór oraz kameralne. Szczególną popularnością wśród młodszych słuchaczy cieszyły się jego kompozycje pedagogiczne, takie jak: Pierwsze kroki op. 19, Gram wszystko op. 22, Mały modernista op. 23, Już gram op. 24 oraz Koncert dla małych rąk op. 53 na fortepian i orkiestrę. Jego dzieła oraz twórczość dotyczyły również muzyki filmowej, w tym muzyki do filmu Profesor Wilczur, który powstał w 1938 roku.
Feliks Rybicki spoczął na Starych Powązkach w Warszawie, na kwaterze pod murem IV-1-19, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej muzyce.
Wybrane kompozycje
Feliks Rybicki jest postacią, której twórczość muzyczna pozostaje niezmiennie inspirująca. Wśród jego dzieł można odnaleźć różnorodne kompozycje, które charakteryzują się bogactwem stylów i form. Oto niektóre z nich:
- Obraz na fortepian (1924),
- Preludia na fortepian (przed 1926),
- Mały modernista op. 23 na fortepian (1938),
- Śpiewnik chórów ludowych na chór żeński (przed 1939),
- Kantata na sprowadzenie zwłok Juliusza Słowackiego na 3-głosowy chór mieszany (przed 1939),
- Zaczynam grać, łatwe utwory dla początkujących na fortepian (przed 1946),
- Już gram op. 21, zbiór łatwych utworów na fortepian (przed 1946),
- Pierwsze kroki, zbiór utworów dla początkujących na dwie i cztery ręce w obrębie 5 tonów na fortepian (przed 1947),
- Łatwe chóry męskie, zbiór 10 pieśni ludowych (przed 1947),
- Dwa słowa, pieśń na głos i fortepian (przed 1947),
- Concertino in fa maggiore for Flute and Orchestra (1951),
- Album na fortepian (przed 1951),
- Oberek na orkiestrę dętą (przed 1951),
- Most Poniatowskiego na chór mieszany i fortepian (1951),
- Dwanaście łatwych utworów na chór mieszany (przed 1952),
- Podarek, pieśń na głos i fortepian (1952),
- Zielony dąb na chór męski lub mieszany (przed 1953),
- Na zlot, pieśń na głos (przed 1953),
- Góry, doliny, pieśń na głos i fortepian (przed 1954),
- Etiudy op. 54 na fortepian na lewą rękę (przed 1964),
- Koncert dla małych rąk op. 53 na fortepian i orkiestrę (1965),
- Ten nasz ogródeczek, czeskie i słowackie pieśni ludowe na fortepian (1971),
- Wariacje op. 60 na 4 rogi (przed 1977).
Tak szeroki wachlarz utworów pokazuje nie tylko jego umiejętności, ale także różnorodny charakter twórczości, która potrafi zaangażować zarówno amatorów, jak i profesjonalnych muzyków. Te kompozycje są dowodem na to, że Feliks Rybicki miał niezwykły talent, który potrafił doskonale wyrazić w swojej muzyce.
Nagrody i odznaczenia
Feliks Rybicki był postacią wybitną w polskiej kulturze, co potwierdzają liczne nagrody oraz odznaczenia, które otrzymał w ciągu swojej kariery.
Do najważniejszych wyróżnień, które zdobył, można zaliczyć:
- I nagroda na konkursie Towarzystwa Śpiewaczego „Echo-Macierz” za Opowieść o tęskniącej królewnie na chór mieszany w 1931 roku,
- Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci w 1952 oraz 1977 roku,
- Nagrodę Polskiego Radia i ZAiKS-u za twórczość dla dzieci w 1956 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który został mu przyznany w 1956 roku,
- Wyróżnienie Ministra Kultury i Sztuki za pracę pedagogiczną w 1959 roku,
- Nagrodę państwową III stopnia za twórczość artystyczną w 1962 roku.
Te osiągnięcia są dowodem na ogromny wkład Feliksa Rybickiego w rozwój sztuki i edukacji w Polsce.
Upamiętnienie
Od 2014 roku, w cyklu co dwa lata, odbywają się organizowane przez ZPOSM I i II st. nr 3 im. G. Bacewicz wydarzenia pod nazwą „Warszawskie Spotkania Pianistyczne z Feliksem Rybickim”. Są one przeznaczone dla uczniów szkół muzycznych I stopnia.
Kompozytor ma zaszczyt być patronem Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Starachowicach oraz Zespołu Szkół Muzycznych w Tychach.
Przypisy
- a b c Feliks Rybicki, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 21.03.2024 r.] .
- Patron – Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Starachowicach. psmstar.pl. [dostęp 13.06.2020 r.]
- Feliks Rybicki, Koncert dla małych rąk op. 53 na fortepian i orkiestrę (wyciąg fortepianowy). PWM. [dostęp 10.06.2020 r.]
- Rybicki Feliks, Koncert dla małych rąk op. 53 na fortepian i orkiestrę. PWM. [dostęp 10.06.2020 r.]
- Rybicki Feliks, Concertino in fa maggiore for Flute and Orchestra. PWM. [dostęp 10.06.2020 r.]
- Feliks Rybicki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 10.06.2020 r.] .
- Sławni uczniowie „Górskiego”. gorski.edu.pl. [dostęp 09.06.2020 r.]
- a b c d e Feliks Rybicki 1899–1978. PWM. [zarchiwizowane z tego adresu (09.06.2020 r.)].
- Cmentarz Stare Powązki: HELENA RYBICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 11.06.2020 r] .
- Rybicki Feliks. rmfclassic.pl. [dostęp 10.06.2020 r.] [zarchiwizowane z tego adresu (28.09.2020 r.)].
- Orkiestra Symfoniczna ZPSM nr 4. szymanowski.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (09.06.2020 r.)].
- III Warszawskie Spotkania Pianistyczne z Feliksem Rybickim. bacewicz.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (10.06.2020 r.)].
- Zespół Szkół Muzycznych im. Feliksa Rybickiego. oficjalna strona. [dostęp 10.06.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Halina Szmolcówna | Karol Leszczyński | Wanda Barszczewska | Janina Bobińska-Paszkowska | Paweł Wawrzecki | Wiktor Grodecki | Piotr Wiszniowski | Krzysztof Gierałtowski | Karol Stępkowski | Sławomir Celiński | Włodi | Adolf Forbert | Dominika Peczynski | Mirosław Bukowski | Edward Porembny | Sławomir Fabicki | Jan Kazimierz Kosiński | Krzysztof Lenk | Krystyna Bieniek | Mateusz GrydlikOceń: Feliks Rybicki