Mariańska

Osiedla

Osiedle Mariańska to jedno z charakterystycznych miejsc w stolicy Polski, zlokalizowane w dzielnicy Śródmieście. Ze względu na swoje centralne położenie, oferuje mieszkańcom oraz odwiedzającym wiele atrakcji oraz udogodnień.

Warto zwrócić uwagę na różnorodność architektury oraz bliskość do ważnych punktów kulturalnych i biznesowych Warszawy, co sprawia, że osiedle Mariańska jest doskonałym miejscem do życia.

Położenie i charakterystyka

Osiedle Mariańska usytuowane jest w centralnej części stolicy, w obrębie Miejskiego Systemu Informacji Śródmieście Północne. Jego lokalizacja obejmuje obszar pomiędzy kluczowymi ulicami, takimi jak: Świętokrzyską, al. Jana Pawła II (wcześniej znaną jako ul. Marchlewskiego), Twardą oraz Emilii Plater. Ulica Mariańska, która przebiega przez teren osiedla, jest źródłem jego nazwy.

W planie, osiedle miało kształt trójkąta i zostało zrealizowane w latach 1961–1967 w oparciu o projekt renomowanych architektów Hanny Lewickiej oraz Wojciecha Piotrowskiego. Współpraca przy konstrukcji obiektów przypadła R. Pakoszowi. Zgodnie z niektórymi informacjami, Mariańska, w połączeniu z sąsiadującym osiedlem Emilia, tworzy większą całość o nazwie Emilia-Mariańska.

Powierzchnia osiedla wynosi około 1,5 hektara, chociaż są także źródła, które podają tę wartość na 1,8 hektara. W jego pierwotnej strukturze mieściły się trzy budynki mieszkalne, które dzisiaj mają adresy: al. Jana Pawła II 18, ul. Świętokrzyska 36 oraz ul. Emilii Plater 55. W sumie osiedle dysponowało 329 mieszkaniami, które obejmowały 622 izby. Łączna kubatura części mieszkalnej wyniosła 56 281 m³.

Dodatkowo, w ramach zabudowy osiedla zrealizowano garaże, w tym jeden podziemny, oraz pawilony handlowe. Teren, na którym powstało osiedle, przed wybuchem II wojny światowej był częścią Grzybowa. Aby umożliwić budowę, konieczne było zburzenie pozostałości przedwojennej zabudowy oraz prowizorycznych obiektów i warsztatów, które znajdowały się w rejonie określanym jako „Dzikim Zachodem”. Realizacją inwestycji zajmował się Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta. W przeszłości osiedle to nosiło miano najmniejszego w Warszawie.

Budynki

ul. Emilii Plater 55

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków na tym osiedlu jest tzw. Igrek, zlokalizowany pod adresem Emilii Plater 55. Mieszkańcy często nazywają go „Wiatrakiem” ze względu na jego nietypowy, przypominający literę Y kształt. Liczy on 12 pięter i w chwili powstania był największym obiektem mieszkalnym w Warszawie, zaprojektowanym z myślą o 920 mieszkańcach. Wraz z budynkiem zrealizowano również garaże i lokale usługowe, które wychodziły na ul. Świętokrzyską. W tym miejscu funkcjonowała między innymi pijalnia piwa „Jantar”, która długo pozostawała jedynym takim lokalem w Warszawie. Niestety, uciążliwości związane z działalnością piwiarni doprowadziły dośród protestów mieszkańców, co w konsekwencji skutkowało jej zamknięciem.

ul. Świętokrzyska 36

Obiekt przy ul. Świętokrzyskiej 36 był zarządzany przez Przedsiębiorstwo Usług Mieszkaniowo-Administracyjnych (PUMA), które specjalizowało się w wynajmowaniu mieszkań zagranicznym obywatelom i przedstawicielstwom różnych organizacji. Z tego powodu budynek zyskał miano „zagraniczniaka”. Składał się z 10 kondygnacji, przy czym na pierwszych dwóch piętrach znajdowały się lokale usługowe. Jego cechą charakterystyczną były pasy balkonów, ozdobione szklanymi balustradami, co nadawało mu wyjątkowy wygląd. Standard mieszkań był wysoki, a przez pewien czas w budynku mieścił się także Instytut Francuski. Rozbiórka tego obiektu rozpoczęła się w 2017 roku, a w 2020 roku na jego miejscu oficjalnie rozpoczęto budowę wieżowca Skysawa.

al. Jana Pawła II 18

Trzeci z budynków osiedla, usytuowany przy alei Jana Pawła II, składa się z 16 kondygnacji nadziemnych. W swojej historii, na parterze mieścił sklep z ekskluzywną odzieżą męską, znany pod nazwą „Adam”.

Przypisy

  1. a b c d KamilK. Jabłczyński, Tajemnicze mieszkania dla wybranych, czyli historia Świętokrzyskiej 36. Dziś stoi tam wieżowiec jak z Dubaju [online], 07.01.2024 r. [dostęp 11.01.2024 r.]
  2. Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 24.06.2024 r.]
  3. d, Burzą 10-piętrowy blok przy Świętokrzyskiej 36 [online], bryla.pl, 11.10.2017 r. [dostęp 29.06.2024 r.]
  4. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 171. ISBN 978-83-62189-08-3.
  5. Dzielnica Śródmieście − Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [online] [dostęp 24.12.2022 r.]
  6. a b c d BarbaraB. Opławska i inni, Warszawskie osiedla ZOR, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1968, s. 100–101, 153.
  7. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 15–16. ISBN 83-85028-56-0.
  8. a b c d BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 171. ISBN 83-01-08836-2.
  9. KrystynaK. Krzyżakowa, W Śródmieściu, „Stolica” (40 (982)), Warszawa, 02.10.1966 r., s. 3, ISSN 0039-1689.
  10. KrystynaK. Krzyżakowa, Awans „Dzikiego Zachodu”, „Stolica” (11 (849)), Warszawa, 15.03.1964 r., s. 2, ISSN 0039-1689.
  11. a b c d KrystynaK. Krzyżakowa, Dziki zachód ucywilizowany, „Stolica” (38 (928)), Warszawa, 19.09.1965 r., s. 8–9, ISSN 0039-1689.
  12. KrystynaK. Krzyżakowa, Ulica Emilii Plater, „Stolica” (23 (1746)), Warszawa, 07.06.1981 r., s. 4–5, ISSN 0039-1689.
  13. a b c Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 89. OCLC 831027217.

Oceń: Mariańska

★★★★★
Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:5