Alina Brodzka-Wald, urodzona 11 listopada 1929 roku w Warszawie, zmarła 19 marca 2011 roku w tym samym mieście, pozostaje jednym z wybitnych przedstawicieli polskiej literaturoznawstwa.
Jako historyk literatury, pełniła istotną rolę w polskiej nauce, przez wiele lat pracując jako profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys
Alina Brodzka-Wald przyszła na świat w Warszawie, a jej matka pochodziła z Rosji, podczas gdy ojciec miał żydowskie korzenie. W czasie II wojny światowej, gdy dziadkowie ze strony ojca, Salomon Brodzki (1856–1942) oraz Gustawa z domu Wiesel (1861–1940), znaleźli się w warszawskim getcie, Alina razem z rodzicami postanowiła dobrowolnie zamieszkać w dzielnicy zamkniętej. Po tragicznej śmierci dziadków, cała jej najbliższa rodzina zdołała wydostać się z gorszących warunków życia w getcie.
Studia w zakresie polonistyki zakończyła na Uniwersytecie Warszawskim. Już na drugim roku, w roku 1950, rozpoczęła pracę w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, gdzie przez resztę życia pozostała na stanowisku profesora. W 1960 roku obroniła swoją pracę doktorską, której główną postacią były nowele Marii Konopnickiej. Sześć lat później, w 1966, uzyskała stopień doktora habilitowanego, opierając swoją rozprawę na tematyce realizmu w badaniach literackich.
Przez długie lata kierowała Pracownią Literatury Współczesnej, a w latach 1969-1978 współpracowała z Michałem Głowińskim oraz Januszem Sławińskim w prowadzeniu konwersatorium poświęconego literaturze wojny i jej świadectwom. W 1978 roku podpisała deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych, natomiast w latach 1979-1992 zarządzała zespołem redakcyjnym Słownika literatury polskiej XX wieku. W 1989 roku uzyskała zaszczytny tytuł profesora.
Od 2003 do 2009 roku prowadziła także konwersatorium z literatury powszechnej na Studiach Doktoranckich IBL PAN. W dniu 23 sierpnia 1980 roku przyłączyła się do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów o nawiązanie dialogu z komunistycznymi władzami w odniesieniu do strajkujących robotników.
Alina Brodzka-Wald była cenioną postacią wśród literaturoznawców, należąc do Komitetu Nauk o Literaturze PAN, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Jej główne zainteresowania obejmowały historię i teorię literatury, w tym literaturę współczesną oraz literaturę postyczniową w szerszym kontekście międzynarodowym. W trakcie swojej kariery pomogła wypromować ponad 20 doktorów.
W latach 1961–1974 była żoną filozofa Stefana Amsterdamskiego (1929–2005), a później genetyka i neurologa Ignacego Walda (1923–1991). Zmarła w Warszawie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu komunalnym Północnym w Wólce Węglowej (kwatera O-II-8, rząd 5, miejsce 21).
Wybrane publikacje
Wśród wybranych publikacji Aliny Brodzkiej-Wald można znaleźć wiele istotnych prac. Poniżej przedstawiamy ich chronologiczny przegląd:
- 1991: Literatura polska 1918,
- 1967: O kryteriach realizmu w badaniach literackich,
- 1964: Pojęcie realizmu w powieści XIX i XX wieku,
- 1951: Maria Konopnicka (wznawiana w 1959, 1961, 1964, 1965 i 1975).
Przypisy
- Jerzy Jedlicki: Alinę Brodzką-Wald wspomina Jerzy Jedlicki. otwarta.org, 23.03.2011 r. [dostęp 24.03.2011 r.]
- Ewa Wilk: O ludzkiej egzystencji ostatnia rozmowa z prof. Aliną Brodzką-Wald. Uśmiech do losu. polityka.pl, 20.11.2010 r. [dostęp 24.03.2011 r.]
- Zmarła Alina Brodzka-Wald. otwarta.org. [dostęp 21.03.2011 r.]
- Nekrolog Aliny Brodzkiej-Wald w serwisie nekrologi.wyborcza.pl
- Grób Gustawy Brodzkiej w bazie danych cmentarza żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- R. Terlecki Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych 1977-1981 Kraków-Rzeszów 2000 ISBN 83-88120-24-7
- Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43)
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Juliusz Wilhelm Brühl | Barbara Gwiazdowska | Marek Demiański | Hanna Geremek | Lucjan Böttcher | Paweł Sowiński (historyk) | Urszula Augustyniak | Józef Sigalin | Włodzimierz Wałęza | Grigorij Winokur | Jacek Gajewski (fizyk) | Eugeniusz Ilmurzyński | Paweł Wawrzyński | Stefania Wilczyńska | Alicja Korcz | Jerzy Cynk | Andrzej Półtawski | Helena Merenholc | Barbara Poloczkowa | Barbara Jadwiga GroniowskaOceń: Alina Brodzka-Wald