Władysław Cetner


Władysław Cetner, urodzony 8 marca 1903 roku w Warszawie, to postać niezwykle znacząca w historii polskiej inżynierii i nauki. Jego osiągnięcia jako inżyniera radiotechnika oraz konstruktora były fundamentem dla rozwoju telekomunikacji w Polsce. Śmierć Ceterna nastąpiła 27 grudnia 1992 roku, również w Warszawie.

Ważne lata jego młodości związane były z okresem I wojny światowej oraz rewolucji rosyjskiej, które spędził w Moskwie. Po wojnie, około 1922 roku, ukończył Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, a następnie kontynuował edukację na Politechnice Warszawskiej, gdzie zdobył solidne podstawy do dalszej kariery.

Cetner był pionierem, a jego wkład w rozwój technologii radiowej jest nieoceniony. Jako konstruktor, stworzył pierwszy polski radioodbiornik zasilany z sieci, a w latach 20. i 30. XX wieku odegrał kluczową rolę w projektowaniu i uruchamianiu radiostacji Polskiego Radia w Lwowie oraz na warszawskich Fortach Mokotowskich i w Raszynie.

W latach 1937-1939, jako kierownik eksperymentalnej stacji telewizyjnej Telewizji Polskiej, Cetner miał również znaczący wpływ na rozwój telewizji w Polsce.

Po ewakuacji ze stolicy w 1939 roku dotarł do Zaleszczyk, gdzie jednak postanowił wrócić do kraju. Lata II wojny światowej spędził w Lwowie, gdzie został aresztowany przez NKWD podczas nielegalnej próby przekroczenia granicy ZSRR i Generalnego Gubernatorstwa. Po zwolnieniu, mógł powrócić do Warszawy, lecz w sierpniu 1944 roku został zatrzymany i wywieziony do Stutthofu, a następnie zmuszony do pracy w Organizacji Todt.

Po wojnie, po wkroczeniu Armii Radzieckiej do Polski, Cetner znacząco przyczynił się do organizacji nowej administracji w Elblągu i Gdańsku, gdzie zajmował się uruchamianiem elektrowni oraz sieci elektroenergetycznej. W późniejszym okresie pełnił kierownicze funkcje w Centralnym Urzędzie Radiofonii oraz Polskim Radio, a także w Instytucie Łączności w Miedzeszynie.

Władysław Cetner był również pionierem w badaniach nad konstrukcją lasera oraz zastosowaniem światłowodów w telekomunikacji, co stanowiło znaczący krok naprzód w tej dziedzinie. Otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski na mocy postanowienia prezydenta Bolesława Bieruta za jego zasługi przy budowie Centralnej Radiostacji w Raszynie.

Przypisy

  1. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1922. wne.uw.edu.pl. [dostęp 12.09.2021 r.]
  2. M.P. z 1949 r. nr 67, poz. 868.

Oceń: Władysław Cetner

Średnia ocena:4.78 Liczba ocen:25