Andrzej Stanisław Kowalczyk

Nauka i edukacja

Andrzej Stanisław Kowalczyk, urodzony 17 lutego 1957 roku w Warszawie, to wybitny polski historyk literatury, eseista, edytor oraz nauczyciel akademicki. Jego działalność intelektualna oraz kulturalna odgrywa ważną rolę w polskim środowisku akademickim i literackim.

Jako osoba aktywna w życiu kulturalnym, Kowalczyk jest członkiem rad programowych Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Jego zaangażowanie w to muzeum podkreśla znaczenie literatury w polskiej kulturze oraz wspiera archiwizację i popularyzację wiedzy o literaturze polskiej.

Oprócz tego, Kowalczyk jest członkiem Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego, co dowodzi jego zaangażowania w kwestie wolności słowa i promowania kultury w trudnych historycznie czasach. Jego doświadczenie i wiedza przyczyniają się do rozwoju badań nad literaturą oraz jej wpływem na społeczeństwo.

Życiorys

Andrzej Stanisław Kowalczyk to osoba o bogatym dziedzictwie, jako syn Feliksa Kowalczyka, podpułkownika Wojska Polskiego, oraz Alicji z d. Walasik, ekonomistki. Po uzyskaniu matury w Liceum Ogólnokształcącym im. Jędrzeja Śniadeckiego w Warszawie, kontynuował naukę na kierunku polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie obronił pracę magisterską w 1980 roku. Obecnie prowadzi wykłady na tej samej uczelni oraz kieruje Zakładem Metodyki Literatury i Teorii Lektury UW.

W przeszłości, Andrzej Kowalczyk dzielił się swoją wiedzą jako wykładowca w Slavisch Seminarium Universiteit van Amsterdam, gdzie prowadził zajęcia dotyczące historii literatury polskiej. Obecnie pełni funkcję kierownika Zakładu Literatury XX i XXI wieku w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, a także zarządza Działem Rękopisów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Warto nadmienić, że Andrzej Kowalczyk jest edytorem takich wybitnych twórców jak Jerzy Giedroyć, Witold Gombrowicz, Bolesław Miciński, Irena Vincenz, Stanisław Vincenz oraz Jerzy Stempowski. Jego prace ukazywały się w wielu pismach, w tym w „Res Publice Nowej” oraz „Zeszytach Literackich”.

W 2015 roku, jego dwutomowa publikacja nosząca tytuł „Wena do polityki. O Giedroyciu i Mieroszewskim” została zgłoszona do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego, co dowodzi znaczenia jego badań literaackich.

Andrzej Kowalczyk jest również członkiem rady programowej Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie. Obecnie mieszka w Warszawie, gdzie kontynuuje swoją działalność akademicką i badawczą.

Twórczość (wybór)

– Kryzys świadomości europejskiej w eseistyce polskiej lat 1945–1977 (Vincenz – Stempowski – Miłosz) (LNB 1990)

– Sawinkow (LNB 1992, ISBN 83-900254-2-6)

– Nieśpieszny przechodzień i paradoksy: rzecz o Jerzym Stempowskim (Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej 1997, ISBN 83-7091-042-4)

– Pan Petlura? (Open 1998, ISBN 83-85254-55-2; Nagroda Fundacji Kultury 1998, nominacja do Nagrody „Nike” 1999; wydanie węgierskie: Petljura úr?; Budapest: Osiris 2000, ISBN 963-379-754-3)

– Giedroyc i „Kultura” (seria: „A to Polska właśnie”; Wydawnictwo Dolnośląskie 1999, ISBN 83-7023-714-2)

– Wiek ukraińsko-polski: rozmowy z Bohdanem Osadczukiem (wespół z Basilem Kerskim, współpraca Krzysztof Zastawny; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2001, ISBN 83-227-1777-6; wydanie uzupełnione pt. Polska i Ukraina. Rozmowy z Bohdanem Osadczukiem; Wydawnictwo Kolegium Europy Wschodniej 2008)

– Miejskie: Amsterdam, Paryż I, Paryż II, Berno I, Berno II, Warszawa, Londyn (Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2003, ISBN 83-227-2019-X)

– Pisarz na emigracji. Mitologie. Style. Strategie przetrwania (wespół z Hanną Gosk; Elipsa 2005, ISBN 83-7151-668-1)

