Michał Zadara

---

Życiorys

Michał Zadara rozpoczął swoje życie w Austrii, gdzie wyjechał z rodzicami, mając zaledwie trzy lata. Po pewnym czasie przenieśli się do Niemiec Zachodnich, gdzie uczęszczał do anglojęzycznych szkół. W 1994 roku rozpoczął studia z zakresu nauk politycznych w Swarthmore College, położonym w pobliżu Filadelfii w Stanach Zjednoczonych. Po dwóch latach zdecydował się na urlop od Swarthmore i w tym czasie przez jeden semestr uczył się reżyserii na Akademii Teatralnej w Warszawie, a następnie oceanografii na Sea Education Association w Massachusetts. Po powrocie do Swarthmore postanowił zmienić kierunek studiów na teatr, kończąc ostatecznie studia z wyróżnieniem w 1999 roku.

Po ukończeniu edukacji Michał Zadara przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie pracował w różnych rolach, w tym jako asystent public relations, stolarz scenograficzny oraz informatyk. W tym czasie zrealizował również swoją pierwszą produkcję teatralną w teatrze off-off-Broadway Collective Unconscious.

W 2000 roku wrócił do Polski, jednak nie udało mu się zdać egzaminu na wydział reżyserii na krakowskiej PWST. Wkrótce potem stał się asystentem oraz współpracownikiem Małgorzaty Szczęśniak w Teatrze Rozmaitości. W 2001 roku rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Dramatu na tej samej uczelni.

Od 2004 roku Zadara realizował spektakle w wielu renomowanych teatrach, takich jak Wybrzeże w Gdańsku, Starym w Krakowie, Współczesnym we Wrocławiu, Narodowym w Warszawie oraz Współczesnym w Szczecinie, a także w Maxim Gorki w Berlinie oraz Habima w Tel Awiwie.

Michał Zadara zdobył nominacje do Paszportów Polityki w latach 2006 i 2007, a w 2007 roku został laureatem tego prestiżowego wyróżnienia. W 2014 roku otrzymał Nagrodę im. Konrada Swinarskiego za swoją inscenizację „Zbójców” F. Schillera w Teatrze Narodowym w Warszawie, co stanowi kolejny dowód jego wyjątkowego talentu i umiejętności reżyserskich.

Przedstawienia

Michał Zadara, polski reżyser teatralny, jest autorem wielu interpretacji klasycznych i współczesnych dzieł, które były realizowane zarówno w kraju, jak i za granicą. Jego twórczość można zaliczyć do najważniejszych wydarzeń teatralnych ostatnich dekad w Polsce.

Na początek, w 1996 roku, Zadara przedstawił sztukę „Do you Miss America?” Erica Bogosiana w Teatrze Studio Buffo w Warszawie. Rok później wystawił reinterpretację „Kurka wodna” autorstwa S.I. Witkiewicza na Swarthmore College w USA. Kolejne lata przyniosły takie spektakle jak „Bones in Whispers” T.S. Eliota w Nowym Jorku (2000) oraz eksperymentalne „HamletMaszyna” Heinera Müllera w Krakowie (2003).

W 2004 roku, Zadara, wspólnie z Janem Peszkiem, zaprezentował dzieło Witkiewicza „Szalona lokomotywa” w Nowym Teatrze w Słupsku. W tym samym roku na scenach Starego Teatru w Krakowie odbyła się premiera sztuki „Korek”. W 2005 roku dwukrotnie współpracował z Pawłem Demirskim, realizując spektakle „From Poland with love” w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku oraz „Wałęsa. Historia wesoła, a ogromnie przez to smutna”. Kolejnym ważnym tytułem był „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, które miało premierę w 2006 roku w Teatrze Stu w Krakowie.

Zadara jest również odpowiedzialny za inscenizacje „Na gorąco” w szczecińskim Teatrze Współczesnym oraz „Kartoteka” Tadeusza Różewicza we Wrocławiu (obie w 2006 roku). Jego prace często pojawiają się na repertuarze Teatru Współczesnego w Szczecinie i Wrocławiu.

W 2007 roku miała miejsce premiera „Operetki” Witolda Gombrowicza w Teatrze Muzycznym „Capitol” we Wrocławiu. Kontynuując swoje zaangażowanie w różnorodne produkcje, Zadara reżyserował także „Chłopcy z Placu Broni” Ferenca Molnara w Teatrze Narodowym w Warszawie. W 2010 roku jego inscenizacja opery „Oresteia” Xenakisa w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wywołała duże zainteresowanie. Tego samego roku zrealizował „La Liberta Chiama La Liberta” Eugeniusza Knapika w Operze Wrocławskiej.

W współpracy z Barbarą Wysocką w 2010 roku stworzył „Anty-Edypa”, zaprezentowanego w Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Teatrze Polskim w Warszawie. Jego prace w Teatrze Narodowym w Warszawie, jak „Zbójcy” czy późniejsze „Zemsta Nietoperza”, to tylko niektóre z głośnych produkcji.

Kolejne lata to także bogate w nagrody spektakle, w tym „Dziady” prezentowane w częściach na deskach Teatru Polskiego we Wrocławiu (2014-2015), „Bieguni” Olgi Tokarczuk (2021) i „Księgi Jakubowe” (2022) w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Do 2023 roku jego ostatnimi projektami teatralnymi były m.in. „Cisza” w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz „Przypadkowa śmierć Anarchisty” w warszawskim Teatrze Powszechnym.

Inne

Michał Zadara to reżyser, który zasłynął dzięki różnorodnym projektom artystycznym. Oto niektóre z jego ważniejszych prac:

• Marecki – Film fabularny z 2004 roku, w którym główną rolę zagrał Mariusz Zaniewski. W pozostałych rolach wystąpili m.in.: Marta Eloy Cichocka, Jaś Kapela, Maciej „Kaczka” Zimowski, Sławomir Shuty oraz Barbara Wysocka.
• Talking in Europe – Instalacja video z 2006 roku, która była prezentowana w Buda Arts Center w Kortrijk oraz SommerSzene w Salzburgu.
• Film mit Schauspielern – Film fabularny o długości 17 minut z 2009 roku, którego scenariusz powstał przy współpracy Anne Habermehl oraz Michała Zadary, w którym wystąpili Mariusz Zaniewski, Krzysztof Boczkowski oraz Rafał Kronenberger.

Nagrody

Michał Zadara zdobył wiele prestiżowych nagród w ciągu swojej kariery artystycznej. Jedną z nich, która znacząco podkreśla jego osiągnięcia w dziedzinie reżyserii, jest:

• 2014: Nagroda im. Konrada Swinarskiego – za reżyserię „Zbójców” Friedricha Schillera w Teatrze Narodowym w Warszawie.

---

Oceń: Michał Zadara

---