Hilary Nussbaum, urodzony w 1820 roku, a zmarły 17 listopada 1895 roku w Warszawie, to postać, która odegrała znaczącą rolę w historii Polski.
Był publicystą, historykiem oraz działaczem społecznym, a jego działania miały głęboki wpływ na społeczność żydowską w Polsce.
Życiorys
W wieku 21 lat, w roku 1841, Hilary Nussbaum ukończył studia w Warszawskiej Szkole Rabinów. Już rok później, w 1842 roku, związał się małżeństwem z Ewą Tenenbaum, która była córką znanego hebrajskiego pisarza oraz moralisty, Mojżesza Tanenbauma. Hilary odegrał znaczącą rolę w organizacji warszawskiej synagogi na Nalewkach, gdzie od 1848 roku rozpoczęto wygłaszanie kazań w języku polskim. Ponadto, był jednym z fundatorów Wielkiej Synagogi, zlokalizowanej przy ulicy Tłomackie.
Działał również w zarządzie gminy żydowskiej w Warszawie, dążąc do reformy jej struktury, systemu wyborczego oraz poszerzenia działalności edukacyjno-społecznej. Jego teksty były publikowane w takich tytułach jak Jutrzenka oraz Izraelita. Nussbaum był także aktywnym współtwórcą i członkiem organizacji charytatywnych.
Podczas powstania styczniowego aktywnie wspierał rodziny repatriowane przez carskie władze, a także był częścią żydowskiej organizacji, która niesła pomoc powstańcom. Apelował o przetłumaczenie Biblii hebrajskiej na język polski oraz o przygotowanie polskojęzycznej gramatyki hebrajskiego. Współpracował z polskojęzycznym czasopismem „Izraelita”, a także z hebrajskimi publikacjami „Hacefira” i „Hamagid”.
Hilary Nussbaum był ojcem znanych postaci, neurologa i filozofa medycyny Henryka Nusbauma oraz zoologa Józefa Nusbauma-Hilarowicza. Zmarł w Warszawie, gdzie został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 33, rząd 2).
Wybrane publikacje
Poniżej znajduje się zestawienie wybranych publikacji Hilary’ego Nussbauma, które ukazują jego wkład w badania nad historią Żydów oraz kulturą judaistyczną.
- 1880: Z teki weterana warszawskiej gminy starozakonnych,
- 1881: Szkice historyczne z życia Żydów w Warszawie, od pierwszych śladów pobytu ich w tem mieście do chwili obecnej,
- 1888: Historja Żydów od Mojżesza do epoki obecnej,
- 1893: Przewodnik judaistyczny obejmujący kurs literatury i religii.
Przypisy
- Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003 r. ISBN 83-916419-3-7.
- a b GrzegorzG. Czerwiński GrzegorzG., JarosławJ. Ławski JarosławJ. (red.), Żydzi Wschodniej Polski, t. XVIII, 2016 r., s. 87 .
- Grób Hilarego Nussbauma w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Brzeziński | Zbigniew Brzoza | Witold Bender | Hiacynt Dziarkowski | Jacek Arct | Feliks Przytycki | Monika Fabijańska | Ryszard Karłowicz | Stanisław Jaśkowski | Jan Grabowski (historyk) | Bohdan Pisarski | Włodzimierz Krysicki | Marian Przedpełski | Izrael Mantiband | Paweł Skibiński | Jan Ryszard Garlicki | Stanisław Dybowski (muzyk) | Jerzy Maciuszko | Bogusław Dybaś | Janusz ReykowskiOceń: Hilary Nussbaum