Karol Wiktor Zawodziński, bardziej znany pod pseudonimem Karol de Johne, był istotną postacią w polskiej kulturze. Urodził się 1 czerwca 1890 roku w Warszawie, gdzie rozpoczął swoją twórczą drogę, a zmarł 14 grudnia 1949 roku w Toruniu.
W swojej karierze Zawodziński zyskał miano polskiego krytyka literackiego oraz teoretyka i historyka sztuki. Jego prace i refleksje miały istotny wpływ na rozwój zarówno literatury, jak i sztuki w Polsce, a jego osiągnięcia są cenione do dziś.
Życiorys
Karol Wiktor Zawodziński był synem Kazimierza Zawodzińskiego i Stefanii z Junosza-Piotrowskich. Ukończył warszawskie gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w 1908 roku, po czym rozpoczął studia z zakresu filologii rzymskiej na Uniwersytecie w Petersburgu, które zakończył w 1913 roku. W 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, ale po pewnym czasie został aresztowany i internowany w obozie w Szczypiornie.
W latach 1918-1932 pełnił funkcję rotmistrza w Wojsku Polskim. Równolegle, od 1921 roku, zaistniał jako znany krytyk literacki, który publikował swoje felietony w „Przeglądzie Warszawskim”, przyjmując pseudonim Karol de Johne. Jego twórczość obejmowała także poezję, a niektóre jego wiersze znalazły się w zbiorze zatytułowanym „Descour”. Współpracował z wieloma czasopismami literackimi, takimi jak „Słowo Wileńskie”, „Naród”, „Bandera Polska”, „Głos Robotniczy”, „Wiadomości Literackie” oraz „Przegląd Współczesny”. W 1933 roku przez jeden rok wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie w Brukseli.
Po drugiej wojnie światowej, w 1946 roku, rozpoczął pracę jako wykładowca historii literatury słowiańskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego działalność obejmowała również publikacje w czasopiśmie Arcona. Karol Wiktor Zawodziński podejmował także badania z zakresu wersologii, a jego praca zatytułowana „Zarys wersyfikacji polskiej” ukazała się w dwóch tomach (pierwszy z nich w 1936, a drugi w 1952 roku). Ponadto interesował się żeglarstwem i marynistyką, przy czym używał pseudonimu „Jachtsmen”.
Karol Wiktor Zawodziński zmarł w Toruniu, a jego ciała spoczęło na cmentarzu. Pochówek symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 64-3-23).
Ordery i odznaczenia
Karol Wiktor Zawodziński został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jego zasługi i odwagę. Oto lista jego najważniejszych odznaczeń:
- Krzyż Niepodległości, przyznany 6 czerwca 1931,
- Krzyż Walecznych,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Złoty Wawrzyn Akademicki, nadany 5 listopada 1938,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Twórczość
Karol Wiktor Zawodziński pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki, który obejmuje wiele ważnych prac. Jego twórczość charakteryzowała się głęboką analizą literatury oraz refleksją nad różnymi jej aspektami. Wśród najważniejszych tytułów, które wyszły spod jego pióra, można wymienić:
- Teodor Tiutczew (1926),
- Maria Dąbrowska. Historyczno-literackie znaczenie jej twórczości (1933),
- Zarys wersyfikacji polskiej tom I (1936),
- Blaski i nędze realizmu powieściowego w latach ostatnich (1937),
- Liryka polska w dobie jej kryzysu (1939),
- Stulecie trójcy powieściopisarzy (1947).
Po jego śmierci wydano także wiele pracy, które kontynuują jego spuściznę:
- Studia z wersyfikacji polskiej tom II (1954),
- Opowieści o powieści (1963),
- Wśród poetów (1964).
Przypisy
- K.W.K.W. Zawodziński K.W.K.W., Stulecie trójcy powieściopisarzy : studia nad społecznym i artystycznym znaczeniem dzieła Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza [online], polona.pl [dostęp 23.04.2020 r.]
- Karol W.K.W. Zawodziński Karol W.K.W., Blaski i nędze realizmu powieściowego w latach ostatnich [online], polona.pl [dostęp 23.04.2020 r.]
- Karol W.K.W. Zawodziński Karol W.K.W., Zarys wersyfikacji polskiej. Cz. 1, Wiadomości wstępne o wierszu [online], polona.pl [dostęp 23.04.2020 r.]
- M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za wybitną twórczość literacką”.
- M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ ZAWODZIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.06.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Władysław Olędzki | Wojciech Magdziarz | Adam Mauersberger | Jan Krysiński (profesor) | Jan Ebert | Andrzej Stanisław Kowalczyk | Jolanta Borysiuk | Włodzimierz Zawadzki (fizyk) | Irena Totwen-Nowakowska | Marek Szapiro | Bohdan Wodiczko | Janina Honczarenko | Andrzej Stefan Ehrenkreutz | Michał Nawrocki (fizyk) | Jerzy Łoziński (historyk sztuki) | Andrzej Trautman | Julian Steinhaus | Roman Janiszewski | Władysław Heinrich | Włodzimierz OgryczakOceń: Karol Wiktor Zawodziński