Aleksander Michaux

---

Życie

W latach 1868–1874 Aleksander Michaux był kluczowym współtwórcą i redaktorem „Kuriera Warszawskiego”, gdzie jego talenty literackie mogły się rozwijać. Tłumaczył wiersze takich sław jak Byron, Heine czy Musset, poszerzając w ten sposób swoją literacką działalność.

Miron zadebiutował w 1861 roku, publikując swoje wiersze w czasopiśmie „Pszczoła”. W trakcie swojego krótkiego życie, ogłosił tylko jeden zbiór wierszy zatytułowany Poezyj (1884). Był również twórcą tekstów do dzieł muzycznych, w tym do Dziewczęcia i ptaka Moniuszki. W latach 1866–1867 pisał felietony, które ukazywały się pod tytułem Listy z ulicy X. Niestety, w końcu lat 70. XIX wieku poeta zamilkł, nie publikując więcej swoich utworów.

Współpracował z wieloma pismami, w tym z „Przeglądem Tygodniowym”, a w latach 1867–1874 był także współwłaścicielem „Kuriera Warszawskiego”. Michaux uznawany jest za jedną z najbardziej tragiczych postaci w polskiej literaturze. Pomimo swojej zamożności i powodzenia u kobiet, szybko popadł w alkoholizm, co doprowadziło do utraty majątku i problemów psychicznych.

W swoim eseju Jan Tomkowski odnosi się do przekazu Wiktora Gomulickiego, który był nieustępliwym obrońcą „wyklętych”. Gomulicki przekazał potomnym niezwykłą relację ze swojego ostatniego spotkania z Mironem, które miało miejsce w Warszawie, na Placu Bankowym. Poeta, zmierzający do stanu równowagi psychicznej, wlókł za sobą dużą gałąź wierzby, którą mylił z cyprysem. W tym szczególnym momencie być może jego myśli wędrowały gdzie indziej, w poszukiwaniu miejsca bardziej przyjaznego zagubionym artystom.

W życiu Michauxa ważną rolę odegrała żona, Julia Höhr, z domu Karczewska, która była wdową. Z tego związku urodził się ich syn Julian (1867-1925), szermierz oraz olimpijczyk, co tylko podkreśla talent rodziny. Poeta zmarł i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 5, rząd 6, miejsce 3).

Twórczość

W twórczości Aleksandra Michaux można dostrzec wyraźne odniesienia do mitologii greckiej oraz Biblii, co twórca sprytnie łączył z elementami współczesnej rzeczywistości, przykładowo poprzez odniesienia do kolei żelaznej. Jego twórczość została podsumowana przez jednego z krytyków, który określił go jako „piewcę brudnych szyldów, latarni „jak pijaka źrenice”, upiornych szynków, typów spod ciemnej gwiazdy oraz wszechobecnej brzydoty”.

W poezji Michaux dostrzega się stały motyw gorzkiego krytycyzmu oraz zwątpienia w sens życia, wartości sztuki i przyszłość ludzkości. Jego twórczość zasługuje na szczególne uznanie, ponieważ zalicza się do prekursorów Młodej Polski. W literackich przekonaniach wykazuje znaczące odmienności w porównaniu do światopoglądu pozytywistów, co przyczyniło się do braku zainteresowania ze strony współczesnych mu czytelników, prowadząc do szybkiego zapomnienia jego dzieł.

Dopiero w późniejszym okresie krytyka literacka, reprezentowana przez takie postaci jak Aleksander Brückner czy Piotr Chmielowski, zaczęła dostrzegać talent i znaczenie Michaux w literaturze schyłku pozytywizmu. Niestety, mimo ich wysiłków, autor nie zdołał zdobyć należnego mu miejsca w świadomości czytelniczej przyszłych pokoleń.

---

Oceń: Aleksander Michaux

---