Krzysztof Boczkowski, urodzony 2 maja 1936 roku w Warszawie, a zmarły 1 listopada 2018 roku w tym samym mieście, był niezwykle utalentowanym polskim poetą, a także zasłużonym tłumaczem poezji angielskiej oraz profesorem medycyny. Jego wkład w literaturę i naukę pozostaje nieoceniony.
Boczkowski ukończył studia na Wydziale Medycznym Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie jego akademicka kariera rozpoczęła się z wielkim impetem. Już w 1965 roku uzyskał stopień doktora, w 1969 roku doktora habilitowanego, a w 1983 roku tytuł profesora. Jego kariera naukowa była równie imponująca jak twórczość literacka.
Od 1959 roku pełnił funkcję kierownika Samodzielnej Pracowni Genetyki w Akademii Medycznej, gdzie prowadził badania, które przyczyniły się do rozwoju cytogenetyki człowieka. Debiut poetycki Krzysztofa Boczkowskiego miał miejsce w 1969 roku, kiedy to opublikował swoje utwory w miesięczniku „Twórczość”. Jego twórczość literacka zdobyła uznanie i liczne nagrody.
W 1972 roku został uhonorowany prestiżową Nagrodą Czerwonej Róży, a w późniejszym czasie dwukrotnie otrzymał nagrodę „Pegaza” za swoje przekłady. Dodatkowo, jego wkład w badania naukowe zaowocował przyznaniem mu Indywidualnej Nagrody Naukowej I stopnia Ministra Zdrowia. Osiągnięcia te świadczą o jego znakomitym dorobku zarówno w dziedzinie poezji, jak i medycyny.
Twórczość literacka (zbiory poezji)
Twórczość Krzysztofa Boczkowskiego to bogaty zbiór poezji, która ukazuje różnorodność jego myśli i emocji. Poniżej przedstawiamy listę jego zbiorów:
- Otwarte usta losu (1975),
- Światło dnia (1977),
- Dawny i obecny (1978),
- W niewoli, w śniegu, w ciepłym czółnie krwi (1981),
- Twarze czekają na wieczność (1984),
- Dusza z ciała wyleciała (1985),
- Apokryfy i fragmenty (1988),
- Ostrygi i onuce (1988),
- Białe usta (1989),
- Dzwony w lesie (1991),
- Romeo i Romeo (1991),
- Szkielet Boga (1991),
- Znaki miłości (1992),
- Dusza i śnieg (1997),
- Kości meduzy (1998),
- Ja – mój przyjaciel (2003),
- To lubię – wybór wierszy (1975-2007) (2007),
- Okna dnia i nocy (2007),
- Tylko Kasandra zna Prawdę (2009),
- Bramy raju (2009),
- Dźwięki i Echo (2010),
- Lata i dni (2011),
- Na skraju świata (2012),
- Szkielet Boga (2020).
Nagrody
W ciągu swojej kariery, Krzysztof Boczkowski zdobył szereg prestiżowych nagród, które podkreślają jego wkład w literaturę oraz pracę translatorską. Oto najważniejsze osiągnięcia w tej dziedzinie:
- 1972 – Nagroda Czerwonej Róży na Ogólnopolskim Turnieju Poezji,
- 1975 – Nagroda Peleryny za najciekawszy debiut roku za dzieło „Otwarte usta losu” oraz Nagroda „Poezji”,
- 1984 – Nagroda Pegaza, która została przyznana za całokształt dorobku przekładowego z języka angielskiego,
- 1986 – Indywidualna Nagroda Naukowa I Ministra Zdrowia za badania nad cytogenetyką człowieka,
- 1988 – Nagroda Pegaza za znakomity przekład poezji T.S. Eliota,
- 1989 – Nagroda Funduszu Literatury I stopnia oraz Nagroda „Poezji” za zbiory „Apokryfy i fragmenty” oraz „Ostrygi i onuce”,
- 1993 – Nagroda Poznańskiego Festiwalu Poezji za antologię „Z nowoczesnej poezji amerykańskiej”,
- 2001 – Nagroda ZAiKS-u za przekłady poezji angielskiej,
- 2005 – Nagroda poetycka UNESCO,
- 2011 – Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida za zbiór „Dźwięki i echo”.
Te liczne wyróżnienia podkreślają znaczenie twórczości Krzysztofa Boczkowskiego, zarówno w sferze poezji, jak i tłumaczeń, co czyni go jedną z kluczowych postaci współczesnej literatury polskiej.
Przekłady
Krzysztof Boczkowski jest autorem kilku istotnych przekładów, które wzbogaciły polską literaturę.
- Thomas Stearns Eliot, „Wybór poezji” (Ossolineum 1990), w opracowaniu K. Boczkowski i W. Rulewicz, Szepty nieśmiertelności (2001, 2009 oraz 2013 – zmienione i rozszerzone, 2016 – ostateczne zmienione i rozszerzone),
- Walt Whitman, Kim ostatecznie jestem (2003),
- Krzysztof Boczkowski, Antologia Poetów Najbliższych Od Safony do Sylvii Plath, wyd. Miniatura 2009.
Redakcja
W pracy Krzysztofa Boczkowskiego znajduje się wiele znaczących publikacji, które przyciągają uwagę zarówno miłośników poezji, jak i nauki. Poniżej przedstawiamy listę jego ważnych dzieł:
- Antologia Dawnych Mistrzów. Od Safony do Audena (1992),
- Z nowoczesnej poezji amerykańskiej (1993),
- Antologia umarłych poetów. Od Safony do Sylvii Plath (1997),
- Antologia poetów najbliższych. Od Safony do Sylvii Plath (2003),
- Zarys genetyki medycznej (1985, 1990).
Prace naukowe z zakresu genetyki, seksuologii
Krzysztof Boczkowski to naukowiec, który w znacznym stopniu przyczynił się do badań w dziedzinie genetyki oraz seksuologii. Jego publikacje obejmują szeroki zakres tematów związanych z rozwojem płciowym oraz aspektami związanymi z tożsamością płciową.
- Prawidłowy i nieprawidłowy rozwój płciowy (1969),
- Cytogenetyka kliniczna (1970),
- Nieprawidłowości rozwoju płciowego (1971),
- Płeć człowieka (1971, 1973, 1987),
- Determinacja i różnicowanie płci (1975, 1983),
- Cytogenetyka medyczna (1980, 1982),
- Interseksualizm (1980, 1988),
- Nieprawidłowy rozwój płciowy i związane z nim schorzenia (1982),
- Homoseksualizm (1988, 1992, 2003).
Prace te mają ogromne znaczenie dla zrozumienia różnych aspektów dotyczących płciowości i są często cytowane w literaturze naukowej.
Przypisy
- Nekrolog. wyborcza.pl [dostęp 10.05.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tomasz Stockinger | Jerzy Narbutt | Wacław Gąsiorowski | Roman Kramsztyk | Edward Skarga | Małgorzata Lipmann | Adam Münchheimer | Elżbieta Osterwa | Bartłomiej Ostapczuk | Vienio | Maria Werten | Andrzej Szajewski | Wojciech Wojtecki | Feliks Matyjaszkiewicz | Masza Wągrocka | Michał Znaniecki | Antoni Grabarz | Izabela Zubko | Teresa Tuszyńska | Jacek ZygadłoOceń: Krzysztof Boczkowski