Jacek Jan Rulewicz

---

Życiorys

Jacek Jan Rulewicz, urodzony w rodzinie nauczycielskiej, miał znaczący wpływ na polską kulturę i sztukę. Jego matka, Pelagia, była nauczycielką języka polskiego w warszawskich szkołach, podczas gdy jego ojciec, Jan, artysta muzyk, pełnił rolę dyrektora warszawskich placówek edukacyjnych oraz promował znaczenie wychowania muzycznego.

W 1962 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Warszawie. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, które zakończył w 1969 roku, zdobywając tytuł magistra prawa i administracji. Dalsze kształcenie zawodowe kontynuował, odbywając aplikację w Sądzie Wojewódzkim dla m.st. Warszawy, co zaowocowało zdaniem egzaminu sędziowskiego w 1972 roku.

W czasie studiów zaangażował się w studencki ruch kulturalny w ramach Zrzeszenia Studentów Polskich. Pełnił funkcje organizacyjne, m.in. jako przewodniczący sekcji teatrów studenckich oraz kierownik Centralnego Klubu Studentów Szkół Artystycznych „Dziekanka”. Brał aktywny udział w organizacji festiwali FAMA w Świnoujściu oraz innych festiwali piosenki studenckiej, a także występował w Chórze Uniwersytetu Warszawskiego.

W okresie od 1 grudnia 1968 do 31 grudnia 1976 roku pracował w Związku Zawodowym Pracowników Kultury i Sztuki, gdzie zajmował różne stanowiska, w tym instruktora i wiceprzewodniczącego zarządu okręgu w Warszawie, a także kierownika wydziału organizacyjnego Zarządu Głównego ZZPKiS w latach 1974–1976. Dodatkowo był przewodniczącym Krajowej Rady Pracowników Muzeów i Ochrony Zabytków ZZPKiS. Od 1970 roku aż do rozwiązania partii w 1990 roku, był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1976–1978 sprawował funkcję naczelnika wydziału prawno-organizacyjnego w Zarządzie Muzeów i Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Na prośbę prof. Stanisława Lorentza 1 stycznia 1979 roku objął stanowisko dyrektora oddziału w Zarządzie Ochrony i Konserwacji Zespołów Pałacowo-Ogrodowych w Wilanowie. Już 15 kwietnia 1981 roku awansował na wicedyrektora tego zarządu, gdzie nadzorował działalność oddziałów w Łazienkach Królewskich, Wilanowie, Królikarni oraz Nieborowie.

1 marca 1984 roku został powołany przez Ministra Kultury i Sztuki na stanowisko dyrektora Zamku Ujazdowskiego w Budowie, które zajmował do końca lutego 1988 roku. Następnie od 1 marca 1988 do 1 marca 1991 roku był wicedyrektorem Departamentu Ochrony Dóbr Kultury Muzeów i Plastyki w Ministerstwie Kultury i Sztuki, wspierając rozwój struktur Państwowej Służby Ochrony Zabytków.

Od 1 kwietnia 1991 do 1 lutego 1996 roku sprawował funkcję zastępcy Generalnego Konserwatora Zabytków, jednocześnie będąc dyrektorem Biura Ochrony Dóbr Kultury i Muzeów Państwowej Służby Ochrony Zabytków. Nadzorował działania 49 wojewódzkich konserwatorów zabytków. W 1994 roku był czasowo pełniącym obowiązki Generalnego Konserwatora Zabytków. Z kolei od 1 lutego 1996 do 2002 roku zajmował się sprawami organizacyjno-ekonomicznymi w Ministerstwie Kultury i Sztuki, gdzie piastował różne stanowiska w Biurze Budżetu i Finansów.

Od 2 października 2000 roku pełnił rolę dyrektora Biura Budżetu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, będąc również pełnomocnikiem ministra ds. koordynacji zadań dotyczących bezpieczeństwa obiektów kulturowych. Od 17 kwietnia 2002 do 30 września 2003 roku był dyrektorem Departamentu Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury, a od 1 października 2003 do 31 grudnia 2006 roku pełnił funkcję dyrektora Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków, po czym od 2007 roku został wicedyrektorem. W 2010 roku przeszedł na emeryturę.

W latach 1993–2001 był rzeczoznawcą Ministra Kultury i Sztuki specjalizującym się w kwestiach bezpieczeństwa zbiorów publicznych, koncentrując się na zabezpieczeniu obiektów przed przestępczością. Zainicjował utworzenie Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych w 1989 roku. W latach 2012–2015 służył jako doradca ds. rewitalizacji wzgórza zamkowego w Gniewie.

Jacek Jan Rulewicz był także aktywnym działaczem w Stowarzyszeniu Konserwatorów Zabytków, pełniąc w latach 2011–2022 funkcję sekretarza generalnego Zarządu Głównego SKZ, a od 2022 roku obejmując stanowisko Prezesa Zarządu. Został członkiem Polskiego Komitetu Doradczego ds. koordynacji działań w zakresie ochrony zabytków w sytuacjach zagrożenia, powołanego przez premiera w 2004 roku. Od 2020 roku członek Rady Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Publikacje (współautor)

Wśród współautorstwa Jacka Jana Rulewicza znajduje się szereg znaczących publikacji, które przyczyniają się do ochrony i konserwacji obiektów kulturowych.

• Vademecum ochrony obiektów sakralnych (Warszawa 1995),
• Vademecum zabezpieczenia muzeów (2002),
• Zabezpieczenie obiektów sakralnych (1998),
• Vademecum zabezpieczenia obiektów sakralnych (2012),
• Działaj i miej nadzieję. Stulecie państwowych służb konserwatorskich w Polsce 1918–2018 (Warszawa 2018),
• Glina w obiektach zabytkowych – ochrona i konserwacja. Materiały ogólnopolskiej konferencji naukowej Malbork 2018 (Warszawa 2019).

Odznaczenia i nagrody

Jacek Jan Rulewicz, w ciągu swojej kariery, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami oraz nagrodami, które potwierdzają jego wkład w rozwój kultury i edukacji w Polsce.

• Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany w 1974 roku,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, która również otrzymał w 1974 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, wyróżniony w 1984 roku,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej, przyznany w 1989 roku,
• Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”, odbędzie się w 1991 roku,
• Medal Konfederacji Przyjaciół Jasnej Góry, przyznany w 1993 roku, jako konfederat Jasnej Góry,
• Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, wyróżniony w 1994 roku,
• Złota Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”, przyznana w 1996 roku,
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, który przypadł mu w 1997 roku,
• Złota Honorowa Odznaka PTTK, uhonorowana w 2003 roku,
• Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, otrzymany w trzech stopniach: Brązowym (2005), Srebrnym (2011) i Złotym (2018),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2013 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi Misji Pojednania Missio Reconciliationis, uhonorowany w 2020 roku.

---

Oceń: Jacek Jan Rulewicz

---