Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej

---

Opis muzeum

„Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej znajduje się w malowniczej części XIX-wiecznego rosyjskiego fortu IX Twierdzy Warszawa, podzielonego przez ulicę Powsińską na dwie części – większą, gdzie zlokalizowane jest muzeum, oraz mniejszą, która stanowi park. Na początku lat 90. XX wieku, w ramach usuwania przestarzałego sprzętu wojskowego, Muzeum Wojska Polskiego zorganizowało tutaj magazyn, a pod koniec lat 90. miejsce to zostało otwarte jako ekspozycja plenerowa oraz filia tego muzeum.

W forcie znajdują się różnorodne wystawy stałe, w tym:

• Polska broń pancerna 1918–1945 – w tej części zaprezentowano ponad 200 eksponatów związanych z polskimi siłami pancernymi, obejmujących czasy od 1918 do 1939 roku, a także jednostki Polskich Sił Zbrojnych w latach 1939–1945 oraz oddziały pancerne Armii Krajowej i ludowego Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943–1945,
• Polskie lotnictwo wojskowe 1917–2000 – zgromadzono tutaj ponad 300 obiektów ukazujących rozwój wojskowego lotnictwa polskiego, począwszy od lat 1917–1920, przez kampanię wrześniową 1939 roku, aż po aktualny stan Polskich Sił Powietrznych, w tym udział Polaków w podboju kosmosu,
• Polskie duszpasterstwo wojskowe – jest to pierwsza w Polsce stała wystawa przedstawiająca 400 lat historii tej służby,
• Historia i tradycje Fortu IX Czerniakowskiego – odciesza od momentu jego budowy w 1883 roku, szczególnie koncentrując się na kampanii wrześniowej i powstaniu warszawskim z 1944 roku,
• Ekspozycja plenerowa – podzielona na różne sekcje, w tym Polska Broń Pancerna oraz Sprzęt wojsk lotniczych i obrony powietrznej, gdzie prezentowane są najnowsze osiągnięcia w dziedzinie broni rakietowej, przeciwlotniczej oraz sprzętu łączności.

Muzeum dysponuje znacznie większą powierzchnią niż główna siedziba przy Al. Jerozolimskich, co pozwala na składowanie tam obiektów przed ich remontem. Wiele eksponatów podlega tutaj renowacji, a planowane jest ich stopniowe przywracanie do stanu używalności. Niektóre z nich są również czasowo prezentowane przed główną siedzibą Muzeum Wojska Polskiego.

W ostatnich latach, w muzeum odbywają się festyny, w których biorą udział historyczne grupy rekonstrukcyjne, co dodatkowo uatrakcyjnia ofertę muzeum oraz przyciąga licznych odwiedzających.

Eksponaty

Czołgi

Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej gromadzi imponującą kolekcję czołgów, które mają szczególne znaczenie historyczne. Wśród nich znajdują się:

• T-34 model 1942, ZSRR,
• T-34/85, ZSRR,
• T-34/85, Polska,
• T-55U, Polska,
• T-55AM, Polska,
• T-55AM WOŁNA, ZSRR,
• T-72, ZSRR,
• IS-2m, ZSRR,
• IS-3, ZSRR,
• PT-76, ZSRR,
• fragmenty czołgu 7TP, Polska,
• kadłub czołgu T-18, ZSRR.

Działa pancerne

W tej kategorii eksponatów znajdują się znane działa pancerne, które odegrały kluczową rolę w działaniach wojskowych. Kolekcja obejmuje:

• ISU-152, ZSRR,
• ISU-122, ZSRR,
• SU-85, ZSRR,
• SU-76, ZSRR,
• ASU-85, ZSRR.

Inne pojazdy pancerne

Muzeum dysponuje również innymi pojazdami pancernymi, które ukazują rozwój technologii militarnej. Oto niektóre z nich:

• zrekonstruowana tankietka TKS, Polska,
• Universal Carrier, model T-16, Stany Zjednoczone,
• Humber Scout Car, Wielka Brytania,
• BRDM, ZSRR,
• BRDM-2, ZSRR,
• BTR-40, ZSRR,
• BTR-60, ZSRR,
• BTR-152, ZSRR,
• BTR-152W, ZSRR,
• TOPAS, Czechosłowacja,
• TOPAS-2AP, Czechosłowacja/ Polska,
• FUG, Węgry,
• SKOT, Polska,
• SKOT-2A, Polska,
• SKOT-R3, wóz dowodzenia, Polska,
• SKOT-R6, wóz dowodzenia, Polska,
• SKOT-2 wersja zaporowa, Polska,
• wóz dowodzenia R-5 (na podwoziu BRDM-2), ZSRR,
• MT-LB, ZSRR,
• BWP, ZSRR.

