Andrzej Balcerzak, który przyszedł na świat 23 sierpnia 1925 roku w Warszawie, był nie tylko utalentowanym aktorem, ale również znaczącą postacią w polskim światku artystycznym. Jego kariera obejmowała różne dziedziny, w tym teatr, film i telewizję, co czyni go wszechstronnym artystą.
Umarł w Warszawie 3 lutego 2017 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny, który wciąż wpływa na nowe pokolenia twórców oraz miłośników sztuki.
Teatr
Andrzej Balcerzak zadebiutował na deskach teatru 13 listopada 1946 roku, rozpoczynając swoją aktorską karierę w Teatrze Polskim w Warszawie, gdzie przez dwa lata pracował jako adept sztuki aktorskiej. W latach 1947-1948 był członkiem zespołu Teatru Miejskiego im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W 1948 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski, co otworzyło przed nim nowe możliwości zawodowe.
W okresie od 1948 do 1956 roku Balcerzak był artystą Teatru im. Stefana Żeromskiego, który działał w Kielcach oraz Radomiu. Następnie przeniósł się do Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie, gdzie pracował w latach 1956-1959. Kolejny etap jego kariery związany był z Teatrami Ziemi Pomorskiej, które znajdowały się w Bydgoszczy oraz Toruniu, gdzie występował w latach 1959–1960.
Później Andrzej Balcerzak na dłużej związał się z krakowskim Teatrem im. Juliusza Słowackiego, w którym występował od 1960 do 1988 roku. Ostatnie lata jego kariery teatralnej spędził ponownie w warszawskim Teatrze Polskim, gdzie był aktywny artystycznie od 1988 do 2000 roku.
W trakcie swojej długiej kariery Balcerzak współpracował również z innymi instytucjami teatralnymi, w tym z warszawskim Teatrem Dzieci Warszawy w 1947 roku, a także z Teatrem Ziemi Opolskiej w Opolu w 1954 roku oraz krakowskim Teatrem Satyry „Maszkaron” w 1988 roku.
Spektakle teatralne
Andrzej Balcerzak jest postacią zasłużoną dla polskiego teatru, z bogatym dorobkiem artystycznym. Lista jego występów to prawdziwa kronika teatralnych przedsięwzięć, które miały miejsce na przestrzeni lat.
- 1946 – Penelopa (reż. Marian Wyrzykowski),
- 1947 – Na jagody (reż. Władysław Oliszewski),
- 1947 – Pociąg widmo jako Jackson (reż. Maria Szczęsna),
- 1948 – Zemsta jako Perełka (reż. Janusz Strachocki),
- 1951 – Dwaj panicze z Werony jako Walencjo (reż. Witold Małkowski),
- 1953 – Pan Damazy jako Genio (reż. Irena Byrska),
- 1954 – Dożywocie jako Filip (reż. I. Byrska),
- 1954 – Droga do Czarnolasu jako Jan Kochanowski (reż. Krystyna Skuszanka),
- 1958 – Dom lalki jako doktor Rank (reż. Jerzy Goliński),
- 1958 – Nie igra się z miłością jako baron (reż. Zofia Modrzewska),
- 1960 – Pierwszy dzień wolności jako Anzelm (reż. Hugon Moryciński),
- 1960 – Nieporównany Crichton jako Ernest Woolley (reż. Stanisław Milski); także asystent reżysera,
- 1960 – Zbójcy jako Herman (reż. Mieczysław Górkiewicz),
- 1962 – Wesołe kobiety z Windsoru jako Page (reż. Janusz Warnecki),
- 1963 – Fedra jako Feramenes (reż. Roman Niewiarowicz),
