Jacek Gajewski (fizyk)

---

Praca naukowa

Jacek Gajewski, wybitny fizyk, spędził znaczną część swojej kariery akademickiej, pracując w instytucjach naukowych o międzynarodowej renomie. W latach 1971–2008 był związany z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie prowadził badania oraz wykładał dla studentów.

Oprócz tej działalności, ich praca obejmowała również renomowane ośrodki badawcze. Wchodził w skład zespołów w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych (ZIBJ) w Dubnej, a także w DESY oraz CERN, gdzie zyskał uznanie jako specjalista w dziedzinie fizyki cząstek elementarnych.

Działania na rzecz rozwoju Internetu

W 1987 roku Jacek Gajewski został mianowany pełnomocnikiem dziekana Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego do spraw informatyki. Wspólnie z rektorami Uniwersytetu Warszawskiego złożył pierwszy wniosek w międzynarodowej organizacji sieciowej EARN/BITNET, który dotyczył podłączenia Polski do międzynarodowych sieci komputerowych. Warto podkreślić, że w 1989 roku był współautorem petycji polskich naukowców, wystosowanej do Prezydenta Busha, domagającej się zniesienia embarga COCOM na technologie związane z sieciami komputerowymi.

W latach 1988-1989 Jacek Gajewski zorganizował na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego zespół składający się z kilku młodych specjalistów w dziedzinie sieci komputerowych. Zespół ten zdołał w 1991 roku zrealizować pierwsze polskie międzynarodowe połączenie internetowe z Kopenhagą. Ponadto, w 1993 roku stworzył pierwszy polski serwer informacyjny WWW, który przez wiele lat pełnił funkcję Polskiej Strony Narodowej, a także serwer grup Usenet. W jesieni 1994 roku, wraz z grupą naukowców z Wydziału Fizyki, Jacek Gajewski umożliwił opracowanie założeń programu Internet dla Szkół (IdS), który miał na celu zapewnienie szkołom dostępu do sieci Internet po przystępnych kosztach. Pełniąc funkcję kierownika tego projektu, rozpoczętego w 1995 roku, zdołał w przeciągu czterech lat podłączyć do sieci Internet pierwsze 1400 szkół, rozsianych w 300 miejscowościach.

W latach 1994-2011 Jacek Gajewski sprawował funkcję Sekretarza Stowarzyszenia Sieci Komputerowych Krajów Europy Środkowej i Wschodniej (CEENet), organizacji, która zrzeszała sieci akademickie i edukacyjne z 24 krajów. Jako ekspert NATO i ONZ miał okazję uczestniczyć w misjach doradczych w takich krajach jak Azerbejdżan, Gruzja, Ukraina oraz Uzbekistan. Dodatkowo, w ramach swoich obowiązków w Unii Europejskiej brał udział w ocenach i audytach projektów FP6, jak również realizował projekty pomocowe w Azji Centralnej, Kaukazie i na Bałkanach.

Od 1994 roku Jacek Gajewski był członkiem Internet Society (ISOC), a w 1995 roku stał się jednym z członków założycieli Polskiej Społeczności Internetu (PSI). W 1996 roku otrzymał nominację do ISOC Board of Trustees, co potwierdza jego znaczącą rolę w polskiej społeczności internetowej. W 2000 roku był jednym z założycieli Polskiego Oddziału Internet Society Poland, a następnie przez pewien czas pełnił funkcję członka Zarządu tego stowarzyszenia. W latach 2012-2013 pracował dla centrali Internet Society, pełniąc rolę koordynatora europejskich oddziałów tej organizacji.

Od 2014 roku Jacek Gajewski związany jest z Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku, gdzie koordynuje projekty międzynarodowe i jest współautorem wielu wniosków projektowych, w tym istotnego projektu NOMATEN, który ma na celu utworzenie w NCBJ międzynarodowego Centrum Doskonałości.

Odznaczenia i nagrody

Wielką honorową nagrodą dla Jacka Gajewskiego było otrzymanie Złotego Krzyża Zasługi, które przyznano mu w 2001 roku za znaczący wkład w rozwój polskiego Internetu. To wyróżnienie odzwierciedla jego zaangażowanie w modernizację i innowacje w tej kluczowej dziedzinie.

W 2020 roku Gajewski zdobył również „Kryształową Brukselkę”, co stanowi uznanie za jego skuteczne działania w zakresie pozyskiwania funduszy z unijnego Programu Ramowego Horyzont 2020. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie podkreślają znaczenie współpracy między nauką a instytucjami europejskimi.

---

Oceń: Jacek Gajewski (fizyk)

---