Samoloty i śmigłowce

W kolekcji znajdują się północne potęgi powietrzne, w tym:

• MiG-15, ZSRR,
• Lim-2 (MiG-15 bis), Polska,
• Lim-5 (MiG-17F), Polska,
• Lim-6 bis, Polska,
• SBLim-2A, Polska,
• MiG-23MF, ZSRR,
• MiG-21MS, ZSRR,
• MiG-21PS, ZSRR,
• MiG-21US, ZSRR,
• MiG-21SPS, ZSRR,
• MiG-21UM, ZSRR,
• Su-20, ZSRR,
• Su-7BM, ZSRR,
• Su-7BKŁ, ZSRR,
• Su-7U, ZSRR,
• Ił-28, ZSRR,
• PZL Mi-2R, ZSRR,
• PZL Mi-2T, ZSRR,
• PZL Mi-2URN, ZSRR,
• fragmenty samolotu B-17, Stany Zjednoczone,
• fragmenty samolotu B-24, Stany Zjednoczone,
• An-2, ZSRR,
• Jak-23, ZSRR,
• TS-8 Bies nr seryjny 1E0409.

Stacje radiolokacyjne

Kolekcja stacji radiolokacyjnych w muzeum odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu technologii wojskowych. W zbiorach znajdują się:

• Stacja radiolokacyjna pomiaru wysokości „Zofia”,
• Stacja radiolokacyjna pomiaru wysokości „Zofia-4”,
• Stacja radiolokacyjna „Bożena” (RW-31),
• Stacja radiolokacyjna wykrywania i naprowadzania „Agata”,
• RPK-1N radiolokator artyleryjski na podwoziu Ural-375D (1RL35),
• RSP-7T radiolokator lotniczy na podwoziu Ził-131,
• P-19-1,
• Zestaw radiolokacyjny wykrywania i naprowadzania „Karolina”.

Artyleria

W dziale artylerii muzeum posiada szereg cennych egzemplarzy, które obejmują:

• ZSU-23-4, ZSRR,
• ZSU-57-2, ZSRR,
• M107 SPG, Stany Zjednoczone,
• 76,2 mm pułkowa, ZSRR,
• 76 mm armata dywizyjna wz. 1942 (ZiS-3), ZSRR,
• 85 mm armata przeciwpancerna D-44, ZSRR,
• 100 mm armata polowa wz. 1944 (BS-3), ZSRR,
• 122 mm haubica wz. 1938 (M-30), ZSRR,
• 152 mm haubicoarmata wz. 1937 (MŁ-20), ZSRR,
• 152 mm haubica wz. 1943 (D-1), ZSRR,
• 45 mm armata przeciwpancerna wz. 1937 (53-K), ZSRR,
• 45 mm armata przeciwpancerna wz. 1942 (M-42), ZSRR,
• 57 mm ppanc. ZiS-2, ZSRR,
• poczwórnie sprzężony wkm 14,5 mm plot., ZSRR,
• podwójnie sprzężony wkm 14,5 mm plot., ZSRR,
• 37 mm plot., ZSRR,
• 57 mm plot. S-60, ZSRR,
• 85 mm armata przeciwlotnicza wz. 1939 (52-K), ZSRR,
• 100 mm plot., ZSRR,
• 76,2 mm forteczne, ZSRR,
• wyrzutnia rakietowa BM-13 Katiusza, ZSRR,
• samobieżna BM-14 16-prowadnicowa wyrzutnia rakietowa, ZSRR,
• samobieżna BM-21 40-prowadnicowa wyrzutnia rakietowa, ZSRR,
• wyrzutnia rakiet taktycznych, ZSRR,
• moździerz 120 mm, ZSRR,
• moździerz 160 mm wz. 1943, ZSRR,
• 37 mm ppanc. wz. 36 (lufa z zamkiem), Polska,
• armata forteczna, Szwecja,
• 122 mm haubica wz. 1909/37, ZSRR,
• 279,4 mm moździerz oblężniczy Schneider wz. 1914, Rosja,
• 23 mm działko lotnicze NS-23, ZSRR.

Wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych

Kolekcja wyrzutni rakiet przeciwlotniczych jest reprezentowana przez:

• S-75M Dźwina (SA-2), ZSRR,
• S-125 Newa (SA-3), ZSRR.

Inne

Oprócz powyższych eksponatów, muzeum posiada wiele innych interesujących przedmiotów, takich jak:

• radiostacje wojskowe na różnych samochodach (R-405Z, R-102, R-118BMZ, RWŁ 1M, R-804),
• reflektor lotniskowy APM-90M,
• aparaty ARO-KU5 i AŁD-3,
• radiolatarnia PAR-8SS,
• stacje kontrolne KRAS-1R7m, PSŁ-1M,
• stacja kontrolno-remontowa KIPS W-75M i WRL-60,
• artyleryjska stacja meteorologiczna ARMS i ARMS-1,
• ciągnik Mazur D-350,
• centrala telefoniczna CTuD-30,
• bomba PUW 300 kg,
• bomba ppanc. PTAB-25-15,
• bomba odłamkowa AO-25,
• pocisk rakietowy RS-82,
• pocisk rakietowy RS-132,
• zasobnik zrzutowy typu C,
• 105 mm armata z okrętu podwodnego ORP „Sęp”,
• stanowisko opancerzonego fortecznego karabinu krzywolufowego KGSM /Buk/,
• liczna broń piechoty,
• kolekcja modeli lotniczych i broni pancernej,
• i wiele innych.

---

Oceń: Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej

---