Adam Miłobędzki

---

Życiorys

Adam Miłobędzki urodził się w rodzinie o tradycjach inteligenckich. Jego ojciec, Tadeusz Benon Miłobędzki, pełnił rolę profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Politechnice Warszawskiej, dodatkowo obejmując stanowisko rektora SGGW. Matka Adama, Zofia z Perkowskich, była polonistką, a jednym z jego przodków był generał Michał Pełczyński.

W młodości uczęszczał do I Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. Maturę, w trudnych warunkach czasów wojennych, zdał na tajnych kompletach w 1942 roku. Studia architektoniczne, rozpoczęte w czasie wojny na Politechnice Warszawskiej, kontynuował w latach 1945-1947 na Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a ukończył w 1949 roku na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

Jeszcze w trakcie studiów pracował jako asystent pod kierunkiem prof. Bohdana Guerquina w Krakowie, a następnie prof. Romualda Gutta. Właśnie wtedy postanowił skupić się na swoich zainteresowaniach historycznych. Pracę doktorską pt. „Dach polski łamany” przygotował pod okiem prof. Jana Zachwatowicza w 1952 roku. W 1955 uzyskał nominację na docenta, a w 1974 roku profesurę tytularną.

Początkowo Adam Miłobędzki był związany z Zakładem Architektury Polskiej na Wydziale Architektury PW, gdzie pracował od 1947 roku. Od 1971 roku aż do momentu przejścia na emeryturę, kontynuował karierę w Instytucie Historii Sztuki UW. Oprócz tego, był nauczycielem akademickim na Wydziale Historycznym Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.

Oprócz wykładów w kraju, prowadził zajęcia również za granicą. Miał przyjemność wykładać w Stanach Zjednoczonych (University of Washington w 1980), Wielkiej Brytanii (Courtauld Institute, Victoria University w Manchester w 1984 oraz University of East Anglia w 1985 i Kent State University w 1985/1986) oraz Szwecji (Uniwersytet w Sztokholmie w 1969 roku).

Wiele jego aktywności skupiało się na międzynarodowych organizacjach, których celem była ochrona zabytków. Adam Miłobędzki był honorowym członkiem wielu towarzystw naukowych w Polsce i poza jej granicami, w tym Stowarzyszenia Historyków Sztuki oraz Stowarzyszenia Architektów Polskich. Należał także do Polskiego Komitetu Narodowego International Council on Monuments and Sites, Comité International de l’Histoire de l’Art, Society Antiquarians w Londynie, a także Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie oraz Komitetu Nauk o Sztuce przy I Wydziale PAN i Komitetu Architektury i Urbanistyki przy IV Wydziale PAN. Był również członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

W ciągu swojej kariery akademickiej wypromował ponad 50 magistrów oraz 8 doktorów, w tym takie osobistości jak Marta Leśniakowska, Zbigniew Bania, Maria Brykowska czy Izabella Galicka.

Adam Miłobędzki był dwukrotnie żonaty, jego żonami były Joanna z Kąkolewskich i Elżbieta z Gieysztorów. Oprócz tego, miał dwoje dzieci i syna: Macieja Miłobędzkiego, również architekta i partnera w biurze JEMS Architekci.

Zmarł 6 grudnia 2003 roku w warszawskim Szpitalu Bielańskim. Jego ciało spoczęło na warszawskich Powązkach (kwatera 28-6-21).

Publikacje (wybrane)

Adam Miłobędzki pozostawił po sobie znaczący dorobek wydawniczy, obejmujący około 140 publikacji. W jego twórczości znajdują się liczne książki oraz artykuły, w tym:

• „Zarys dziejów architektury w Polsce” (pierwsze wydanie 1963),
• „Atlas zabytków architektury w Polsce” (1967), którą współtworzył z prof. Jerzym Łozińskim,
• „Architektura polska XVII wieku” wydana przez PWN w 1980 roku, ISBN 83-01-01363-X,
• „Architektura ziem Polski. Rozdział europejskiego dziedzictwa” (1994, w wersji polsko-angielskiej oraz polsko-niemieckiej),
• „Central-Eastern Europe: its Cultural Landscape and Architectural Coverage” [w:] „Heritage Landscape”, Kraków 1993,
• „Wiedeńskie kościoły centralno-podłużne a późnobarokowa architektura ziem polskich”, w „Roczniku Historii Sztuki”, nr 16, 1987, s. 283-294,
• „Rezydencja wiejska czy miejska? – Paradoksy kultury polskiego baroku” w „Baroku: historia, literatura, sztuka”, 1 /1 (1) (1994), s. 49-70,
• „Pałac w Czerniakowie: ze studiów nad architekturą w podwarszawskich dobrach marszałka Stanisława Herakliusza Lubomirskiego” w „Kwartalniku Architektury i Urbanistyki: teoria i historia”, 11, 11 /4 (1966), s. 377-393,
• „Zamek w Mokrsku Górnym i niektóre problemy małopolskiej architektury XV i XVI wieku” w „Biuletynie Historii Sztuki”, 21 /1 (1959), s. 30-5,
• „Medieval Architectural Tradition in the Cultural Landscape of 16th-18th Centuries. Central Europe” w „Polish Art Studies”, 11, (1990), s. 39-4,
• „Polska szkoła konserwatorska” w „Arce” 1994, nr 1 (49), s. 131-412,
• „Ochrona zabytków w dzisiejszym świecie” [w:] „Od świata granic do świata horyzontów”, red. J. Purchli, Kraków 2001, s. 323-327,
• „Kazimierz Dolny – 'małe polskie miasteczko’”, (s. 23-47) [w:] „Kazimierz odnowiony”, Warszawa 2003.

---

Oceń: Adam Miłobędzki

---