Adam Stanisław Koss, urodzony 16 grudnia 1877 roku w Warszawie, był wybitnym polskim chemikiem oraz inżynierem technologicznym. Jego życie i praca miały znaczący wpływ na rozwój dziedziny chemii w Polsce.
Zmarł 20 sierpnia 1946 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii nauki.
Życiorys
Adam Koss przyszedł na świat w rodzinie Kacpra i Konstancji z Dąbrowskich. Swoją edukację rozpoczął w szkole realnej w Kaliszu, po czym kontynuował studia w Politechnice Warszawskiej, a następnie w Kijowie oraz Karlsruhe. Jego kariera zawodowa obejmowała pracę w różnych zagłębiach naftowych, między innymi w Rumunii, Małopolsce i Kaukazie.
W latach 1909–1911 Koss był zagranicznym stypendystą profesorskim Politechniki w Nowoczerkasku. W 1911 roku objął stanowisko asystenta, dwa lata później awansował na zastępcę profesora, a w 1914 roku został docenta technologii związków organicznych na Politechnice w Nowoczerkasku.
W czasie I wojny światowej, w latach 1916–1919, był aktywny w Polskim Towarzystwie Pomocy Ofiarom Wojny, gdzie najpierw pełnił funkcję członka zarządu, a następnie prezydenta. W latach 1918–1919 był także członkiem komisji Mobilizacyjnej Wojska Polskiego na Wschodzie, związanej z 4 dywizją gen. L. Żeligowskiego. W 1919 roku pracował jako zastępca konsula RP w Rostowie nad Donem oraz przewodniczył radzie naukowej Polskich Kursów Dokształcających.
W okresie 1920–1922 Koss był dyrektorem oraz członkiem zarządu Towarzystwa Suchej Destylacji Drewna w Hajnówce. 1 sierpnia 1922 roku został profesorem zwyczajnym technologii chemicznej na Uniwersytecie Warszawskim, pełniąc również funkcję dziekana wydziału farmacji. W 1923 roku stał się członkiem przybranym Chemicznego Instytutu Badawczego, a w latach 1933–1937 zasiadał w Komisji Farmakopei Polskiej.
Koss był autorem wielu publikacji dotyczących technologii nafty. W uznaniu jego osiągnięć, 11 listopada 1937 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Jego życie osobiste również obfitowało w ważne momenty; od 27 czerwca 1905 roku był mężem Joanny Chruszczyńskiej.
Adam Koss zakończył swoje życie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze Pod Murem II-1-25.
Publikacje
Poniżej przedstawiamy publikacje autorstwa Adama Kossa, które pokazują jego wkład w rozwój chemii:
- Nasz przemysł chemiczny i warunki jego rozwoju, Warszawa 1920,
- Nowe metody badania tłuszczów, „Przemysł Chemiczny”, Lwów 1926.
Przypisy
- Adam Stanisław Koss [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 10.05.2021 r.]
- a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 150. [dostęp 03.08.2021 r.]
- M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
- Cmentarz Stare Powązki: JOANNA KOSS, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.03.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Wacław Sierpiński | Piotr Zalewski (1935–2020) | Salomon Lubelski | Andrzej Sieroszewski | Józef Magnuszewski | Halina Kralowa | Elżbieta Laskowska | Andrzej Ajnenkiel | Grzegorz Nowik | Stanisław Wrzosek | Stanisław Piątek | Marian Wawrzeniecki | Janusz Bieniak | Teresa Kruszewska | Witold Osiński | Anna Przecławska | Czesław Krassowski | Halina Czarnocka | Bogumił Staniszewski | Jerzy Wojciech BorejszaOceń: Adam Koss (chemik)