Estelle Sapir, polska Żydówka urodzona w Warszawie pomiędzy 1923 a 1926 rokiem, to postać, która stała się symbolem walki o sprawiedliwość finansową dla ocalałych z Holocaustu. Jej życie i zmagania z szwajcarską branżą bankową, w tym słynnym Credit Suisse, przyciągnęły uwagę mediów na całym świecie.
Sapir była córką Józefa Sapira, przedsiębiorcy, który przed wybuchem II wojny światowej wywiózł rodzinę do Paryża. Niestety, brutalne losy wojny rozdzieliły ich na zawsze. Estelle po raz ostatni widziała swojego ojca w 1942 roku, w obozie przejściowym Rivesaltes. Po jego tragicznej śmierci w obozie na Majdanku, jego oszczędności pozostały zablokowane w szwajcarskich bankach, co skłoniło Estelle do podjęcia walki o ich odzyskanie.
Przechowując księgi finansowe ojca, które ocaliła podczas wojny, zaczęła działania mające na celu wydobycie zabezpieczonych w bankach pieniędzy. W 1946 roku rozpoczęła walkę w Paryżu, a następnie w Londynie. Końcowym celem były depozyty w Credit Suisse, które wynosiły równowartość 82 875 dolarów amerykańskich z 1939 roku. Pomimo starań, bank ciągle odmawiał wydania środków, powołując się na brak wymaganych dokumentów.
Po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych w 1969 roku, Estelle przez wiele lat pracowała w aptece, zamykając rozdział dotyczący odzyskiwania depozytów. Jednak w latach 90. XX wieku, zainspirowana informacjami o działaniach senatora Al D’Amato, ponownie podjęła walkę w tej sprawie. W 1997 roku stała się powódką w pozwie zbiorowym przeciwko szwajcarskim bankom, co zakończyło się ugodą na nieujawnioną kwotę, szacowaną na 500 tysięcy dolarów amerykańskich. Była to pionierska sytuacja, w której banki zgodziły się na wypłatę środków, mimo braku wymaganej dokumentacji zmarłego właściciela kont.
Estelle Sapir zmarła 13 kwietnia 1999 roku w Queens, Nowym Jorku, pozostawiając po sobie dziedzictwo walczącej o sprawiedliwość społeczność Żydów oraz ocalałych z Holocaustu. Pomimo swojego amerykańskiego życia, nigdy nie przyjęła obywatelstwa amerykańskiego, pozostając wierną swojej polskiej tożsamości.
Przypisy
- http://www.parentadvocates.org/nicemedia/documents/Sapir2.pdf
- CamC. Simpson, Battle for Holocaust Assets Roils Israel, „Wall Street Journal”, 12.11.2008 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- ElaineE. Woo, Estelle Sapir; First Holocaust Survivor to Recover Wartime Claim From Swiss Bank, „Los Angeles Times”, 16.04.1999 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- BillB. Sanderson, Holocaust $-crusader dies, „New York Post”, 15.04.1999 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- William H.W.H. Honan, Estelle Sapir, 73, Who Fought Bank Over Holocaust Assets, „The New York Times”, 16.04.1999 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- David E.D.E. Sanger, Under Pressure, Big Swiss Bank Yields to Daughter of Nazi Victim, „The New York Times”, 05.05.1998 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- Michael J.M.J. Bazyler, Holocaust Justice: The Battle for Restitution in America's Courts, NYU Press, 01.04.2005 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- JaneJ. Schapiro, Inside a Class Action: The Holocaust and the Swiss Banks, Terrace Books, 01.11.2003 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- StuartS. Eizenstat, Imperfect Justice: Looted Assets, Slave Labor, and the Unfinished Business of World War II, Public Affairs, 2003 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
- Gregg J.G.J. Rickman, Swiss Banks and Jewish Souls, Transaction Publishers, 2003 r. [dostęp 26.09.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Rafał Len | Kazimierz Sterling | Antoni Bojańczyk | Józef Kirszrot-Prawnicki | Stefan Kurowski (prawnik) | Jacek Jan Rulewicz | Tadeusz Kamieński (prawnik) | Bronisław Daniszewski | Tomasz Stawecki | Maria Gintowt-Jankowicz | Zuzanna Rudzińska-Bluszcz | Maciej Kaliński | Seweryn Szer | Stanisław Henryk Święcicki | Edward Wiktor Leo | Witold Wołodkiewicz | Eugeniusz Piontek | Sławomir Kursa | Jan Weinstein | Krzysztof RączkaOceń: Estelle Sapir