Bożena Steinborn, urodzona 9 lipca 1930 roku w Warszawie, jest wybitną polską historyczką sztuki oraz muzealniczką. Jej edukacja na Uniwersytecie Warszawskim zakończyła się uzyskaniem tytułu magistra w 1952 roku oraz doktoratu w 1966 roku. Przez długie lata jej życie zawodowe było związane z Muzeum Narodowym (dawniej Śląskim) we Wrocławiu, gdzie pracowała od 2 stycznia 1953 do 22 września 1983. W tym muzeum pełniła różne funkcje, startując od działu oświatowego, a od 1962 roku będąc kustoszem działu malarstwa, co pokazuje jej dużą zaangażowaną pracę w tej instytucji.
W latach 1979-1983 Steinborn była wicedyrektorem ds. naukowych. Po powrocie do Warszawy, jej kariera się rozwijała, a od 1 października 1983 dołączyła do zespołu Zamku Królewskiego, gdzie pełniła funkcję kuratora działu sztuki. Znów w Muzeum Narodowym, gdzie zachowała ważną rolę jako wicedyrektor ds. naukowych w latach 1986-1990, inspirowała wiele działań reformujących polskie muzea. Po przejściu na emeryturę, wykładała muzealnictwo w różnych instytucjach edukacyjnych, w tym w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1990-1997 oraz w Podyplomowym Studium Muzealnictwa w latach 1995-2014.
W latach 1980-1982 aktywnie uczestniczyła w Komitecie Odbudowy Panoramy Racławickiej, a w 1980 roku współzałożyła Regionalny Komitet Porozumiewawczy Związków Twórczych i Naukowych. Ponadto, od 1989 do 1995 roku była zaangażowana w prace zespołu Ministerstwa Kultury, który przygotowywał ustawę o muzeach, co dowodzi jej wpływu na rozwój polityki kulturalnej w Polsce. Steinborn jest również wnuczką Ottona Steinborna.
Od 1954 roku jest członkinią Stowarzyszenia Historyków Sztuki, gdzie pełniła różne funkcje zarządu, w tym w Oddziale Wrocławskim w latach 1961-1983, oraz w zarządzie głównym od 1969 do 2003 roku. W 1988 roku była jedną z założycielek Komisji Muzeów, a od 2010 roku nosi tytuł członka honorowego. Jej aktywność obejmowała także prace w radach naukowych Muzeów Narodowych: w Poznaniu w latach 2000-2003, we Wrocławiu w latach 1992-2017, oraz w radzie powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie w latach 1998-2016.
Bez wątpienia Bożena Steinborn jest postacią, która znacząco wpłynęła na polską kulturę i dziedzictwo sztuki, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii muzealnictwa w Polsce.
Ważniejsze publikacje
Bożena Steinborn, znana z licznych publikacji, wniosła istotny wkład w rozwój wiedzy na temat sztuki, szczególnie w odniesieniu do regionu Śląska oraz malarstwa niderlandzkiego. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej najważniejszych prac, które obejmują szereg tematów oraz okresów.
- Wczesnorenesansowy ołtarz Hioba w Muzeum Śląskim. 1962,
- Złotoryja-Chojnów-Świerzawa, zabytki sztuki regionu. 1959, 2. wyd. 1971,
- Otmuchów-Paczków. 1961, 2. wyd. 1982,
- Malarstwo śląskie 1520-1620. 1966,
- Malowane epitafia mieszczańskie na Śląsku 1520-1620. 1967,
- Katalog [raisonnē] zbiorów malarstwa niderlandzkiego. Muzeum Narodowe we Wrocławiu. 1973, 2. poszerzone wyd. 2006,
- Galeria sławnych Tomasza Rhedigera. 1977,
- Schlesische Malerei 1520-1620. 1. Teil 1992, 2. Teil 1993,
- Zabytek w domu [poradnik]. 1995,
- Poland, Painting and Graphic Arts. [w:] The Dictionary of Art. 1997,
- [streszczenia artykułów polskich w:] Bibliographie zur kunstgeschichtlichen Literatur in Ost-und Südeuropäischen Zeitschriften. 1964-1991,
- Wizerunki w galeriach portretów. [w:] Portret. Funkcja-forma-symbol. 1990,
- O życiu i twórczości Michaela Willmanna. 1994,
- Malarz Daniel Schultz: gdańszczanin w służbie królów polskich. 2004,
- (wspólnie z A. Ziembą) Katalog [raisonnė] zbiorów malarstwa niemieckiego do 1600 roku. Muzeum Narodowe w Warszawie. 2000,
- Katalog [raisonnė] zbiorów malarstwa krajów romańskich. Muzeum Narodowe we Wrocławiu. 1982, 2. poszerzone wyd. 2012,
- Przeminęło?, Wrocław 2022 (seria: „Przypadki wrocławskich muzealników”),
- Artykuły z zakresu muzealnictwa w „Muzealnictwie”: 1992, 1993, 1995, 1996, 2000, 2008, 2009, 2012, 2014, 2015.
Publikacje te ukazują szeroki zakres badań Steinborn, od szczegółowych analiz dzieł sztuki po wnikliwe opracowania dotyczące kontekstu historycznego oraz społecznego. Wspierają one zarówno naukowców, jak i pasjonatów sztuki, oferując cenne informacje oraz wgląd w jej twórczość.
Odznaczenia
Bożena Steinborn zdobyła liczne odznaczenia w uznaniu zasług, które wniosła w różnych dziedzinach życia społecznego i kulturowego. Poniżej przedstawiamy listę jej wyróżnień:
- 7 listopada 1968 – Złota Odznaka Zasłużony dla Dolnego Śląska,
- 1973 – Odznaka Budowniczego Wrocławia,
- 1973 – Srebrny Krzyż Zasługi,
- 1975 – Odznaka Zasłużony Działacz Kultury,
- 1978 – Złota Odznaka za Opiekę nad Zabytkami,
- 1980 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- 2018 – Złoty Medal Gloria Artis.
Wyróżnienia te świadczą o jej znaczącym wkładzie w rozwój regionu oraz zaangażowanie w działania na rzecz kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Przypisy
- Spotkanie Rady Powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie MKiDN - 2015 [online] [dostęp 13.01.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Gomuliński | Józef Przytycki | Cecylia Śniegocka | Andrzej Wilczkowski | Wanda Malewska | Paweł Szapiro | Janusz Woliński (historyk) | Andrzej Kozłowski (geolog) | Mieczysław Centnerszwer | Jan Szmelter | Antoni Magier | Piotr Solarz | August Zieliński | Witold Kazimierz Staniszkis | Jan Żabiński | Jarosław Ćwiek-Karpowicz | Dariusz Kołodziejczyk | Andrzej Wyczański | Abraham Lewin | Robert FirmhoferOceń: Bożena Steinborn