Antonina Leśniewska

---

Życiorys

Antonina Leśniewska przyszła na świat w Warszawie w 1866 roku. Była córką Bolesława Leśniewskiego, pełniącego zawód lekarza, oraz Michaliny z domu Szeluto. W latach do 1882 roku uczęszczała na pensję Henryki Czarnockiej, gdzie zdobyła podstawowe wykształcenie, kończąc sześć klas. W związku z decyzją rodziny, wyjechała do Petersburga, gdzie ojciec rozpoczął pracę jako wolno praktykujący lekarz. Siódma klasa została zaliczona w katolickiej szkole średniej przy kościele św. Katarzyny, który znajduje się przy Newskim Prospekcie.

Pod wpływem ojca Antonina zrealizowała swoje aspiracje dotyczące wykształcenia farmaceutycznego. Kontynuowała naukę na Kursach Wyższych Żeńskich im. Bestużewa w Petersburgu. Po ukończeniu kursów w 1889 roku podjęła pracę jako nauczycielka, a od 1892 roku zaczęła pracować w petersburskiej aptece. Aby móc rozpocząć praktykę uczniowską w aptece, najpierw musiała zdobyć dodatkowe wykształcenie z zakresu łaciny, co stanowiło lukę w programie żeńskich gimnazjów. W męskim gimnazjum, gdzie przystąpiła do egzaminu z łaciny, była pierwszą kobietą w historii tej instytucji.

Po zakończeniu praktyki w rodzinnym mieście, w którym znajdowała się jedyna apteka, przyjęto ją tam dzięki znajomości z jej ojcem. Po wypełnieniu zobowiązań praktycznych, Antonina starała się o zgodę na rozpoczęcie studiów na petersburskim uniwersytecie, a władze uczelni zaaprobowały jej prośbę dopiero po paru miesiącach. Mimo tego, nie miała możliwości korzystania z laboratoriów uniwersytetu, czym musiała posłużyć się mniej widocznym pomieszczeniem do prowadzenia ćwiczeń. Niestety, na wykłady oraz demonstracje z fizyki musiała uczęszczać indywidualnie. Ostatecznie ukończyła studia w 1901 roku, uzyskując tytuł magistra farmacji.

W 1897 roku przystąpiła do egzaminu na prowizora w Wojskowej Akademii Medycznej, a w 1900 roku, jako pierwsza kobieta w Rosji, uzyskała tytuł magistra farmacji. W 1901 roku, w pionierski sposób, otworzyła żeńską aptekę w Petersburgu, lokalizując ją w gmachu Polskiego Towarzystwa Dobroczynności przy kościele św. Katarzyny, znajdującym się na Newskim Prospekcie. Dwa lata później, w 1903 roku, powołała do życia Farmaceutyczną Szkołę dla Kobiet z dwuletnim programem nauczania. Dzięki działalności tej szkoły, 14 kobiet zdobyło uprawnienia prowizora, a 184 uzyskało status pomocnika aptekarskiego.

Oprócz tego, Antonina była inicjatorką założenia Stowarzyszenia Farmaceutek w Petersburgu w 1905 roku oraz Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich w roku 1910. Po wybuchu pierwszej wojny światowej zaangażowała się w pomoc polskim jeńcom oraz uchodźcom wojennym, między innymi, w Towarzystwie Pomocy Ofiarom Wojny. Nie ograniczała się do pracy w aptece, angażując się także w życie polityczne, dołączając do Polskiego Zrzeszenia Niepodległościowego.

W 1919 roku osiedliła się na stałe w niepodległej Polsce, gdzie rozpoczęła działalność domu dla polskich repatriantów w Ciechocinku. W 1921 roku zainicjowała założenie ochronki dziecięcej w Starej Miłośnie pod Warszawą, która później została przejęta przez Ligę Szkolną Przeciwgruźliczą i przekształcona w sanatorium. W 1933 roku powróciła do zawodu farmaceuty, uruchamiając aptekę przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie, którą prowadziła do końca swojego życia.

Swoje doświadczenia związane z torowaniem dróg dla kobiet w zawodzie farmaceutycznym opisała we wspomnieniach „Po neprotorennoj doroge” (Nieprzetartym szlakiem), które zostały opublikowane w Petersburgu w 1901 roku. Antonina Leśniewska zmarła i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera c-6-8).

Upamiętnienie

W 1985 roku, w kamienicy zlokalizowanej przy ul. Marszałkowskiej 72 w Warszawie, otwarto jedną z aptek, które Antonina Leśniewska uruchomiła. Jej aktywność zawodowa oraz pasja do farmacji poskutkowały powstaniem muzea, które upamiętnia jej osiągnięcia. Muzeum Farmacji imienia Antoniny Leśniewskiej znajduje się przy ulicy Piwnej, stanowiąc ważny element kulturowego dziedzictwa stolicy.

---

Oceń: Antonina Leśniewska

---