Stanisław Wohl, urodzony 24 lipca 1912 roku w Warszawie, to wybitna postać polskiego świata filmowego. Wohl był nie tylko operatorem filmowym, ale także scenarzystą oraz reżyserem, co świadczy o jego wszechstronnych umiejętnościach i pasji do sztuki filmowej.
Jego działalność artystyczna trwała przez wiele lat, a jego osiągnięcia na różnych polach filmowych pozostają w pamięci miłośników kina. Zmarł 21 maja 1985 roku w tym samym mieście, gdzie rozpoczął swoją wyjątkową karierę.
Życiorys
Stanisław Wohl ukończył École Technique de Photographie et de Cinematographie, Sorbonne w Paryżu w 1932 roku. Był jednym z inicjatorów powstania Stowarzyszenia Miłośników Filmu Artystycznego „Start” w 1930 roku, a także Związku Producentów Filmów Krótkometrażowych, który zainaugurowano w 1933 roku, oraz Spółdzielni Autorów Filmowych w 1935 roku.
W okresie od 1943 do 1945 roku pełnił rolę frontowego operatora filmowego. Jako podpułkownik zajmował stanowisko zastępcy dowódcy Czołówki Filmowej I Dywizji Wojska Polskiego. W 1944 roku był członkiem korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
Po zakończeniu wojny, w latach 1945–1948, był aktywnym członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a od 1948 roku związany był z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą. Od 1946 do 1947 roku sprawował funkcję dyrektora technicznego Filmu Polskiego. W latach 1948-1981 prowadził zajęcia na PWSF w Łodzi. Był pierwszym dziekanem Wydziału Operatorskiego w latach 1948–1951 oraz 1952–1958, a także prorektorem uczelni w latach 1959–1968. Uczył również sztuki filmowej w American Film Institute w Hollywood oraz w Zurychu.
W 1967 roku objął stanowisko prezesa Międzynarodowego Centrum Współpracy Szkół Filmowych (CILECT), a jego współpraca z tym stowarzyszeniem miała znaczący wpływ na rozwój edukacji filmowej. Dodatkowo, w latach 1961–1968 pełnił rolę kierownika artystycznego Zespołu Filmowego Syrena.
Wohl był mężem aktorki Haliny Billing-Wohl oraz ojcem Andrzeja Wohla, który jest aktorem, reżyserem oraz producentem filmowym.
Stanisław Wohl zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C39-5-5).
Filmografia
Scenariusz
- 1966–1970 – Czterej pancerni i pies,
- 1960 – Tysiąc talarów,
- 1954 – Domek z kart,
- 1948 – Co ty tutaj robisz?,
- 1938 – Strachy.
Reżyseria
- 1984 – Hania,
- 1971 – Złote Koło,
- 1963 – Przygoda noworoczna,
- 1962 – Troje i las,
- 1960 – Tysiąc talarów,
- 1948 – Co ty tutaj robisz?,
- 1946 – Dwie godziny,
- 1937 – Trzy etiudy Chopina,
- 1934 – Centymetr, gram, sekunda,
- 1933 – Morze.
Zdjęcia
- 1958 – Kalosze szczęścia,
- 1957 – Król Maciuś I,
- 1956 – Zemsta,
- 1954 – Autobus odjeżdża 6:20,
- 1954 – Opowieść atlantycka,
- 1953 – Żołnierz zwycięstwa,
- 1949 – Za wami pójdą inni,
- 1949 – Dom na pustkowiu,
- 1948 – Co ty tutaj robisz?,
- 1947 – Zdradzieckie serce,
- 1947 – Jasne łany,
- 1947 – Nawrócony,
- 1946 – Dwie godziny,
- 1946 – Teatr mój widzę ogromny,
- 1945 – K.R.N. 1943-1945,
- 1945 – Niewidzialny wróg,
- 1943 – Przysięgamy ziemi polskiej,
- 1939 – Nad Niemnem,
- 1939 – Żołnierz królowej Madagaskaru,
- 1938 – Strachy,
- 1937 – Gore!,
- 1937 – Zwiedzajmy Warszawę,
- 1937 – Sobótki,
- 1937 – Trzy etiudy Chopina,
- 1936 – Londyn w obiektywie filmowców polskich,
- 1936 – We mgle,
- 1936 – Nad Tamizą,
- 1935 – Serek i chleb,
- 1935 – Uwaga,
- 1935 – W kopalni węgla,
- 1934 – Przebudzenie,
- 1934 – Kazimierz nad Wisłą,
- 1934 – Centymetr, gram, sekunda,
- 1934 – Zamarłe echo,
- 1934 – Wśród gwiazd,
- 1933 – Czerwiec.
Kompozytor
- 1970 – W chłopskie ręce.
Aktor
- 1996 – Filmówka jako on sam (zdjęcia archiwalne),
- 1979 – Debiut,
- 1934 – Hallo radio.
Producent
- 1937 – Trzy etiudy Chopina,
- 1936 – Londyn w obiektywie filmowców polskich,
- 1936 – We mgle,
- 1936 – Nad Tamizą.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Wohl był osobą, która otrzymała liczne wyróżnienia i odznaczenia za swoje zasługi. Oto niektóre z nich:
- Order Sztandaru Pracy II klasy,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1975),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 lipca 1955),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1946),
- Złoty Krzyż Zasługi (22 stycznia 1946),
- Krzyż Walecznych (1946),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945),
- Brązowy Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (1943),
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955).
Nagrody
Stanisław Wohl, uznawany za wybitnego operatora filmowego, zdobył w swojej karierze wiele prestiżowych wyróżnień. Wśród nich znajduje się Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia, którą otrzymał w kategorii kinematografii za swoje znakomite zdjęcia w filmie Dom na pustkowiu, nagradzanym w 1950 roku.
Również w 1955 roku, jego praca została doceniona Nagrodą Państwową I stopnia za osiągnięcia operatorskie w ciągu ostatniej dekady, co potwierdza jego wyjątkowy wkład w rozwój polskiej kinematografii.
Upamiętnienie
W 27 października 2000 roku Stanisław Wohl zyskał zaszczytne wyróżnienie w postaci gwiazdy, która została umiejscowiona w Alei Gwiazd. Miejsce to znajduje się przy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi, co stanowi wyjątkowe upamiętnienie jego osiągnięć i wkładu w kulturę.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Agnieszka Grochowska | Stanisław Strumph-Wojtkiewicz | Cezary Szlązak | Juliusz Nagórski | Jan Janga-Tomaszewski | Marta Pozniakowski | Hanna Krall | Roman Jasiński (pianista) | Stanisław Dygat | Wojciech Wieteska | Iwona Petry (ur. 1975) | Antoni Słonimski | Małgorzata Omilanowska | Seweryn Filleborn | Dorota Kawęcka | Klara Williams | Andrzej Szwalbe | Jędker | Aleksander Żabczyński (aktor) | Maciej HenOceń: Stanisław Wohl