Rozalia Rybacka

Wychowała się w duchu aktywizmu społecznego i politycznego, zaczynając swoje kształcenie na prestiżowej pensji Leonii Rudzkiej. Już od 1903 roku, wraz z rodzeństwem, angażowała się w działalność Związku Młodzieży Socjalistycznej w Warszawie, gdzie pełniła rolę redaktorki oraz kolportera pisma „Ruch”. Jej zaangażowanie w sprawy społeczne zaowocowało udziałem w rewolucji 1905 roku. W 1906 roku związała swoje losy z Socjaldemokracją Królestwa Polskiego i Litwy.

Po kilku latach edukacji i pracy, Rozalia osiedliła się w Warszawie, gdzie w 1918 dołączyła do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Jej działalność polityczna doprowadziła do aresztowania i uwięzienia w Mińsku Mazowieckim oraz w Warszawie na Pawiaku. Zmieniając miejsca pracy, rozpoczęła karierę w fabryce tytoniu „Syrena” i Spółdzielni Wydawniczej „Książka”, a w 1922 roku w administracji Związku Proletariatu Miast i Wsi, gdzie udzielała się m.in. podczas kampanii wyborczych.

W 1926 roku Rybacka przeniosła się z mężem, Szczepanem Rybackim, do ZSRR, gdzie oboje podjęli pracę w polskich mediach, w tym w redakcji pisma „Sierp”. Rozalia wstąpiła do Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) i pracowała w różnych instytucjach rządowych, w tym w Międzynarodowym Instytucie Agrarnym i polskiej „Trybunie Radzieckiej”. Niestety, podczas stalinowskich represji została aresztowana w lipcu 1937 roku; oskarżono ją o bycie agentką Polskiej Organizacji Wojskowej.

W obozie przebywała do 1945 roku, kiedy to wróciła do Polski. Tu podjęła pracę jako referent w Wydziale Rolnym Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej. W pierwszych latach po wojnie zajmowała się wydawaniem publikacji dotyczących problematyki wiejskiej, a także zakładając Fundację im. Szczepana Rybackiego, która wspierała autorów piszących o sytuacji na wsi. Ponadto, Rozalia doświadczyła zaszczytów, otrzymując m.in. Order Sztandaru Pracy I i II klasy.

Rozalia Rybacka zmarła w wieku 98 lat i spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze B3-1-5. Jej życie i działalność są przykładem zaangażowania w walkę o lepsze jutro dla społeczeństwa, a jej wkład w historię Polski oraz ruch komunistyczny nie pozostaje bez znaczenia.