Henryk Ciszkiewicz

---

Życiorys

Henryk Ciszkiewicz przyszedł na świat 1 czerwca 1896 roku w stolicy Polski, Warszawie. Urodził się w rodzinie nauczyciela, Konstantego, oraz Heleny z Adamkowiczów. Jego edukację rozpoczął w Gimnazjum Wojciecha Górskiego, gdzie z pewnością nabył solidne podstawy wiedzy. W momencie wybuchu I wojny światowej, Ciszkiewicz przebywał w rejonie Witebska, co uniemożliwiło mu powrót do Warszawy. W związku z tym, postanowił kontynuować naukę w trudnych warunkach, decydując się na Wydział Przyrodniczy Uniwersytetu w Moskwie, później przenosząc się na Wydział Lekarski.

Jednak jego studia zostały przerwane przez wcielenie do wojska rosyjskiego. Służył w studenckim batalionie w Carycynie, w pobliżu Wołgi, a po pewnym czasie został skierowany do 2 Peterhofskiej szkoły podchorążych, gdzie zakończył naukę w lutym 1917 roku. Po ukończeniu szkoły służył w I Korpusie Polskim, a następnie w Legii Podchorążych, która przekształciła się w Kompanię Junkierską. W roku 1919 brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, a po jej zakończeniu podjął dalszą edukację w Szkole Podchorążych Sanitarnych, dodatkowo wstępując do 36 pułku piechoty Legii Akademickiej.

Równocześnie Henryk rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1924 roku obronił pracę doktorską. Dalsze losy zawodowe związały go z wojskiem, gdzie najpierw pełnił służbę w Centralnym Składzie Amunicji nr 2, a następnie pracował w szpitalu wojskowym w Ciechocinku. Później, jako starszy ordynator, pracował w 1 Szpitalu Okręgowym w Warszawie oraz w 9 Szpitalu Okręgowym w Brześciu.

Jednak jego kariera wojskowa nabrała tempa, gdy 12 marca 1933 roku prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 1 stycznia 1933 roku, zajmując 10. lokatę w korpusie oficerów sanitarnych w grupie lekarzy. Od 1936 roku Ciszkiewicz służył w Instytucie Chirurgii Urazowej w Warszawie, gdzie w marcu 1939 roku objął stanowisko zastępcy kierownika instytutu.

W trakcie wrzesniowej kampanii w 1939 roku, został komendantem szpitali polowych w Brześciu nad Bugiem. Niestety, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach, trafił do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku, gdzie wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Henryk Ciszkiewicz został pochowany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku, miejsce to oficjalnie nosi nazwę Cmentarza Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Jego nazwisko widnieje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3616.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło podjął decyzję o pośmiertnym awansie Henryka Ciszkiewicza do stopnia podpułkownika. Stało się to w kontekście kolejnych działań na rzecz upamiętnienia bohaterów narodowych, a awans ten został oficjalnie ogłoszony 9 listopada 2007 roku w stolicy Polski.

Uroczystość miała miejsce podczas wydarzenia zatytułowanego „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, które miało na celu oddanie hołdu wszystkim, którzy stracili życie w wyniku tragicznych wydarzeń związanych z Katyniem.

Dorobek naukowy

Henryk Ciszkiewicz był wieloletnim entomologiem, który poświęcił swoją pasję badaniom nad owadami. Jako członek Zarządu Głównego Polskiego Związku Entomologicznego przyczynił się do rozwijania wiedzy na temat entomologii w Polsce.

Fokusując się na badaniach dotyczących chrząszczy, Ciszkiewicz publikował wyniki swoich prac w renomowanych artykułach. Opracował pięć istotnych publikacji koncentrujących się na koleopterologii, które ujrzały światło dzienne w latach: 1923, 1925, 1929, 1930 oraz 1936, a ich wydawcą było Polskie Pismo Entomologiczne.

Jego zaangażowanie nie ograniczało się jedynie do badań, gdyż przez wiele lat gromadził własny zbiór, który liczył około 6 tysięcy egzemplarzy chrząszczy. Po jego śmierci, w 1948 roku, zbiór ten został przekazany przez jego rodzinę do Polskiego Muzeum Zoologicznego, gdzie mógł być kontynuowany jako cenny materiał badawczy.

Ordery i odznaczenia

Henryk Ciszkiewicz, jako osobowość o znaczącym wkładzie w historię, otrzymał szereg odznaczeń, które świadczą o jego zasługach. Poniżej przedstawiam listę najważniejszych medali i odznaczeń, które mu nadano:

• Krzyż Walecznych,
• Złoty Krzyż Zasługi – 25 maja 1939 „za zasługi w służbie wojskowej”,
• Medal Niepodległości – 3 czerwca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Medal Zwycięstwa.

---

Oceń: Henryk Ciszkiewicz

---