Marian Stępień (architekt)

---

Życiorys

Marian Stępień był synem Wojciecha Stępnia oraz Eleonory ze Śmiłowskich. Jego rodzina miała też innego członka, brata Wacława Stępnia. W młodości ukończył Państwowe Gimnazjum Męskie im. Tadeusza Reytana w Warszawie, gdzie zdobył maturę w 1934 roku. Następnie kontynuował naukę w Szkole Podchorążych Piechoty, której kursy odbywały się w Różanie i Komorowie w latach 1934–1937, uzyskując stopień podporucznika.

W obliczu wydarzeń II wojny światowej, po walkach w 1939 roku, stał się jeńcem i trafił do obozów w Rothenburgu oraz Brunszwiku, a także do oflagu II C w Woldenbergu. W czasie pięcioletniego pobytu w obozie miał możliwość edukacji pod okiem znakomitych pedagogów, takich jak Janusz Łonicki, Stanisław Żukowski, Stanisław Horno-Popławski, Jerzy Hryniewiecki, Jan Bogusławski oraz Mieczysław Waliss. W ramach aktywności kulturalnej tzw. Woldenberczyków uczestniczył w tworzeniu licznych prac artystycznych, w tym znaczków, ekslibrisów, rycin, drzeworytów oraz grafik. Jego dzieła były eksponowane na wielu obozowych wystawach sztuki.

Po zakończeniu wojny, Stępień wznowił swoje działalność artystyczną i architektoniczną, pracując w Łodzi oraz Warszawie. Współpracował z Teatrem Kameralnym Domu Żołnierza oraz z Teatrem Syrena. W latach 1960–1980 pełnił rolę architekta w Polskich Liniach Lotniczych LOT. Od 1967 roku stale współpracował z dziennikiem „Życie Warszawy”, jako ilustrator w ramach projektów „Warszawskie pożegnania” oraz „Moja Warszawa”. Niestety, w 1984 roku podczas podróży do Detroit w USA doświadczył tragicznej śmierci, padając ofiarą ataku serca przed lądowaniem.

Twórczość

Marian Stępień, uznawany za jednego z wybitnych architektów, zasłynął przede wszystkim dzięki swoim rysunkom i grafiką. Jego najbardziej znane dzieła pojawiły się w ramach serii „Warszawskie pożegnania”, która jest cyklem ilustrowanych felietonów autorstwa Jerzego Kasprzyckiego, publikowanych w warszawskim dzienniku „Życie Warszawy”. Stępień ilustrował także książki takie jak Moja Warszawa oraz Warszawskie pożegnania.

W jego twórczości znaczącą rolę odgrywa kolekcja rysunków stworzonych podczas licznych podróży po całym świecie. Prace tego artysty były prezentowane w aż 17 wystawach indywidualnych, a także na wielu wystawach zbiorowych zarówno w Polsce, jak i za granicą. Wiele jego ilustracji znalazło się w książce Mariana Brandysa, zatytułowanej Wyprawa do oflagu, wydanej w 1955 roku.

Marian Stępień miał również duży wpływ na estetykę polskiego transportu lotniczego, jako projektant dla PLL LOT. Stworzył on plastyczny wymiar samolotów takich jak IŁ-14, IŁ-18, IŁ-62, An-24, Vickers Viscount oraz Tu-134. Oprócz tego, zaprojektował ponad pięćdziesiąt wnętrz zagranicznych placówek PLL LOT oraz Orbisu w różnych miastach na świecie, w tym w tak wyjątkowych lokalizacjach jak Algier, Berlin, Chicago, Londyn, czy Mediolan.

Warto również wspomnieć, że Stępień był autorem pawilonów polskich, które były prezentowane na międzynarodowych targach i wystawach. Jego prace miały swoje miejsce m.in. w Barcelonie, Brukseli, Madrycie, oraz Moskwie. W dodatku, zaprojektował kryształowe żyrandole do Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Jako scenograf Marian Stępień współpracował z warszawskim Teatrem Syrena, tworząc oprawę wielu znanych przedstawień, takich jak Bliźniak, Bez żelaznej kurtyny (w kooperacji z Janem Rybkowskim), czy Moja żona Penelopa. Jego dzieła charakteryzowały się dużą różnorodnością i bogactwem form artystycznych.

Nie możemy zapomnieć o części jego obozowej twórczości, która jest prezentowana na wystawie w Muzeum Oflagu II C Woldenberg w Dobiegniewie, co świadczy o pełni jego artystycznej drogi. To wspaniały wkład w polską sztukę i architekturę, który wciąż inspiruje wielu współczesnych artystów.

Nagrody i wyróżnienia

Marian Stępień, znany architekt, otrzymał wiele prestiżowych nagród i wyróżnień za swoje osiągnięcia i działalność na rzecz kultury oraz rozwoju architektury. Poniżej przedstawiamy niektóre z najbardziej wyróżniających się odznaczeń:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1974,
• Złoty Krzyż Zasługi – 1954,
• Srebrny Krzyż Zasługi – 1948,
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” – 1980,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Srebrna Odznaka Zasłużony dla PLL LOT.

---

Oceń: Marian Stępień (architekt)

---