Ulica Akademicka w Warszawie

---

Opis

Ulica Akademicka w Warszawie stanowi ważny element architektoniczny, który został wytyczony w kształcie łuku w 1923 roku, obok placu Gabriela Narutowicza. Z jej zabudowy wyznaczono wschodnią pierzeję tegoż placu. Inicjatorem budowy nowoczesnych gmachów mieszczących domy akademickie był prezydent Warszawy, Antoni Jabłoński, który zlecił projekt architektowi Kazimierzowi Tołłoczko.

W 1925 roku ukończono budowę bocznego skrzydła, przypisanego do numeracji ul. Grójeckiej, przy numerze 39. Obecnie znajduje się tam Dom Studencki Politechniki Warszawskiej, który obejmuje akademiki Bratniak oraz Tulipan. W momencie powstania budynek ten pełnił rolę Domu Mieszkalnego Centrali Akademickiej Bratniej Pomocy. Projektując go, zadbano o to, aby jego krótsze, boczne elewacje wpisały się w koncepcję pierzei zarówno ulicy Akademickiej, jak i Mochnackiego. To właśnie z ulicy Mochnackiego prowadzi wejście do Domu Studenckiego „Muszelka”, zlokalizowanego pod adresem Mochnackiego 12.

W tym samym okresie powstało również drugie skrzydło, położone od strony ul. Uniwersyteckiej, gdzie dzisiaj mieści się Dom Studencki Politechniki Warszawskiej „Pineska”, z adresem ul. Uniwersytecka 5. Głównym gmachem całego założenia był Dom Studencki „Akademik” (nr 5). To właśnie od jego nazwy wywodzi się powszechnie używane określenie dla tego typu placówek. Budynek ten ukończono w 1930 roku, a wówczas był on jednym z największych obiektów w Warszawie, stworzonym z myślą o 2500 studentach. Gmach ten ma osiem pięter oraz dodatkową kondygnację stanowiącą strych, a jego elewację wyróżnia centralnie umieszczone wejście w konchowej niszy, sięgającej do gzymsu ponad pierwszym piętrem.

Na osi wejścia, na najwyższej, dziewiątej kondygnacji, w powojennym okresie umieszczono Godło Polski – wizerunek białego orła na czerwonym tle. Architektura zespołu nawiązuje do sztuki polskiej XVII wieku, przetworzonej w stylu art déco. Wewnątrz budynku zaprojektowano przestronny, wewnętrzny dziedziniec, z kolei dla potrzeb mieszkalnych przewidziano 675 pokojów. W suterenie znajduje się basen oraz dwukondygnacyjna sala gimnastyczna. W budynku zachowały się także elementy dawnego wystroju, w tym sala klubowa, której strop podpiera się na ozdobnych kolumnach pokrytych zielonym stiukiem, a na ścianach przetrwały kinkiety w stylu art déco. Na dachach kompleksu zaplanowano tarasy rekreacyjne o powierzchni 3300 metrów kwadratowych, które obecnie są niedostępne dla publiczności.

Pod numerem 3 znajduje się Dom Urzędników Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Budynek ten, zachowany w stylu historyzmu lat 20. XX wieku, odwołuje się do estetyki polskiego baroku, a jego falujące ogrodzenie od strony ul. Akademickiej nawiązuje do barokowej płynności kształtów. Początkowa część ulicy Akademickiej jest wypełniona Domem Spółdzielni Artystów Plastyków z numeracją ulicy Filtrowej (nr 83), wybudowanym około roku 1928 według projektu Jana Stefanowicza. Elewacja budynku od ul. Akademickiej liczy 11 osi.

Pomiędzy jezdniami ulicy Akademickiej a placem Narutowicza nie ma zabudowy, lecz szeroki trawnik z drzewami tworzy skwer. W XXI wieku odsłonięto na nim dwa pomniki – popiersie Gabriela Narutowicza (2002 r.) oraz kamień upamiętniający stulecie 16 Warszawskiej Drużyny Harcerzy (2011 r.).

---

Oceń: Ulica Akademicka w Warszawie

---