Karol Leszczyński to postać, która zapisała się w historii polskiego teatru i kina. Urodził się 4 listopada 1899 roku w Warszawie, gdzie również spędził ostatnie dni swojego życia, zmarł 7 listopada 1966 roku.
Był on utalentowanym aktorem, którego wkład w sztukę przedkładał się nie tylko na wielki ekran, ale również na sceny teatralne. Zasłynął z wielu ról, które przyniosły mu zasłużoną popularność oraz uznanie wśród widzów.
Życiorys
Karol Leszczyński przyszedł na świat w rodzinie Michała i Marianny Leszczyńskich. W młodości ukończył szkołę handlową w Warszawie, po czym rozpoczął pracę jako buchalter. Jednocześnie podjął naukę na Kursach Wokalno-Dramatycznych pod kierunkiem H. J. Hryniewieckiej w latach 1926–1927.
Jego kariera aktorska rozpoczęła się w 1927 roku, kiedy to zaczął występować na scenach teatrów w takich miastach jak Warszawa, Lublin, Łuck, Łódź oraz Gdańsk. W czasie II wojny światowej, będąc w Bydgoszczy, został zatrzymany przez gestapo i osadzony w więzieniu. Udało mu się jednak uciec z transportu i przedostać do Warszawy, gdzie żył i pracował aż do wybuchu powstania warszawskiego. Po wojnie powrócił do Bydgoszczy, angażując się ponownie w pracę w Teatrze Polskim.
W latach 1946–1956 Leszczyński występował na deskach teatralnych w Łodzi, Warszawie oraz gościnnie w Gdyni. Od 1957 roku do końca swojego życia związany był z Teatrem Narodowym w Warszawie. Jego dorobek artystyczny obejmuje kilkanaście filmów oraz spektakli Teatru Telewizji. Ponadto, od 1950 do 1966 roku, można go było usłyszeć w spektaklach Teatru Polskiego Radia.
W 1951 roku został wyróżniony na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych za znakomitą rolę Domaradzkiego w sztuce „Tysiąc walecznych” Rojewskiego, wystawianej w Teatrze Narodowym. Prywatnie był mężem Teodozji z domu Adamskich, która zmarła w 1980 roku.
Karol Leszczyński zmarł w Warszawie. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 28-1-24.
Kariera zawodowa
Karol Leszczyński miał niezwykle bogatą i zróżnicowaną karierę teatralną, która trwała przez wiele lat. Jego pierwsze kroki na scenie stawiał w Teatrze Odrodzonym w Warszawie w 1927 roku, gdzie pracował jako aktor. Krótko po tym, w tym samym roku, związał się z Teatrem Praskim, również w Warszawie, kontynuując swoją aktorską pasję. W latach 1929–1930 był częścią Teatru Miejskiego w Lublinie, co dodatkowo wzbogaciło jego doświadczenia artystyczne.
W latach 1930–1934 Leszczyński występował w Wołyńskim Teatrze Wojewódzkim w Łucku, co stanowiło ważny etap jego kariery. Po tym okresie, w latach 1934-1935, znalazł zatrudnienie w Teatrach TKKT w Warszawie, a następnie spędził kilka lat w Łodzi jako aktor w teatrach miejskich. Jego talent przyciągnął uwagę, co pozwoliło mu na dalszy rozwój kariery w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, gdzie występował w latach 1939–1940.
Po wojnie, w latach 1945–1946, związał się z Teatrem Polskim w Bydgoszczy, ale jego najbardziej znane role miały miejsce w Teatrze Rozmaitości w Warszawie, gdzie pracował zarówno jako aktor, jak i dyrektor administracyjny w latach 1948–1950. Dalsze lata spędził w Teatrze Narodowym im. Wojska Polskiego oraz w Teatrze Współczesnym w Warszawie, gdzie występował i zajmował stanowisko dyrektora administracyjnego przez długi czas.
W końcu, w latach 1955-1957, Leszczyński związał się z Teatrem Narodowym w Warszawie, gdzie kontynuował swoją karierę aktorską aż do 1966 roku, kończąc w ten sposób swój imponujący rozdział w historii polskiego teatru.
Filmografia
Karol Leszczyński, znany ze swojej różnorodnej działalności filmowej, przeszedł przez wiele ról, które wskazują na jego umiejętności i talent aktorski. Oto zestawienie jego najważniejszych wystąpień w filmach oraz serialach telewizyjnych:
- 1966 – Pieczone gołąbki (mechanik sprawdzający urządzenie),
- 1966 – Wojna domowa (serial TV) (przewodniczący komisji konkursowej),
- 1965 – Głos ma prokurator,
- 1961 – Dwaj panowie N (mecenas Kabera),
- 1956 – Nikodem Dyzma (gość na przyjęciu),
- 1956 – Warszawska syrena,
- 1954 – Domek z kart (wczasowicz w Podborzu),
- 1953 – Pościg (doktor Korsak),
- 1953 – Sprawa do załatwienia (pracownik w telewizji),
- 1953 – Żołnierz zwycięstwa (Kamil Brzostowski, właściciel fabryki),
- 1947 – Jasne łany (sklepikarz Duda).
Każda z tych ról przyczyniła się do jego rozwoju artystycznego oraz umocnienia pozycji w polskiej kinematografii.
Ordery i odznaczenia
Karol Leszczyński otrzymał szereg znaczących wyróżnień, które podkreślają jego wkład w życie społeczno-polityczne. Wśród nich można wymienić:
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 lipca 1955,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 19 stycznia 1955.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: KAROL LESZCZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.12.2019 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wanda Barszczewska | Janina Bobińska-Paszkowska | Paweł Wawrzecki | Wiktor Grodecki | Piotr Wiszniowski | Krzysztof Gierałtowski | Karol Stępkowski | Sławomir Celiński | Krzysztof Wodiczko | Janina Korolewicz-Waydowa | Halina Szmolcówna | Feliks Rybicki | Włodi | Adolf Forbert | Dominika Peczynski | Mirosław Bukowski | Edward Porembny | Sławomir Fabicki | Jan Kazimierz Kosiński | Krzysztof LenkOceń: Karol Leszczyński