– Od Bukaresztu do Lafitów. Jerzego Giedroycia rzeczpospolita epistolarna (seria: „Ornamenty historii”; Fundacja Pogranicze, Sejny 2006, ISBN 83-86872-85-3)

– Wena do polityki. O Giedroyciu i Mieroszewskim (t. I-II) (Towarzystwo „Więź”, Warszawa 2014, ISBN 978-83-62610-69-3)

– Toledo i inne przygody w Kastylii, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2021

– Ballada o Alfredzie Łaszowskim, Austeria, Kraków 2022

– Do Palermo. Zapiski z podróży, Austeria, Kraków 2023

– Ataman Petlura, Austeria, Kraków 2023

– Keramejkos. Powieść ateńska, Austeria, Kraków 2024

– Etranżer. Stanisław Stempowski w świetle swoich Pamiętników, Austeria, Kraków 2024

Opracowania

W dorobku Andrzeja Stanisława Kowalczyka znajdują się liczne prace, które zyskały uznanie w kręgach literackich.

  • Jerzy Stempowski, Ziemia berneńska (przekład z języka francuskiego i posłowie; Czytelnik 1990, ISBN 83-07-02099-9),
  • Jerzy Stempowski, Listy do Jerzego Giedroycia (wybór i opracowanie; LNB 1991, ISBN 83-900254-0-X),
  • Jerzy Giedroyc, Witold Gombrowicz, Listy 1950-1969 (opracowanie i wstęp; seria: Archiwum „Kultury”, t. 1; Czytelnik 1993, wyd. 2 rozszerzone: 2006, ISBN 83-07-02972-4),
  • Jerzy Stempowski, W dolinie Dniestru i inne eseje ukraińskie; Listy o Ukrainie (wybór, opracowanie i posłowie; LNB 1993, ISBN 83-900254-3-4),
  • Bolesław Miciński, Jerzy Stempowski, Listy (oprac. wespół z Anną Micińską i Jarosławem Klejnockim; wprowadzenie Halina Micińska-Kenarowa, Konstanty Régamey; LNB 1995, ISBN 83-900254-1-8),
  • Stanisław Vincenz, Eseje i szkice zebrane T. 1 (wybór i wstęp Andrzej Vincenz; przygotowali do druku Marek Klecel i Andrzej Stanisław Kowalczyk; Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, „Wirydarz” 1997, ISBN 83-7155-004-9 [t.1]),
  • Jerzy Giedroyc, Jerzy Stempowski, Listy 1946-1969 (opracowanie i wstęp; seria: Archiwum „Kultury” t. 5 [cz. 1-2]; Czytelnik 1998, ISBN 83-07-02590-7),
  • Bohdan Osadczuk, Ukraina, Polska, świat: wybór reportaży i artykułów (wybór i przedmowa; wstęp Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz; Pogranicze 2000, ISBN 83-86872-15-2, ISBN 83-86872-06-3),
  • Jerzy Stempowski, Listy (autor posłowia; słowo wstępne Jan Kott, Wojciech Karpiński, wybór i red. Barbara Toruńczyk; Fundacja „Zeszytów Literackich” 2000, ISBN 83-911068-1-0),
  • Jerzy Stempowski, Od Berdyczowa do Lafitów (wybór, opracowanie i przedmowa; Czarne 2001, ISBN 83-87391-36-0),
  • Andrzej Bobkowski, Przysiągłem sobie, że jeśli umrę, to nie w tłumie…: korespondencja z Anielą Mieczysławską 1951-1961 (opracowanie, wstęp i przypisy; Ruta 2003, ISBN 83-89520-00-1, ISBN 83-89267-20-9),
  • Realiści z wyobraźnią. Kultura 1976-2000. Wybór tekstów (antologia tekstów z paryskiej „Kultury”; wespół z Basilem Kerskim; Wyd. UMCS 2007, ISBN 978-83-227-2620-4),
  • Jerzy Giedroyc, August Zamoyski, Hélène Zamoyska, Listy 1956-1970, oprac. naukowe Agnieszka Papieska, Andrzej Stanisław Kowalczyk, Łódź – Paryż -Warszawa 2024.

Przypisy

  1. Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego – O Stowarzyszeniu. wolnaeuropa.pl. [dostęp 15.12.2023 r.]
  2. Nagroda Moczarskiego 2015: oto nominowani i jurorzy. wyborcza.pl. [dostęp 16.11.2015 r.]

Oceń: Andrzej Stanisław Kowalczyk

★★★★★
Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:24