Cecylia Śniegocka

---

Życiorys

Urodziny Cecylii Śniegockiej miały miejsce 29 października 1862 roku w Warszawie. Była córką Kajętana Więckowskiego (1818−1885) oraz Elżbiety z domu Jełowickiej (1831−1903). Otrzymała wykształcenie w ramach edukacji domowej, a później kształciła się w tajnej pensji Florentyny Domaszewskiej-Włoszkowej w stolicy. W 1882 roku poślubiła inżyniera Kazimierza Śniegockiego. Od 1883 roku zaczęła działać w tajnym Kobiecym Kole Oświaty Ludowej, związanym z Polską Partią Socjalistyczną.

Cecylia włączyła się w 1886 roku do pracy w Kole Kobiet Korony i Litwy, które działało pod patronatem Ligi Polskiej. Angażowała się także w Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności, gdzie wspierała ubogie dzieci poprzez żywienie. Od 1891 roku wykładała na dziewięciodniowych kursach zawodowych organizowanych przez Towarzystwo Pszczelniczo-Ogrodowe, które prowadził Maksymilian Malinowski.

Wspólnie z Heleną Ceysingerówną, Teresą Ciszkiewiczową oraz Jadwigą Krausharową, zorganizowała Towarzystwo Tajnego Nauczania w Warszawie, którego była kierowniczką. To stowarzyszenie działało w latach 1894−1906, wbrew polityce rosyjskiego zaborcy, organizując tajne szkoły dla młodzieży robotniczej oraz rzemieślniczej, gdzie uczono języka polskiego i historii. W ramach działalności tego Towarzystwa powstała Sekcja Prowincjonalna, która utworzyła kolejne kółka tajnego nauczania m.in. w Łodzi, Piotrkowie, Wilnie, Kielcach, Radomiu oraz Lublinie.

Skala i zasięg działań Śniegockiej były tak znaczące, że rosyjskie władze oceniły, iż w 1901 roku tajne nauczanie objęło około 33% mieszkańców Królestwa. Szkoły zakładane przez Towarzystwo zostały w 1906 roku przejęte przez Polską Macierz Szkolną. Cecylia była również jedną z pionierów ruchu feministycznego, m.in. współorganizując pierwszy trójzaborowy Zjazd Kobiet Polskich w Zakopanem (15−18 lipca 1899) oraz biorąc udział w drugim takim zjeździe, który odbył się w Warszawie (9–12 czerwca 1907), gdzie wygłosiła referat na temat edukacji dzieci pozbawionych dostępu do szkół.

Angażowała się również w organizacje szkolne związane z tajną Ligą Narodową, m.in. w Kole Nauczycieli Ludowych, które prowadził Aleksander Zawadzki oraz od 1899 roku w Kole Głównym Towarzystwa Oświaty Narodowej. Była członkinią Ligi Narodowej w latach 1905–1911, jednocześnie zasiadając w Zarządzie Związku Unarodowienia Szkół. Jej działalność obejmowała także Polską Macierz Szkolną. Opuściła Ligę Narodową wraz z „Frondą”, ponieważ nie zgadzała się z polityką skierowaną na Rosję oraz zaprzestaniem bojkotu rosyjskich szkół. W trakcie I wojny światowej przebywała we Lwowie.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Cecylia Śniegocka aktywnie uczestniczyła w Polskim Towarzystwie Krajoznawczym. W 1923 roku otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja) oraz Krzyż Niepodległości. Odeszła z tego świata 12 listopada 1934 roku w Warszawie, a jej ciało spoczęło w rodzinnym grobowcu na Powązkach (kwatera 38, rząd 2, grób 3/4). Na jej cześć, w warszawskim Śródmieściu nazwano jedną z ulic jej imieniem.

---

Oceń: Cecylia Śniegocka

---