Adam Mauersberger

---

Życiorys

Adam Mauersberger pochodził z zamożnej rodziny saskiej, która osiedliła się w Warszawie na przełomie XVIII wieku. Był synem Kazimierza, humanistą i przyjacielem Witolda Gombrowicza oraz wielu innych literackich i artystycznych osobistości, z którymi miał przyjemność współpracować, prowadząc razem z siostrą Zofią salon artystyczno-literacki.

Podczas swoich studiów nad historią, które odbywał pod kierunkiem Stanisława Arnolda, Mauersberger napisał pracę dyplomową – monografię poświęconą Aleksandrowi Colonna-Walewskiemu, nad którą pracował pod okiem Marcelego Handelsmana. Niestety, zrezygnował z jej obrony. W literaturze znalazł swoje miejsce jako pierwowzór jednej z postaci zamieszczonej w niedokończonym dramacie Gombrowicza, znanym jako „Historia”, które ukazało się po śmierci pisarza.

W 1946 roku zainicjował wprowadzenie terminu „Druga Rzeczpospolita”, który odnosił się do polskiej państwowości w latach 1918–1944. Stało się to dzięki jego artykułowi „Druga i Trzecia Rzeczpospolita”, opublikowanemu na łamach tygodnika „Odrodzenie” w numerze 15 (72), w którym powojenną Polskę określił jako „Trzecią Rzeczpospolitą”. W latach 1957–1970 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Adama Mickiewicza, a także był inicjatorem powstania Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Dreźnie.

W grudniu 1975 roku Mauersberger był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, znanego jako List 59. Marek Nowakowski poświęcił Adamowi Mauersbergerowi szkic biograficzny pt. „Wizerunek”, w którym autor występuje jako M., zamieszczony w zbiorze opowiadań „Grisza, ja tiebie skażu…”.

Adam Mauersberger spoczywa na cmentarzu Powązkowskim (kwatera C-3-22,23).

Ordery i odznaczenia

Adam Mauersberger to postać, której dorobek podkreślają liczne odznaczenia oraz wyróżnienia, świadczące o jego znaczącym wkładzie w życie społeczne i polityczne. Jego osiągnięcia zostały uhonorowane następującymi nagrodami:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 25 kwietnia 1956,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 11 lipca 1955,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955,
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”, wręczona 17 stycznia 1963.

Opracowania (wybór)

Oto wybór opracowań stworzonych przez Adama Mauersbergera, które świadczą o jego szerokich zainteresowaniach oraz umiejętności w pracy z literaturą:

• Objaśnienia do „Trybuny Ludów” Adama Mickiewicza,
• Wstęp do „Opisu podróży do Australii” Seweryna Korzelińskiego,
• Przedmowa do „Poezji” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej,
• Przedmowa do „Peregrynacji do Ziemi Świętej księcia Radziwiłła-Sierotki”,
• Przekład „Spadkobierców pana Rambourdin” Émile’a Zoli,
• Edycja zbioru listów, wierszy i rozmów 1817–1830 Adama Mickiewicza.

---

Oceń: Adam Mauersberger

---