- 1963 – Improwizacja paryska jako Auguste Renoir (reż. Jan Biczycki),
- 1963 – Dziady jako Obrzędnik; Więzień; Duch; Diabeł (reż. Bogdan Korzeniewski),
- 1963 – Krakowiacy i Górale jako Jonek (reż. Bronisław Dąbrowski),
- 1965 – Żabusia jako Bartnicki (reż. R. Niewiarowicz),
- 1965 – Tragedia optymistyczna jako Tchórz (reż. Lidia Zamkow),
- 1965 – Opera za trzy grosze jako Jimmy II (reż. L. Zamkow),
- 1966 – Księżniczka Turandot jako Timur (reż. Władysław Krzemiński),
- 1966 – Makbet jako Nieznajomy służący (reż. L. Zamkow),
- 1966 – Dom otwarty jako Fujarkieiwicz (reż. B. Dąbrowski),
- 1969 – Powrót Odysa jako Eumajos (reż. J. Goliński),
- 1969 – Wesele jako Gość (reż. L. Zamkow),
- 1969 – Złota Czaszka jako Jankiel (reż. J. Goliński),
- 1970 – Janosik, czyli na szkle malowane jako Żandarm (reż. Jan Skotnicki),
- 1971 – Płatonow jako Pietrin (reż. J. Goliński),
- 1971 – Ksiądz Marek jako Rabin (reż. J. Goliński),
- 1972 – Jegor Bułyczow i inni jako Mokiej Baszkin (reż. Piotr Paradowski),
- 1972 – Rewizor jako Rewirowy (reż. Jerzy Krasowski),
- 1973, 1991 – Wesele jako Stańczyk (reż. P. Paradowski),
- 1973 – Lilla Weneda jako Lech (reż. K. Skuszanka),
- 1974 – Turandot jako Jau Jel (reż. J. Krasowski),
- 1974 – Dwa Teatry jako dyrektor teatru (reż. K. Skuszanka),
- 1974 – Rewolwer jako Paroli (reż. Jerzy Zegalski),
- 1975 – Sprawa Dantona jako Philippeaux (reż. J. Krasowski),
- 1975 – Peer Gynt jako Odlewacz Guzików (reż. K. Skuszanka),
- 1977 – Moralność pani Dulskiej jako pan Dulski,
- 1977 – Cudzoziemka jako Adam (reż. Anna Lutosławska),
- 1978 – Hamlet jako Poloniusz (reż. J. Krasowski),
- 1979 – Wujaszek Wania jako Ilia Tielegin (reż. J. Krasowski),
- 1979 – W małym dworku jako Dyapanazy Nibek (reż. Jan Sycz),
- 1980 – Brat naszego Boga jako Maks (reż. K. Skuszanka),
- 1982 – Cyd jako Don Diego (reż. Wojciech Ziętarski),
- 1982 – Tango jako Eugeniusz (reż. Bogdan Tosza),
- 1982 – Trans-Atlantyk jako Pyckal (reż. Mikołaj Grabowski),
- 1983 – Irydion jako Chrześcijanin (reż. M. Grabowski),
- 1984 – Wesele jako ojciec (reż. M. Grabowski),
- 1985 – Książę Homburgu jako pułkownik Kottwitz (reż. Wojciech Szulczyński),
- 1987 – Noc listopadowa jako Joachim Lelewel (reż. Andrzej Maria Marczewski),
- 1988 – Zemsta jako Rejent Milczek (reż. Kazimierz Dejmek),
- 1989 – Rewizor jako Lapkin-Tiapkin (reż. K. Dejmek),
- 1991 – Szczęście Frania jako Lipowski (reż. Bogdan Baer),
- 1993 – Damy i huzary jako Grzegorz (reż. K. Dejmek),
- 1993 – Ryszard III jako biskup Jan Morton (reż. Maciej Prus),
- 1995 – Kariera Artura Ui jako Butcher (reż. M. Prus),
- 1998 – Wizyta starszej pani jako lekarz (reż. Zdzisław Wardejn),
- 1998 – Sędziowie jako Jukli (reż. Paweł Łysak),
- 2000 – Biwak pod gołym niebem jako Ireneusz (reż. Jan Kulczyński),
- 2001 – Miłość czysta jako doktor (reż. Tadeusz Bradecki).
Każdy z wymienionych tytułów jest świadectwem wieloletniej pracy artystycznej Balcerzaka, a jego talenty zostały dostrzegane i doceniane przez wielu reżyserów.
