Kamienica Gizińska w Warszawie (Rynek Starego Miasta 29)

Kamienice i domy

Kamienica Gizińska, znana również jako Sakresowska, to fascynujący przykład architektury, który mieści się przy Rynku Starego Miasta. Znajduje się ona pod adresem Rynek Starego Miasta 29 w Warszawie.

Ta historyczna kamienica nie tylko przyciąga swoją estetyką, ale również bogatą historią, która kryje się za jej murami. Warto zatrzymać się na chwilę i docenić piękno tego miejsca oraz dowiedzieć się więcej o jego znaczeniu w kontekście warszawskiego dziedzictwa.

Opis

Kamienica Gizińska, znajdująca się przy Rynku Starego Miasta 29, odgrywa istotną rolę w historii Warszawy. Jej budowa datowana jest na przed 1442 rokiem, kiedy to przeszła w ręce Andrzeja Grabskiego. Wkrótce została sprzedana Maciejowi Haftarzowi, a na przestrzeni lat zmieniała właścicieli, w tym:

  • od 1444 – Andrzej Kazub,
  • od końca XVI wieku do 1671 – rodzina Gizów, która przekształciła budynek na przełomie XVI i XVII wieku,
  • po 1671 – rodzina Skrzeczkowiczów,
  • 1743–1754 – Barbara z Sakresów, wdowa po malarzu Johannie Samuelu Mocku,
  • 1754–1788 – Ignacy Ludwik Nowicki, metrykant koronny, który wynajmował lokale m.in. sekretarzowi królewskiemu S. Rembowskiemu,
  • 1788–1846 – Józef i Anna Filipeccy oraz ich spadkobiercy,
  • ok. 1849 – Edward i Maria Boehle (połączona na II piętrze z kamienicą nr 27 w celu powiększenia winiarni K. Fukiera),
  • 1908–1913 – Zofia Bogusławska,
  • ok. 1920 – Józef i Helena Chmielińscy (częściowo wyremontowana),
  • ok. 1929 – Teresa Gruszczyńska.

Pierwotnie był to budynek trzykondygnacyjny w stylu gotyckim. Jego częściowa przebudowa miała miejsce w drugiej połowie XVI wieku, a w XVII wieku dodano murowaną oficynę, której krata pochodzi z 1746 roku (od ul. Piwnej). W pierwszej połowie XVIII wieku budowla zyskała trzecie piętro oraz latarnię.

W roku 1793 w kamienicy funkcjonowała siedziba „Gazety Warszawskiej”. W 1928 zrealizowano remont, który wzbogacił budynek o polichromię autorstwa Zofii Stryjeńskiej.

Niestety, w trakcie powstania warszawskiego kamienica uległa zniszczeniu, lecz przetrwały fragmenty murów oraz piwnice. W latach 1951–1953 odbudowano ją według projektu Wacława Podlewskiego, a także dodano fasadę zdobioną polichromiami Romana i Zofii Artymowskich, przedstawiającymi martwe natury i amorki. Połączono ją z kamienicą nr 31, co pozwoliło na ulokowanie w niej siedziby Instytutu Historii PAN.

Zachowane fragmenty i odtworzone bryły oraz fasady sprzed 1944 roku przyczyniły się do rewitalizacji tego miejsca. Kamienica charakteryzuje się czterema kondygnacjami, jest trzytraktowa, a na dachu znajduje się trzyokienna latarnia. W 1965 roku, z uwagi na swoje znaczenie historyczne oraz architektoniczne, kamienica została wpisana do rejestru zabytków.

Przypisy

  1. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30.09.2022 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 29.12.2022 r.]
  2. Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 254. ISBN 83-221-0628-9.
  3. Encyklopedia Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 246.
  4. Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 255. ISBN 83-221-0628-9.

Oceń: Kamienica Gizińska w Warszawie (Rynek Starego Miasta 29)

★★★★★
Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:11