Seweryn Pollak

---

Życiorys

Seweryn Pollak przyszedł na świat w rodzinie o artystycznych tradycjach. Jego ojcem był Grzegorz, malarz, który zmarł w 1943 roku, a matką Maria z Sobolów. W młodości uczył się w Państwowym Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie, gdzie stawiał pierwsze kroki w swojej edukacji. W 1934 roku, z sukcesem zakończył studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim.

Podczas swoich lat w gimnazjum oraz na studiach aktywnie działał w Związku Polskiej Młodzieży Socjalistycznej, a później w Organizacji Młodzieży Socjalistycznej „Życie”. Po rozpoczęciu pisania wierszy w 1930 roku, w 1936 roku zadebiutował tomem przekładów zatytułowanym „Z nowej poezji rosyjskiej”. Również w tym roku objął stanowisko kierownika działu kulturalnego w redakcji „Dziennika Popularnego”.

W okresie niemieckiej okupacji, Seweryn Pollak aktywnie uczestniczył w podziemnym życiu kulturalnym warszawskiej społeczności. Jego wiersze były publikowane pod pseudonimem „Andrzej Poleski”, a także w „Poradniku Oświatowym”. Odważnie walczył w powstaniu warszawskim na Mokotowie, co uwiecznił w swoim wierszu „Mokotów”, opublikowanym w prasie powstańczej 24 września 1944 roku. Był również uznawanym tłumaczem, który specjalizował się w literaturze rosyjskiej, w tym utworach takich autorów jak Puszkin, Majakowski, Gorki, Babel czy M. Sałtykow-Szczedrin.

Po zakończeniu wojny, osiedlił się w Łodzi, gdzie rozpoczął pracę w dziale kulturalnym „Głosu Robotniczego”. Następnie objął kierownictwo działu przekładów w Wydawnictwie „Czytelnik” i współtworzył tygodnik „Kuźnica”. W latach 1950–1952 był częścią zespołu redakcyjnego „Kultury”, natomiast w 1957 roku powierzono mu funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Opinie”.

W 1955 roku Seweryn Pollak został nagrodzony wyróżnieniem Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za swoje wybitne przekłady poezji rosyjskiej zarówno klasycznej jak i współczesnej. W uznaniu za całą twórczość przekładową, przyznano mu również Nagrodę Państwową III stopnia.

W styczniu 1976 roku podpisał list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL, sprzeciwiając się wprowadzanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Dwa lata później został jednym z założycieli Towarzystwa Kursów Naukowych, a także członkiem rady programowej tej organizacji.

Seweryn Pollak był dwukrotnie żonaty. Pierwszą wybranką jego serca była poetka Wanda Grodzieńska, z którą miał córkę, Joannę Pollakównę. Jego drugą żoną została pisarka Eugenia Siemaszkiewicz.

Zmarł w Sopocie, a jego ciało spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 96-6-13).

Poezja

Lista dzieł Seweryna Pollaka, które miały istotny wpływ na polską poezję, obejmuje następujące tytuły:

• Godzina życia (1946),
• Oka sieci (1960),
• Przenikanie (1965),
• Próba oddalenia (2008).

Krytyka literacka

W dorobku Seweryna Pollaka można wyróżnić kilka istotnych publikacji, które wskazują na jego głębokie zrozumienie literatury. Wśród najbardziej znanych dzieł znajdują się:

• wyprawy za trzy morza (1962),
• srebrny wiek i później (1971),
• niepokoje poetów (1972).

Ordery i odznaczenia

Seweryn Pollak został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które reflektują jego zasługi dla kraju. Poniżej przedstawiono listę najważniejszych odznaczeń, które otrzymał w trakcie swojej kariery:

• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1974 roku,
• złoty krzyż zasługi, nadany 22 lipca 1952 roku,
• medal 10-lecia Polski Ludowej, otrzymany 19 stycznia 1955 roku.

Literatura

W literaturze polskiej Seweryn Pollak zyskał uznanie dzięki różnorodnym badaniom i artykułom, które stanowią cenny wkład w analizę jego twórczości oraz postaci. Wśród znaczących publikacji dotyczących tego wybitnego autora wyróżniają się:

• Leszek Engelking, Seweryn Pollak 1907–1987, „Literatura na Świecie” 1988, nr 3, s. 359–361,
• Adam Pomorski, Sewerynie Pollaku (1906–1988) w dziesiątą rocznicę śmierci, „Zeszyty Literackie” 1998, nr 64, s. 140–148,
• Zbigniew Dmitroca, O Sewerynie Pollaku i jego kręgu, „Kresy” 2008, nr 1–2, s. 182–186,
• Monika Bednarczyk, Antropologiczne ścieżki Seweryna Pollaka, „Teologia Młodych” 2012, nr 1, s. 85–95,
• Agata Szulc-Woźniak, Wydobywając (żydowskość) Seweryna Pollaka, „Narracje o Zagładzie” 2019, nr 5, s. 199–217.

Powyższe teksty ukazują różne aspekty twórczości Pollaka oraz kontekst jego działalności twórczej. Dzięki nim możemy lepiej zrozumieć wpływ, jaki wywarł na polską literaturę i kulturę.

---

Oceń: Seweryn Pollak

---