Teatr Telewizji
Andrzej Balcerzak miał znaczący wkład w polski teatr telewizji, co znajduje odzwierciedlenie w bogatej liście jego występów. Oto niektóre z najbardziej pamiętnych ról:
- 1973 – Krzysztof Kolumb jako król (reż. K. Skuszanka),
- 1974 – Wariatka z Chaillot jako Prospektor (reż. K. Skuszanka),
- 1977 – Urodziny jako Thomas Cowper (reż. Tadeusz Lis),
- 1979 – Wesołe kumoszki z Windsoru jako Proboszcz Hugo (reż. Józef Słotwiński),
- 1985 – Zapomniany diabeł (reż. Tadeusz Lis),
- 1988 – Makbet jako Sługa (reż. Krzysztof Nazar),
- 1990 – Człowiek z budki suflera jako Gość w kawiarni (reż. Jan Bratkowski),
- 1991 – Niezwykłe przygody doktora Dolittle’a jako Doktor Dolittle (reż. A. Czekanowski, Waldemar Dziki).
Te produkcje ilustrują jego talent oraz różnorodność ról, które z powodzeniem odtwarzał na ekranie.
Filmografia
Andrzej Balcerzak ma na swoim koncie liczne role filmowe, które zyskały uznanie wśród widzów. Poniżej przedstawiono najważniejsze osiągnięcia artysty w kolejności chronologicznej:
- 1964 – Koniec naszego świata jako Więzień bijący Żydów i księży,
- 1965 – Gorąca linia jako Wincenty Krzaczek, były więzień,
- 1966 – Ściana Czarownic jako trener Antoni Małecki,
- 1969 – Przygody pana Michała jako ksiądz Kamiński,
- 1971 – 150 na godzinę jako ojciec Marcina,
- 1971 – Podróż za jeden uśmiech jako kierownik Słyka (odc. 1),
- 1976 – Zofia jako dyrektor domu starców,
- 1976 – Polskie drogi jako żandarm eskortujący Kurasia i Niwińskiego po ujęciu w Owczarach (odc. 2),
- 1977 – Okrągły tydzień jako Król,
- 1980 – Królowa Bona jako stary szlachcic (odc. 12),
- 1982 – Oko proroka jako kupiec Heliasz,
- 1983 – Ostrze na ostrze jako książę Michał Zasławski,
- 1983 – Kolory kochania jako Błażej,
- 1985 – Oko proroka czyli Hanusz Bystry i jego przygody jako kupiec Heliasz,
- 1995 – Deborah jako Proboszcz,
- 1996 – Opowieść o Józefie Szwejku i jego drodze na front jako pan Kakonyi,
- 1999 – Przygody dobrego wojaka Szwejka jako pan Kakonyi.
Te role pokazują szeroki wachlarz umiejętności aktorskich Andrzeja Balcerzaka oraz jego zdolność do wcielania się w różnorodne postacie w polskim kinie.
Dubbing
Andrzej Balcerzak to znana postać w świecie dubbingu, z którą wiąże się wiele interesujących ról. Jego kariera w dubbingu obejmuje różnorodne projekty, które zyskały uznanie wśród widzów.
- 1978–1980 – Wyprawa Profesora Gąbki – głosy postaci animowanych,
- 2002 – Harry Potter i Komnata Tajemnic – Korneliusz Knot.
Nagrody
Andrzej Balcerzak, znany ze swojej działalności, zdobył szereg wyróżnień za wkład w kulturę. Poniżej przedstawiamy najważniejsze nagrody i odznaczenia, które otrzymał:
- 1958 – nagroda Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie,
- 1983 – odznaczenie Zasłużony Działacz Kultury.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wacław Pawliszak | DJ Hazel | Stanisław Komorowski (konserwator) | Bogdan Izdebski | Katarzyna Domanska | Stanisława Stępniówna | Izydor Zaczykiewicz | Leonia Janecka | Aleksander Iwaniec | Mieczysław Jurgielewicz | Andrzej Fidyk | Jadwiga Czerwińska (piosenkarka) | Krzysztof Szmagier | Zbigniew Chwedczuk | Grzegorz Kuczeriszka | Alexander Gruszynski | Stefan Popowski | Bartosz Kowalski (kompozytor) | Dudek P56 | DJ TkaczuOceń: Andrzej Balcerzak