Anna Przecławska

---

Życiorys

Anna Przecławska, znana również z nazwiska Sadkowska, urodziła się w rodzinie o wybitnych tradycjach. Jej rodzicami byli Henryk Sadkowski (1889–1960), urzędnik państwowy oraz Halina z Hejdukowskich (1895–1961), która pracowała jako dentystka i pełniła rolę naczelniczki Harcerstwa Polskiego. W młodości Anna zaangażowała się w ruch oporu, a w 1942 roku wstąpiła do Harcerstwa Polskiego. W trakcie powstania warszawskiego pełniła funkcję sanitariuszki oraz łączniczki Armii Krajowej, działając w ramach kompanii harcerskiej batalionu „Gustaw”.

Po zakończeniu działań wojennych skierowała swoje kroki na ścieżkę akademicką, kończąc studia pedagogiczne na Uniwersytecie Warszawskim w 1951 roku. Jej kariera zawodowa na uczelni rozpoczęła się w 1957 roku; w 1961 roku obroniła pracę doktorską, a w 1968 uzyskała habilitację i tytuł docenta. Już w 1978 roku zdobyła tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1979–1981 pełniła funkcję dyrektora Instytutu Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie, w latach 1981–1987, była dziekanem Wydziału Pedagogicznego.

Anna Przecławska aktywnie uczestniczyła w pracach Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, gdzie pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego. W latach 1972–1979 była także konsultantem naukowym dla wydawnictw encyklopedycznych adresowanych do dzieci, w wydawnictwie „Wiedza Powszechna” w Warszawie. Jej zaangażowanie w życie społeczne widoczne było w działalności w Patriotycznym Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON) w latach 1982–1989, gdzie do 1986 roku była członkiem Prezydium Komitetu Wykonawczego Rady Krajowej PRON.

W 1989 roku brała udział w obradach plenarnych Okrągłego Stołu, reprezentując stronę partyjno-rządową, a zwłaszcza pracując w podzespole zajmującym się nauką, oświatą i postępem technicznym. Należała do Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego oraz do organizacji kombatanckich, takich jak Związek Bojowników o Wolność i Demokrację do 1989 roku, oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej od 1991. W latach 1988–1990 zajmowała stanowisko wiceprzewodniczącej Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W lutym 1989 roku weszła również w skład Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Represji Okresu Stalinowskiego, działającej przy tej Radzie.

W uznaniu swojej pracy Anna Przecławska otrzymała liczne odznaczenia, w tym Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Warszawski Krzyż Powstańczy oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej. Jej zainteresowania badawcze obejmowały teorię upowszechniania kultury oraz literatury dla dzieci i młodzieży, co zaowocowało wieloma publikacjami, w tym:

• Książka w życiu młodzieży współczesnej (1962),
• Młody czytelnik i współczesność (1966),
• Książka, młodzież i przeobrażenia kultury (1967),
• Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania (1978, redaktor, współautorka).

Za swoją pracę została pochowana w grobowcu rodzinnym na cmentarzu w Wilanowie.

---

Oceń: Anna Przecławska

---