Andrzej J. Kamiński

---

Życiorys

Rodzice Andrzeja J. Kamińskiego, Natalia Szper-Kamińska oraz Józef Szper, oboje byli lekarzami. W 1939 roku zakończył edukację, uzyskując maturę w Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. W trakcie kampanii wrześniowej aktywnie walczył jako ochotnik na Froncie Południowym. Z uwagi na żydowskie pochodzenie swojego ojca, w czasie okupacji niemieckiej przyjął nazwisko matki. Od 1939 do 1944 roku brał udział w działalności Armii Krajowej, głównie w Radomiu, gdzie poznał swoją pierwszą żonę, Janinę Egiejmanównę, córkę Stanisława Egiejmana.

7 marca 1944 roku, oboje zostali aresztowani w Starachowicach, a później brutalnie torturowani przez Gestapo. 21 marca 1944 roku, Andrzej został przewieziony do obozu koncentracyjnego Groß-Rosen, gdzie nadano mu numer Schutzhäftling-Pole 23351. Miał tam pełnić rolę tłumacza oraz pisarza, przekładając teksty z języka francuskiego na niemiecki. Po likwidacji Groß-Rosen, został przeniesiony do obozu KL Flossenbürg, do podobozu w Leitmeritz, gdzie otrzymał numer 87499. W maju 1945 roku wziął udział w powstaniu praskim.

Po wojnie, od października 1945 do 1948 roku, kształcił się w zakresie prawa na Uniwersytecie Poznańskim. W lipcu 1951 roku obronił doktorat dotyczący najnowszej historii Niemiec. Od grudnia 1946 do lutego 1958 roku pracował jako pracownik naukowy w Instytucie Zachodnim w Poznaniu. W 1949 roku urodził się jego jedyny syn, Piotr Kamiński.

W 1964 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego. Prowadził wykłady z zakresu najnowszej historii Niemiec na Uniwersytecie Poznańskim oraz na Warszawskim. Pracował także w Szkole Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie. W latach 1962–1973 pełnił funkcję samodzielnego pracownika naukowego w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych w Warszawie.

W 1973 roku został zmuszony do opuszczenia Polski, między innymi z powodu faktu, że pięć jego książek nie mogło ujrzeć światła dziennego, w tym biografia Willy’ego Brandta zatytułowana Willy Brandt, człowiek, polityk, mąż stanu. Po wyjeździe na stałe do Niemiec, pełnił rolę profesora gościnnego, wykładając historię najnowszą na uniwersytetach Niemieckiej Republiki Federalnej. W 1977 roku został profesorem na Bergische Universität w Wuppertalu.

Książki

wydane po polsku

W dorobku literackim Andrzeja J. Kamińskiego znajdują się liczne publikacje, które znacząco przyczyniły się do badań nad historią i polityką. Wśród nich warto wyróżnić:

• „Stanowisko Niemiec na Pierwszej Konferencji Haskiej”, Instytut Zachodni, Poznań 1962,
• „Militaryzm niemiecki. Główne zagadnienia społeczne i polityczne”, Wydawnictwo MON, Warszawa 1962,
• „Neohitleryzm. Ideologia, propaganda, formy działania i warunki rozwoju ruchu neohitlerowskiego”, Wydawnictwo Poznańskie, 1962,
• „Hitlerowskie obozy koncentracyjne i ośrodki masowej zagłady w polityce imperializmu niemieckiego”, Wydawnictwo Poznańskie, 1964,
• „Śladami Hakaty. Rola ziomkostw w polityce Niemieckiej Republiki Federalnej”, Książka i Wiedza, Warszawa, 1966,
• „Faszyzm”, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1971.

wydane po niemiecku

Kamiński dostarczył także cennych analiz prezentowanych w języku niemieckim. Oto kilka jego wybranych prac:

• „Nationalsozialistische Besatzungspolitik in Polen und der Tschechoslowakei, 1939-1945”, Universität Bremen, 1975,
• „Vom Polizei – zum Buergerstaat. Zur Geschichte der Demokratie am Beispiel einer deutschen Stadt”, Peter Hammer Verlag, Wuppertal, 1976,
• „Konzentrationslager 1896 bis heute. Eine Analyse”, Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart, Berlin, Köln, Mainz, 1982, II wydanie (poprawione) Serie Piper (Piper) München, Zürich, 1990.

tłumaczenia

W zakresie przekładów znajdują się dzieła wzbogacające wiedzę, takie jak:

• tłumaczone na polski przez Halinę Zarychtę oraz autora, tytuł polskiej edycji „Koszmar niewolnictwa”. Wydawnictwo Przedświt, Warszawa, 1990,
• tłumaczone na włoski przez Wydawnictwo Bollati Boringhieri, Torino, 1997 oraz 1998.

---

Oceń: Andrzej J. Kamiński

---